T. C. İStanbul cumhuriyet başsavciliğI (cmk'nın 250. Maddesi İle Yetkili)

X2 ERKEK ŞAHIS (16:56-24:25): ...(anlaşılmıyor) doğa felsefesinden ...(anlaşılmıyor) doğa felsefesinde ...(anlaşılmıyor) yoktur yani insan yoktur. Hocamızın da dediği gibi olaylar düzen üzerine mitoloji üzerine anlatılır fakat önemli alan aşamadır. ...(anlaşılmıyor) İşte insan hava adına veya tanrı adına yeryüzü yönetmeye başlasa bile aynı zamanda birinci toplumda ...(anlaşılmıyor), ikinci toplumda ...(anlaşılmıyor) aşamasıdır. Burdan felsefeyi ...(anlaşılmıyor) bugünkü olayların bir çoğu mitolojinin de kökleri vardır yani bundan beş bin on bin yıl önce ...(anlaşılmıyor) kökleri vardır. Ordan buraya alındığı zaman...(anlaşılmıyor) şamanın veya rahibin veya büyücünün artık her neyse ismi ...(anlaşılmıyor) olayları tanımaya ...(anlaşılmıyor) düşünce tarzı o toplumun düşünce tarzına somut düşünce tarzı yani ilkel düşünme tarzı bulunduğu doğa ürünlerinin ilk ...(anlaşılmıyor) biçimlendiriyor. Ona göre düşündürüyor ve onunda ilişkisi doğa ve canlı dikkat edin nehir tanrısı yaşamla ilgisi var. Bereket tanrısı yaşamla ilgisi var. İşte güneş tanrısı işte rahip tanrısı bunlar hepsi hepsinin kendi meftun ilişkilerinin kendi yaşam biçimleriyle ilişkileri vardır. Demek ki orta doğuda işte ...(anlaşılmıyor) ilkel düşünce tarzı daha doğrusu çok tanrılı süreç tek tanrılı süreç başlarında orda da yine ...(anlaşılmıyor) ilk hegemonya ilk devlet var onun oluşturduğu süreç var. Ordan ...(anlaşılmıyor) düşünce tarzı farklılaşmış değişmiş, hegemonyada farklılaşmış değişmiş ...(anlaşılmıyor) insanlar egemenliklerini kurmak için ve o egemenlikleri meşrulaştırmak için ...(anlaşılmıyor) nasıl ki Sümer de tanrı ...(anlaşılmıyor) orda nasıl tanrı adına rahipler halkı yönetiyor toplumu yönetiyorsa şimdi de burda insanlar tek tanrılı dönemlere geçtiği zamanlar da bile tanrı ile dalga geçen peygamberler onun adına yeryüzünde sistem oluşturan tek tanrı ...(anlaşılmıyor) İbrahim, Musa, İsa, Ahmet bu şekilde devam ediyor. Yalnız burda bir sorgulamadan dolayı bunlar karşılaşıyorlar. Mesela bitane şeyi soruyor sorguluyor. Arkadaşlar ...(anlaşılmıyor) işte şeylerin heykellerin konumu ...(anlaşılmıyor) konumu şeye gidiyor sorguluyor yani. İnsan bunu yapıyorsa tekrar bu insanı hayatını terbiye edecek bir güçte değildir. Bir sorgulama ...(anlaşılmıyor) şimdi burada düşünce çok önemli eğer düşünmezse hegemonya tabi ki dinlerin çıkışı hegemonya şeyi değildir temeli değildir dinlerin çıkışı arayıştan kaynaklanmaktadır. Var olan yaşam ...(anlaşılmıyor) buna felsefi eleştirel ...(anlaşılmıyor) bu eleştiriler karşısında duyduğu çözümler çerçevesinde düşünce oluşturmak toplumsal bir din büyütmek, geliştirmek, derinleştirme süreci gelişir. Eğer ...(anlaşılmıyor) hatırlarsanız geçen derslerde bir şey söylemiştim ...