T. C. Uludağ ÜNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ arkeoloji anabiLİm dali
Yüklə 5,38 Kb. Pdf görüntüsü
|
VII 8.1- MENDİREK ..................................................................................................... 40 8.2- PLATFORM YAPISI ....................................................................................... 40 8.3- SARNIÇ (?) ...................................................................................................... 41 8.4- TİCARİ YAPI (?) ............................................................................................. 42 8.5- OSMANLI LİMAN YAPISI ............................................................................ 43 8.6- İSKELE ............................................................................................................ 43 8.7- PİR-İ REİS ÇEŞMESİ ...................................................................................... 44 8.8- AYAZMA YAPISI ........................................................................................... 44 8.9- DALGAKIRAN ............................................................................................... 45 8.10 RIHTIM ........................................................................................................... 45 9- SONUÇ ....................................................................................................................... 47 KAYNAKLAR ............................................................................................................... 50 RESİMLER VE ÇİZİMLER LİSTESİ ........................................................................... 56 EK 1: RESİMLER .......................................................................................................... 61 ÇİZİMLER ...................................................................................................................... 87 ÖZGEÇMİŞ .................................................................................................................... 96 1 1- GİRİŞ Limanlar, sualtı arkeolojisinin belki de en bakir konularından biri olma niteliğine sahiptir. Yıllarca arkeolojik kazılarda, en son araştırılan kent öğeleri sıralamasında başı çekmişlerdir. Aslında antik çağ boyunca bir kentin ekonomisi ile doğrudan bağlantılı olmasına ve belki de kentin ticari anlamda bir güç olmasında bu denli önemli bir konumda bulunmasına rağmen neden limanların bu ilgisizliği hak ettiğini anlamak o kadar da zor değil. Antik limanların çoğu ya şehirlileşme sebebinden (Resim 1), ya da suların altında kalmasından dolayı (Resim 2) rahat gözlemlenen ve çalışılabilen birer şehir yapısı değillerdir. Zaten yapılaşmaya kurban giden limanları kurtarmak imkânsız denilirse pekte yanılınmış olunmaz. Günümüzde antik limanlar üzerine kurulmuş olan yapıların gerek konumları gerekse ekonomik getirileri gibi nedenler ile bu alanlar üzerine arkeolojik çalışmalar yapılması daha da zorlaşmıştır. Tahribat, turizmin önemli bir gelir kaynağı olduğu kentlerde daha fazla yaşanmaktadır. Bodrum, Antalya, Alanya gibi Anadolu kıyılarındaki önemli turizm bölgeleri sözü edilen tahribata çok iyi örneklerdir. Tüm bu olumsuzlukların yanı sıra sualtında kalan limanların arkeolojik araştırmalarını yapmak ta klasik anlamda bir arkeolojik araştırma yapmaktan daha zor ve riskli olduğundan limanlar hep uzak durulan tesisler olarak gizemini uzunca süre korumuşlardır. 19. yüzyılın sonlarında başlayan liman araştırmaları 20. yüzyılın ortalarında scuba dalış tekniğinin bulunması ile çağ atlayarak günümüze kadar sürekli bir gelişim ile büyüyerek yapılmıştır. Geç kalınmış olsa da 20. yüzyıl içinde kendisine Sualtı Arkeolojisi bilim dalı altında yer bulmuştur. Liman araştırmaları Anadolu kıyılarında ise 1960’larda yeni yeni başlamıştır. Üç tarafı denizlerle çevrili bir yarımada olan Anadolu, her zaman olduğu gibi liman araştırmalarında da sırtını denize dönmüş ve bu bilim dalına hak ettiği önemi vermemiştir. Myndos antik kentinin bu konuda gizemini hala koruyan bir liman yapısına sahip olmasından dolayı bu konuyu çalışmayı tercih ettik. Kentin muazzam korunaklı limanı kısmen doğu kısmında yapılaşma altında kalmasına rağmen çoğu antik kent göz önüne alındığında büyük oranda el değmemiş sayılmaktadır. 2 1.1- ARAŞTIRMA TARİHİ Yukarıda da bahsettiğimiz gibi liman araştırmalarının tarihi 19. yüzyıldan sonra bir gelişim göstermesine rağmen Myndos bu araştırmalardan nasibini 2004 yılına kadar alamamıştır. Bu bölüm altında Myndos antik kenti hakkında verilen bilgiler iki ana başlık altında derlenmiştir. 1.1.1- Antik Yazarlar 2004 yılına kadar gizemini uzunca süre koruyan Myndos antik kenti hakkında genel bilgilere antik yazarlardan ve seyyahların tuttuğu gezi notlarından öğrenmekteyiz. Kentle ilgili ilk bilgileri M.Ö. 5. yüzyılda yaşamış olan Herodotos’tan almaktayız 1 . Herodotos, M.Ö. 500 de Megabates’in buyruğuna Skylax komutasındaki bir Myndos gemisinin katıldığından da bahsedilmektedir. Ancak, dikkat edilmesi gereken nokta, Herodotos burada Myndoslular’dan bahsederken kaç gemi ile katıldıklarını değil de, bir Myndos gemisinde çıkan olaylardan bahsetmiş olmasıdır. Mausolos’un var olan sekiz Leleg kentinden altısını başkent Halikarnasos çatısı altında topladığını M. Ö. 4. yüzyılın son yarısında yaşamış olan tarihçi Kallisthenes’ten öğrenmekteyiz 2 . Taşınmayan kentler arasında Syangela’nın yanı sıra Myndos’un bulunduğu yine aynı kaynak tarafından rivayet edilmektedir. Polybius, Lade savaşında gemilerin Kos’a geçmeden önce olumsuz hava koşulları yüzünden bir gece Mydos kıyılarında demirlediğinden bahsetmektedir 3 . Strabon, Karia bölgesindeki sekiz kentin Lelegler tarafından iskân edildiği ve daha da genişleyerek Myndos ve Bargylia kadar bütün toprakları ele geçirdiklerinden bahseder 4 . Ayrıca Strabon Myndos’un bir limanının olduğundan da bahsetmektedir 5 . Bunun yanı sıra Strabon, bölgeden bahsederken Myndos toprakları olarak bahsetmesi Myndos’un bölgede hakim bir kent olduğu inancını uyandırmaktadır 6 . Yaşlı Plinius ise yazdığı eserde Myndos’tan konum olarak bahsederken etrafında bulunan yerleşimlerden söz etmektedir 7 . 1 Herodotos, Herodot Tarihi, çev. Müntekim Ökmen, İstanbul, 2004, s.266., 2 Paton, W. R. – Myres John L., “Karian Sites and Inscriptions”, JHS 16, 1896, s.193. 3 Polybius, Histories, trans. Evelyn S. Shuckburgh, London, 1889, Book XVI. 4 Strabon, Geographika, Antik Anadolu Coğrafyası, çev. A. Pekman, İstanbul, 2000, s.143. 5 Strabon, a.g.e., s.230. “Ondan sonra bir liman olan Myndos’a ve Myndos’tan sonra da bir kent olan Bargylia’ya gelinir”. 6 Strabon, a.g.e., s.230. 7 Pliny the Elder, The Natural History, çev. John F. Healy, London 1991, Book V, Chap. 29. Yüklə 5,38 Kb. Dostları ilə paylaş:
|