Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu
/ 241
Belirtmeliyim ki, G.PaĢayev de B.Vahabzade‟nin Kerkük hakkındaki
yazılarını gözardı etmemiĢ, hatta onun bir Ģiirini Arapçaya çevirerek hakkında
makale yazmıĢtır.
Azerbayca‟nınedebiyatĢinas alimleri Bekir Nebiyev, YaĢar Garayev,
Nizami Ceferov, Gazanfer PaĢayev‟in ilmi fealiyyetini Bağdad‟da yayımlanan
«Birlik sesi» dergisinde yüksek değerlendirmiĢler.
SONUÇ
Gazanfer PaĢayev 35 senedir ki, IrakTürkmanları‟na hizmet eder
veIrakTürkman folklorunu araĢtırarakTürk dünyasına tanıtır. Onun ilmi
faliyetinin yanı sıra, hem de iki farklı ve oldukça duygulandırıcı faliyeti var ki,
onları Ģöyle göstermek isterim:
Gazanfer PaĢayev‟in IrakTürkmanları‟na dair topladığı kitap, dergi,
gazete ve baĢka eserlerikıymetli bir hazinedir. O, 1995 yılındaBakü‟de
ĠçeriĢehir‟de «Irak-Türkman ocağı» yarattı veIrakTürkmanları hakkında
deyerli bilgileri burada turmakta.
1912 yılındaEnver PaĢa‟nın yarattığı «Ġslam kurtuluĢ ordusu»yla
beraber Azerbaycan‟a gelerek Azerbaycan‟ı kurtarmak için ermeni ve ruslara
karĢı savaĢan 11 IrakTürkmanı‟nın kimliyini belirlemeyi baĢardı.
KAYNAKÇA
Abid Emin. Türk halkları edebiyyatında mani nevi ve Azerbaycan bayatılarının
hüsusiyyetleri. Azerbaycanı öyrenme yolu 4(1930): 9-42. Kazımov Gazanfer. Ömrün
deyeri, 75-in hesabatı. 14.04.2012. http://www.gkazimov.gen.az/index_5.html
ġamil Ali. Emin Abid “Kitabi-Dede Gorgud” hakkında. “Milli folklor” 38
(1997): 46-51.
ġamil Ali. (2000). Milli Ģüur oyadan insan – Gazanfer PaĢayev. Tanıdığım
insanlar. Birinci kitap. Bakı:Sumgayıt.
PaĢayev Gazanfer. Bağdad seferi. “Edebiyyat ve incesenet”10 Haziran(1967).
Bakı.
PaĢayev Gazanfer.Uzag ve doğma eller. “Edebiyyat ve incesenet”18
Kasım(1967). Bakı.
PaĢayev Gazanfer. “Az getdim, üz getdim”. “Bakı”27 Aralık (1968). Bakı.
PaĢayev Gazanfer. “Decle–Ferat sahillerinde”. “Edebiyyat ve incesenet”8 Nisan
(1978). Bakı.
242
/ Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu
PaĢayev Gazanfer.(1968). Kerkük bayatıları, Bakı:AzerneĢr. (Resul Rza ile birge),
PaĢayev Gazanfer. (1971).Arzu-Gember dastanı. Bakı:Genclik.
PaĢayev Gazanfer. (1973).Kerkük mahnıları. Bakı:Genclik.
PaĢayev Gazanfer. (1978).Ġrag-Kerkük atalar sözleri. Bakı:AzerneĢr.
PaĢayev Gazanfer. (1984).Ġrag-Kerkük bayatıları. Bakı:Yazıçı.
PaĢayev Gazanfer.(1984). Kerkük tapmacaları. Bakı:Genclik.
PaĢayev Gazanfer.(1985). “Gafgaz seferi. A. Dümanın eyniadlı eserinin
çevirisi.Bakı.
PaĢayev Gazanfer.(1987, 1990). Kerkük folkloru antologiyası. Bakı:AzerneĢr.
PaĢayev Gazanfer. (1987).Nesiminin Ġrag Divanı. Bakı:Yazıçı.
PaĢayev Gazanfer.(1989). “Nece yaĢayasan, yüzü haglayasan” - tercümeS.
Benetin eyniadlı eserinden çeviri. Bakı.
PaĢayev Gazanfer. (1992). Ġrag-Türkman folkloru. Bakı:yazıçı.
PaĢayev Gazanfer. (2003). Kerkük folklorunun janrları. Bakı:Elm.
PaĢayev Gazanfer.(2003). Kerkük dialektinin fonetikası. Bakı:Elm.
PaĢayev Gazanfer.(2004). Ġrag-Türkman lehcesi (ortaglı), Bakı:Elm.
PaĢayev Gazanfer. (2007).Nostrdamusun möcüzeli alemi. Bakı:Tehsil.
PaĢayev Gazanfer.EdebiyyatĢünaslıg elmimizin patriarxı. 525-ci gezet21 Ġyul
(2010) Bakı.
PaĢayev Gazanfer. (2010).Nesimi haggında araĢdırmalar. Bakı: Garabağ.
PaĢayev Gazanfer. (2010).Borcumuzdur bu ehtiram. Bakı: Garabağ.
PaĢayev Gazanfer.(2011). Dilimiz - varlığımız. Bakı: Ozan.
PaĢayev Gazanfer. (2013). Bibliografiya. Bakı:Tehsil neĢriyatı.
http://www.anl.az/el/Kitap/Azf-273263.pdf
Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu
/ 243
FUZULĠ‟NĠN TÜRKÇE DĠVANI‟NDA
XVI. YÜZYIL BAĞDAD TOPLUMU
Aynura MAHMUDOVA*
ÖZET
Fuzuli‟nin yaĢadiği devir Bağdad‟da hakimiyetin defalarca el değiĢtirdiği bir
devirdir. XV-XVI. yüzyıllarda Bağdad Akkoyunlu‟ların, Safevi‟lerin ve Osmanlı‟ların
hakimiyeti altında olmuĢtur. Sık sık el değiĢtiren Ģehrin nufusu zor günler
geçiriyordu. Böyle bir muhitte yaĢayan ve eserler üreten Fuzuli‟nin Türkçe
Divanı‟nda toplumun hayatı, yaĢanan zorluklar, Bağdad nufusunun geçimi ve b. bu
gibi konularla ilgili ipuçları vardır.
Bildirimizde Fuzuli‟nin Türkçe Divanı‟nda XVI. yüzyıl Bağdad toplumunun
hayatı ile ilgili bulgularımızı ortaya koyacak, Fuzuli‟nin toplumsal olayları nasıl ele
aldığına, tespit ettiğine değineceğiz.
Anahtar kelimeler:
Fuzuli, XVI. yüzyıl, Bağdad, Toplum, Divan edebiyatı
SOCIETY OF BAGHDAD IN THE 16TH CENTURY IN THE
FUZULI'S WORKS
ABSTRACT
The time that Fuzuli lived coincided to undergoing to the change of
authority of Baghdad repeatedly. In XV-XVI centuries Baghdad has been under
authority of the Aggoyunlies, Safavids and Ottomans. The population of the city
which changed many hands was face to face with hard conditions of heavy life.
Fuzuli was writing, creating in such condition. Fuzuli was describing in his works
the difficulties of time, justnesses happening in the social life with his poetical
*
Azerbaycan Bilimler Akademisi Edebiyat Enstitüsü, aynuram@rambler.ru