(anlaşılmıyor) ideolojik eleştirel bir güçtür işte tanrıların düşünce tanrısının yeniden oluşması daha doğrusu soyut ortaya çıkmasıdır. İlkel düşünce tarzına yani somut düşünce tarzına soyut düşünce tarzına geçiş süreci aynı zamanda tek tanrılı sürecin başlangıcıdır. Bu tek tanrılı sürecin başlangıcından itibaren yeryüzündeki değişim özellikle aydınlanma çağından sonraki teknolojik gelişim. Yoksa çünkü o dönemde tanrı ne istiyorsa yeryüzündeki bütün ...(anlaşılmıyor) bütün cevap arayan yaşamsal boyutları zorlayacaktır ...(anlaşılmıyor) neyse egemenler kendi varlıklarını sürdürüyor. Ne zaman bu ortaçağ karanlık ortaçağdan Aydınlığa ...(anlaşılmıyor) başlayan aydınlanma çağı daha doğrusu zihinsel uygulama ...(anlaşılmıyor) itibaren teknoloji alanında ...(anlaşılmıyor) işte kapitalist modernizmanın başlangıcında daha doğrusu şeklinde şekli vardır hegemonyasını yavaş yavaş oluşturmuş süreçtir de. İşte bu süreçten bugünkü ...(anlaşılmıyor) sistemi gelinceye kadar ki süreç sorgulama sürecidir. Bugün aslında ...(anlaşılmıyor). Bir mesleki çıkıştır orta doğuda çıkan yönetim biçimi ordan ...(anlaşılmıyor) ondan sonra işte Atilla’ya Atilla yapısına sonra roma daha sonra işte Avrupa aydınlanma sürecindeki değişen süreç içerisindeki kapitalist modernizmenin oluşturduğu düşünsel ve hegomanist düşünsel yapı ile Ortadoğu sistemini karşılaştırıyor. ...(anlaşılmıyor) içine sentezleyerek ve kendi ideolojik yapısını ...(anlaşılmıyor) bu sistem ortaya çıkarıyor. İşte bu sistemin sorgulanması, mitolojik sorgulamak gerekiyor. ...(anlaşılmıyor) her şeyden öte ...(anlaşılmıyor) bunları biz görmediğimiz sürece ...(anlaşılmıyor) ulus devletini açıklama ...(anlaşılmıyor) işte devleti sorgulama burda temelde soru sorma sorduğu soruyu doğru soruyu sorma sorduğu soruya da destekli cevaplar bulabilme sürecini biz burada doğrulayabilirsek bütün işlemi halleder bu insanlar böyle meydana geldi. Bu insanlar böyle işte güçlü yapı oluşturuyor çıkışı da yapamıyordu da, biraz sorgulaması kendi şahsından ...(anlaşılmıyor).
TUNÇER ÖZDOĞAN (24:28-28:09): ...(anlaşılmıyor) Felsefenin her zaman var olmadığı bir devletlerin ve ortaya çıkan ...(anlaşılmıyor) var olmadan şekillendiğinden bahsetmiştik. Bunu hatırlamak söylemiş olduk. Kurtuluş mücadelesindeki özellikle ...(anlaşılmıyor) bir takım değişimlerde doğal olarak felsefeye veya felsefedeki bir takım değişimlerle devlet kuramındaki veya pratik anlamda devletin faaliyetlerine de yansımamasını bir takım biyologlar veya felsefe ...(anlaşılmıyor) gibi insanlar devlet içerisindeki insanlar veya devletin ...(anlaşılmıyor) filozoflar devlet kuramı konusunda düşünceleri veya devletin faaliyetlerine yönelik itirazlarından bahsettikten sonra da bunu gerek devlet ...(anlaşılmıyor) gerekse de devlet adamlarının devlet içerisindeki faaliyetlerini etkilememesi mümkün değildi. Bu doğal olarak iki insanın ilişkilerini ...(anlaşılmıyor) etkiliyordu. Felsefelerinin ortaya çıkmasında çıkmadan önce büyük bir ideolojik düşümü gerekli düşünme biçimleri vardı. Felsefe bu düşünme biçimleri içinden çıkmıştır. Bunlar bilim öncesi düşünme biçimleridir. Şimdi ...(anlaşılmıyor) baktığımızda sadece felsefi değil ama ...(anlaşılmıyor) mitolojiye dönük düşünme biçimlerinin olduğunu biliyoruz. İlişkilerimizi sürekli günlük yaşantımızda düşünürsek hiçbir zaman felsefeye dair bir takım ...(anlaşılmıyor) daha önceki bu düşünme biçimlerinden kopmadığını ama iç içe olduğunu biliyoruz bunla birlikte insanların bir kısmı zihinsel düşünme biçimlerine bir kısmı da felsefi düşünme biçimlerine ağırlık verdiğini de biliyoruz. Bu tercih sorunu olmaktan öte bu bilginin elde edilişi bunun kullanım şekliylen ilgili bir şey yani burada bilimin felsefe ile girdiği ilişki ile ilgili bir sorun felsefeyi kimyayı bildiğimiz oranda modern bilimi bildiğimiz oranda büyük bir mitolojik düşünme biçimlerinden bazı olayları veya doğaya dair bir takım problemleri çözmek konusunda...(anlaşılmıyor)mitolojiye göre felsefik düşünmeye daha çok ağırlık veriyoruz. O şeyle ilgili bilim fizik kimya biyoloji vb bilgilerimizin gelişmesiylen ilgili bir durum bu tür bilgi biçimleri geliştiği oranda ...(anlaşılmıyor) veya mitolojik düşünme biçimlerine yönelmek yerine felsefeye hem felsefik düşünme biçimlerinden yararlanıyoruz. Bir anlamda burada felsefe bilimlerin gelişmesine hizmet etmiş oluyor ...(anlaşılmıyor) ne felsefe bilimin ne de bilimin felsefenin kölesi değildir ama felsefenin bir takım bilimsel bilgilere yardımcı unsur olarak düşünmek olduğunu düşünmek gerekiyor burada. Bu anlamda bilimin veya mitolojinin kimya...(anlaşılmıyor) bilimlere hizmet etmesi çokta mümkün olmadığını söyleyebiliriz ama dün ...(anlaşılmıyor) bahsetti mesela bazı felsefi düşünme biçimleri...(anlaşılmıyor) e göre örneğin pozitif felsefede pozitif düşünme biçimi bilimlerin gelişmesinde önünü tıkadığını söylüyor...(anlaşılmıyor)
X2 ERKEK ŞAHIS (28:10-28:22): Bir şey söyleyeceğim şimdi ...(anlaşılmıyor) bilim dalları aslında felsefeden ayrılma kendi alanlarında özgür beklenti ...(anlaşılmıyor)
TUNÇER ÖZDOĞAN (28:22-29:21): Yani burada felsefeyi tanımlayıp arasındaki ayırımları ...(anlaşılmıyor)yani felsefe nedir bilim nedir aralarındaki ilişki nedir tabi felsefede farklı filozoflar olduğunu görmüştük. Bu farklı düşünceler felsefenin farklı düşünceler felsefenin bilimlen girdiği ilişkiler konusunda da farklı yorumlar getiriyor. Hatta bir kısım birçok bilim insanı da bilimin felsefeylen girdiği ilişki konusunda farklı düşünceler söylüyor o kadar ki bir kısım bilim insanı da şey bilim insanları bilimsel faaliyetle ilgileniyor olmasına rağmen şey yapabiliyor. Bilimi felsefenin kölesi haline getirebiliyor bu anlamda felsefe ile bilim arasındaki ilişikleri doğru koymak gerekiyor birbirinin kölesi olmak anlamında düşünmemek gerekiyor birbirini
Y BAYAN ŞAHIS (29:22-29:25): Modern bilim ile modern felsefenin birleşmesinden peki ortaya ne çıkıyor?
TUNÇER ÖZDOĞAN (29:26-29:27): Anlamadım tekrarlar mısınız?
Y BAYAN ŞAHIS (29:28-29:32): Modern bilim ile modern felsefenin birleşiminden ortaya çıkan nedir?
TUNÇER ÖZDOĞAN (29:33-29:34): Bu birleşmesinden mi?
Y BAYAN ŞAHIS (29:35-30:51): Hayır hayır ikisinin yani ikisi de modern ikisi de kendini geliştirmiş bunu birleşimi oluyor bilim ayrıdır felsefe ayrıdır birbiriyle bağlantısı var ama ayrı ayrı yerlerde bu ikisinin birleşmesinden ortaya çıkan nedir yani büyü, cin ...(anlaşılmıyor) bunlar ayrı ayrı bir kenardadır bilim ayrı bir yerdedir ama en önceliklisi diyor bilimin gelişmesi diyor modern felsefenin gelişmesi diyor bilimin gelişmesi yani bilim gelişmiş şuanda modern bilim modern felsefe modern gelişmiş bir düzeyde ikisinin birleşimi oldu ortaya ne çıktı biz bunlara tek ders verelim ki ...(anlaşılmıyor) girmesi için yönetim sahasında bu dersi işlemiştik işte duygusal zekâ fanatik zekanın birleşmesiyle ortaya çok güzel şeyler çıkar bu ders görmüştük. Evet doğrudur. Örneklerini de vermiştik şimdi bakıyoruz bilim ayrı bir yerde yani bilim somuttur ortaya çıkartırsın şekillendirirsin koyarsın felsefe başka bir şeydir şimdi ikisi birbirinden ayrı oldu mu olmuyor ikisini bir araya getirdiğimiz zaman ne çıkıyor.
TUNÇER ÖZDOĞAN (30:53-31:28): Ben çok yani konuşurken çok hızlı geçmek durumunda kalıyorum yani bilimle felsefedeki akılla bilimdeki akla ilişkin burada aylarca konuşabiliriz ve konuşmak ta gerekiyor ama zamanımızın kısıtlı olması itibariyle çok hızlı geçişler oluyor. Arkadaşın sorduğu soru çok iyi bir soru ben bir iki cümleylen aslında geçmiştim de ama birinci cümleyi asıl o soruya ilişkin cevabı asıl o bir iki cümleyle geçmiştim ama gerek soruyu gerekse sorunun cevabını aylarca burada tartışmak gerekir. Kısaca konuşabiliriz tabi bu önemli bir konu
X2 ERKEK ŞAHIS (31:29-32:18): Bilimle felsefe felsefe bilimden doğan sonuçları sorgulayan içerisinde doğru yanlışı ...(anlaşılmıyor) yine burada felsefe ...(anlaşılmıyor) konu olacak olayların sorgulanması hem bilim alanına girecek sonuçları üzerinde tartışan bilim ...(anlaşılmıyor) yani bilim varsa tanımlaması gerekiyor. Felsefe ile bilim birleşirken bir ...(anlaşılmıyor) bir şey değil bilim felsefe arasındaki ...(anlaşılmıyor) olmamakla birlikte birbirinin dışındadır diyecekler. Bilimin sonuçları üzerinde veyahut bilimin yöntemleri üzerinde veyahut bilimin teknik ve şey üzerinde düşünce ortaya koyabilir. (anlaşılmıyor)
X3 ERKEK ŞAHIS (32:18-32:19): Felsefe olmasa bilim olur muydu?
X2 ERKEK ŞAHIS (32:19-33:27): Şimdi hayır şimdi şeyi söylüyelim. felsefe düşünce tarzıysa felsefe düşünme yöntemi sorgulama yöntemi sorgulamışsan, kendi ...(anlaşılmıyor) mesela benim dedem kızıyor felsefenin içinde fizik yok kimya yok mesela ...(anlaşılmıyor) ilk ameliyatı yapıyor. İşte ...(anlaşılmıyor) ama şeyde Avrupa’da...(anlaşılmıyor) dönüşüyor orta doğuda çıkan bilimler ille de ...(anlaşılmıyor) devlet ideolojisi haline geliyor ama Avrupa’da felsefi ...(anlaşılmıyor) şuanda üniversitede Avrupa’da ders olarak okutuluyor. Felsefe bilim felsefe olmasaydı bilim olur muydu bilimi sen felsefe olarak görmezsen veyahut felsefe bilim bir bilimden felsefe olmazsa hiç bilim olur muydu? Bilimi sen felsefe olarak görmezsen, veyahut felsefeyi bilim olarak görmezsen ...(anlaşılmıyor) felsefe bir bilim dalıdır. Yani tamam belki laboratuarsal bir sonuç alabileceğiniz bir bilim değildir. içinde sosyoloji var içinde mantık var içerisine nasıl söylüm şey vardır yani hani
X4 ERKEK ŞAHIS (33:29-33:37): Hocam ...(anlaşılmıyor)
X2 ERKEK ŞAHIS (33:38-35:19): Bunlar felsefenin içerisinde felsefenin konularıdır felsefe her hangi bir bilimle birleşmediği müddetçe herhangi bir bilimin dışındadır onun için hiçbir birleşme yada yeni bir şey ortaya çıkar mı tartışması yoktur ...(anlaşılmıyor) ama sonuç alınır mı alınmaz mı felsefede önemli olan bir şey vardır felsefe nasıl ki ...(anlaşılmıyor) sonsuzdur çünkü bilim geliştikçe toplum geliştikçe o gelişen bilim ve toplumun sorunlarına yönelik bir düşüncedir. Onun için felsefe hani dedik ya doğal felsefe yani insanlar ...(anlaşılmıyor) zaman ne yapalım ...(anlaşılmıyor) şu kuyuya atalım ...(anlaşılmıyor) suyu versin onun için felsefe ...(anlaşılmıyor) kesin bir sonuç ha dedik ki ...(anlaşılmıyor) onun için felsefede şu ve şu birleşirse şu ortaya çıkar diye bir şey yok. ...(anlaşılmıyor) öyle bir şey yok soru sormak aynı zamanda çıkan sorunların tekrar onları sorgulayarak çözüm yolları aramak felsefeyi biraz böyle görmek lazım ...(anlaşılmıyor) felsefenin özüne yönelik yani madde insan madde düşünce ilişkilerini ...(anlaşılmıyor) kesin sonuç yoktur felsefeyle bilim birleştiğinde ortaya ne çıkar böyle bir sonuç kesin sonuç olamaz ...(anlaşılmıyor)
Y1 BAYAN ŞAHIS (35:25-37:36): ...(anlaşılmıyor) Felsefeyle bilimin ahlaki açıdan ...(anlaşılmıyor) olabileceğini düşünüyorum. Niye derseniz bugün Bilim atomu üretti, atomun geliştirdiği bombaları geliştirdi, son model teknolojik silahları geliştirdi. Yani bu ve bunlar insanlar üzerinde kullanılıyor. İnsanlar katlediliyor, öldürülüyor işte devletin hizmetine sunuluyor egemenlerin elindeydi şuanda bilim tek elin, egemenlerin bizleri yönetenlerin ellerinde bize karşı bir silah olarak kullanılıyor. Mesela telefon telefon bir iletişim aracı ama ne oluyor onun onun gerisinde öyle geliştiriyorlar ki, bütün telefonlar dinleniyor nebiliyim işte yani bunu örneklemek çok yani bir sürü örnek var. Burda felsefenin yapacağı şey ...(anlaşılmıyor) yapacağı şeydir. Yani bunun ahlaki ve siyası ...(anlaşılmıyor) demek, ahlaki olarak insanların öldürülmesi doğru mu yanlış mı, işte fabrikalarda mesela son teknoloji makineler ve o makineleri kullanan o insanlar yani orda bir sömürülüyor orda bir görev tanımı var. Şimdi işin içine felsefe girerse o felsefe o insanların sömürülmemesi gerektiğini bu kadar yani onların köleleştirilmesi gerektiğini, savunabilir yada tam tersine yapar, yani felsefe ile bilimin ilişkisini yani birbiriylen ilişkisini ahlaki şeyde irdelemekte gerekiyor. Ha devlet kendine göre bir felsefe yapar ezilenler kendine göre bir felsefe yapar ya da ezilenlerden yana olanlar bir felsefe yapar. O da ayrı bir ...(anlaşılmıyor)
TUNÇER ÖZDOĞAN (37:37-45:15): Bilim ve Felsefe arasında ne tür bir ilişki olmuştur kurulabilir şeklindeki bir soruya değişik filozoflar ...(anlaşılmıyor) farklı bilim insanları farklı yorumlar getirmiştir. Bunlar bunların yorumları birbirlerine çok yakın olmakla birlikte bazıları çok ters yorumlarda ...(anlaşılmıyor) bu önemli bir konu ha sonuçta burada felsefeyi ve ...(anlaşılmıyor) tanımlamak aradaki ilişkileri doğru kurmak gerekir. Şeye baktığımızda bir ...(anlaşılmıyor) baktığımızda bir Fransız Filozofu ...(anlaşılmıyor) aynı zamanda Fransa Komünist Partisi Üyesi 1950 li 1960 lı yıllarda yazıyor çiziyor 1970 li yıllarda yaşıyor yine ona göre yunan felsefesi şeye bakıyor Yunan Matematik ve Geometrisine bakıyor açıyor. ...(anlaşılmıyor) ortaya çıkan Yunan Filozoflarının ...(anlaşılmıyor) söylemleri felsefi düşüncesi öz Matematiği veya Geometri bilimi ortaya çıkmasına neden oluyor yine ...(anlaşılmıyor) göre modern bilimin yani ...(anlaşılmıyor) kabilenin başını çektiği modern bilimin ortaya çıkmasının nedeni de modern felsefe modern felsefeylen Newton ….(anlaşılmıyor) gibi bilgin insanların ilişkilenmesi bu Newton’un evrenin dünya evrenin merkezi dünya ...(anlaşılmıyor) ortaya atıyor. Bu doğrudan yine bütün modern bilimin ortaya çıkması ve şekillenmesine kapıyı açarken detayları da ekliyor yani burada dün konuştuğumuz ...(anlaşılmıyor) yani ...(anlaşılmıyor) felsefe ile bilim adına yaşayan bilim insanlarının doğrudan bir ilişkisi var. Şey diyo ...(anlaşılmıyor) dün konuştuğumuz gibi düşünüyorum öyleyse varım şeklinde bir şey söylüyor. Oysa tanrı merkezi düşünceye göre biz insanın kendi iradesinden hareketle düşünerek bir iş yapması ...(anlaşılmıyor) mümkün değil. Yani ortaçağda her şeyin her şeyi insanları da yaratan, İnsanın düşüncesini de yaratan, insanın dışındaki nesneleri de yaratan insanların bu nesneler ile ilgili ilişkileriyle insanlar arasındaki ilişkilerini de yaratan onu şekillendiren bu anlamda insanın hiçbir şekilde söz sahibi olamayacağı tanrı merkezi dönüştürme biçimi yatar. Felsefeler tamamiylen bu tanrı merkeziyet düşünme biçimine göre şekillenmiş. Hatırlarsak o dönemde ortaçağda bir kısım filozoflar tamamıylen tanrı merkezi bir düşüncenin şeyini felsefesini yapıyorlar. ...(anlaşılmıyor) gibi filozoflar dün konuşmuştuk yine şey diyor ...(anlaşılmıyor) biz bilgi edinirken tanrısal bilgiye katılmaktan başka bir şey yapmayız diyor. Yani söz konusu olan tanrısal bilgidir biz dediği yani insan ...(anlaşılmıyor) bilebileceğimiz her şeyi tanrının bildiği şeydir. Sadece onun bilgisi içerisinde biz hareket edebiliriz. Hareketimizde düşünümüzde ona ilişkindir şeklinde bir düşüncesi var. ...(anlaşılmıyor) Kendisinin tanrıdan bağımsız düşünebildiğini söylüyor. Düşünce ile varlık arasında bir ilişki kuruyor. Oysa Tanrı merkezi düşünen ...(anlaşılmıyor) kilise papazıdır düşünmek için eğilimini tabi ...(anlaşılmıyor) mahsup olduğu tanrının bilgisi dahilinde yapıldığını söylüyor ama ...(anlaşılmıyor) ortaya çıkıp düşünüyorum öyleyse varım şeklindeki bir düşüncesi şeye böyle Newton ...(anlaşılmıyor) gibi bilim insanlarının önünü açıyor. Yani insanlar tanrılarla bağımsız düşünebilirler anlayışının ilk defa ortaya çıktıktan sonra şey yıkılıyor o tanrı merkezi düşünme biçiminin merkezinde olan temelinde olan evrenin merkezinde dünya olduğu anlayışı yıkılıyor Newton gönül rahatlığıylan şey yapıyor evrenin merkezinde güneş olduğu gibi bilimsel bir teori ortaya atıyor. Bu hala geçerlidir evrenin merkezinde güneş olduğu, bu tamamıyla düşünme biçiminin tanrı merkezi düşünme biçiminin yıkılmasına ama insan merkezi bir düşünme biçiminin ortaya çıkmasına neden oluyor. Biraz önce sorulan önemli soruya sanırım bu anlatmağa çalıştıklarım bir şeydir cevap teşkil eder. Burada bilimle felsefenin bir ilişkisini görüyoruz. Felsefe neydi tanrı merkezi bir düşünme bir Hıristiyan felsefesi Hıristiyan düşünce Hıristiyan tanrısının şekillendirdiği her şey söz konusuyken bir anda şey ...(anlaşılmıyor) yani o dönemin önemli filozoflarından bir tanesi ki o dönemde ...(anlaşılmıyor) filozof var ...(anlaşılmıyor) var ...(anlaşılmıyor) var. ...(anlaşılmıyor) şey diyor mesela o da tanrıyı devreden çıkartıyor bir anlamda vermiyor ...(anlaşılmıyor) gözlem ve deney ile ulaşıyor diyor. Tanrıdan bağımsız bir şekilde insanın doğada karşılaştığı bir takım problemleri ve soruları tanrıdan tanrının bilgisinden bağımsız şekilde ...(anlaşılmıyor) deneyerek gözlemlerimle duyu organlarımla bilgiye ulaşıyorum dediği noktada o zaman bir takım insanlar fiziksel bir faaliyet içerisine giriyor. Burada şey ...(anlaşılmıyor) gibi filozofun veya ...(anlaşılmıyor) gibi filozofun tanrının iktidarını düşüncesi noktasında ...(anlaşılmıyor) olduğunu görüyoruz. Bilim adamlarının tüm insanların önü açılıyor insanlar araştırmaya incelemeye yöneliyor bir takım ...(anlaşılmıyor) deneyden gözlemden hareketle insanlar faal hale gelmeye başlıyor ...(anlaşılmıyor) cesarettir cesarettir bu ...(anlaşılmıyor) yıllar öncesinden ...(anlaşılmıyor) yapılarak ...(anlaşılmıyor) yani evrenin merkezinden güneş olduğu ...(anlaşılmıyor) yapılmıştır. Din adamları tarafından ama ...(anlaşılmıyor) cesaretten kalkıyor evrenin merkezi güneş doğadır diyor ama kilisede buna ...(anlaşılmıyor) mitolojisi diyor ...(anlaşılmıyor) kilisede iktidarının toplum üzerindeki çözümü ...(anlaşılmıyor) Arkadaşlar ...(anlaşılmıyor) için mahkeme kanalıylan ...(anlaşılmıyor) tehdit ediyor. Bu bunu geri almazsan bu felsefi düşünceyi eğer dinsel düşünceyi geri almazsan geri almazsan evrenin merkezinde şey olduğu güneş olduğu, Dünya’nın da güneşin etrafında ...(anlaşılmıyor) geri almazsan ...(anlaşılmıyor) seni cezalandırır ...(anlaşılmıyor) gibi seni cezalandırır diye mahkeme ...(anlaşılmıyor) tehdit ediyor. ...(anlaşılmıyor) mahkemeden çıkarken ...(anlaşılmıyor) dünya güneşin etrafında dönüyor diyor. Ama bunu derken bu bilim insanı senle beraber filozoflardan düşünüyor. Yani o ...(anlaşılmıyor) filozoflardan iş alıyor o filozoflar ne diyordu ki kırsal ...(anlaşılmıyor) kamp ...(anlaşılmıyor) insan tanrı kadar güçlüdür şeklinde bir felsefe bulunacaktır. Bu anlamda insan felsefe arasında bir ortam ilişkisi ...(anlaşılmıyor)
Y2 BAYAN ŞAHIS (45:16-45:17): ...(anlaşılmıyor)

X2 ERKEK ŞAHIS (45:18-48:35): ...(anlaşılmıyor) yani tanrısal deniyor yani tanrı tüm dünyayı oturdu düşündü tasarladı yarattı doğruları yoksa maddeyi görmüyor ...(anlaşılmıyor) gördü ...(anlaşılmıyor) devlet yapmayı düşündü. Biraz düşünceliler maddeyle tanrı, tanrıyla insan arasındaki düşünce tabi o dönem çıkıyor. ...(anlaşılmıyor) daha doğrusu çağdaş felsefe ...(anlaşılmıyor) burda bir tartışma var. ...(anlaşılmıyor) Eğer tanrı maddeyi yaratmışsa tanrının yeryüzü tanımlaması olan ...(anlaşılmıyor) tanrının merkezi. ...(anlaşılmıyor) bir egemenlik ...(anlaşılmıyor) yok eğer insan maddeyi görüp o maddeden düşünerek, tasarruf ederek araçlar yaratmışsa araçlar üretmişse o zaman insan yani düşünceden ...(anlaşılmıyor) insan ...(anlaşılmıyor) soyudur. Daha doğrusu evrensel bir soyudur eğer evrensel bir soyuysa insanda düşünür. İnsan ...(anlaşılmıyor) maddenin çerçevesinde onun değişim gelişimini görerek araç ve gereçlere dönüştürme büyük ihtimal öyledir ya felsefe ...(anlaşılmıyor) eğer bu netleşmeseydi bugünkü bilimde insanlar şunu söylüyordur. ...(anlaşılmıyor) insan düşünemez, insan üretemez, insan geliştiremez, her şey karamsardır tanrı istediği için ...(anlaşılmıyor) bir şeyler üretir tanrıya bağlı ...(anlaşılmıyor) yoksa dünya kendisi bir varlıktır. Daha doğrusu hani ...(anlaşılmıyor) ne diyorlar ondan sonra ...(anlaşılmıyor) insanlar üretebilir yani yaratabilir tartışma çatışma çelişki bi dönem bunun üzerindeydi şimdi de bilim ahlak üzerine arkadaşın dediği gibi ...(anlaşılmıyor) ahlakı geliştirmektir veya insan düşünebiliyorsa, insan yapabiliyorsa, insan edebiliyorsa o zaman devlet ...(anlaşılmıyor) onun için onların egemenliği kabuldür. Onun için şey diyoruz o mitolojik orta doğudaki dinsel gelişmede düşünce tanrısı düşünce ile Avrupa’daki düşüncenin ...(anlaşılmıyor) biz bu ikisinin dışında da bir dünya var olabilecek ...(anlaşılmıyor)
X5 ERKEK ŞAHIS (48:39-49:04): ...(anlaşılmıyor) dinlerde taam mı ...(anlaşılmıyor) merkezi Hıristiyan ...(anlaşılmıyor) önümüzdeki ...(anlaşılmıyor) ek dinler ...(anlaşılmıyor) bilim de gelişir ...(anlaşılmıyor) gelişir