TəMİZLƏNMƏ VƏ TƏRBİYƏ
Yüklə 260,83 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Çox miqdarda s
10 rəylərinə (ictihad) 29 arxanalaraq etiraz edə bilərlər! Biz hamımız, məzhəbimizdən asılı olmayaraq kitablarda peyğəmbər -in: “Çox miqdarda sərxoş edici, az miqdarda da qadağandır” 30
oxuyuruq. O həmçinin buyurmuşdur: “Sərxoş edici hər bir şey – alkoqoldur, alkoqolun isə hər bir növü haramdır”. 31
Axı bu təhlükəli sözlər indiyə qədər niyə qalıb?! Axı bu sözlər fasiqliyə yaxınlaşmış və ya fasiqlik içində olan insanları, üzümdən istehsal olunmayan alkoqolun istifadə edilməsinə sövq edir. Bu da bir imamın məhz belə dediyinə görə baş vermişdir?! 32
Bizlər də həmin imamı böyük alim kimi qəbul edirik. Lakin biz sizdən fərqli olaraq unutmuruq ki, həmin alim səhvlərdən məsum deyil, ancaq onun rəyinin fanatikləri özlərini bu böyük həqiqəti unutmuş kimi göstərərək, öz imamlarının rəyini müdafiə etməyə çalışırlar. Başqaları isə bu rəylərdən istifadə edərək müsəlmanlar arasında alkoqolu yaymaqdadırlar. Üçüncülər isə bu rəyi deyil, öz imamlarını müdafiə edirlər. Sizə yəgin məlumdur ki, “əl-Arabi” jurnalında, müsəlmanların üzümdən istehsal olunan alkoqoldan başqa bütün alkoholun istifadəsinin caiz olduqu rəyini müdafiə edən bir məqalə çıxçışdır. Mən bildiyimə görə günümüzdəki alkoqollu içkilərin əksər hissəsi üzümdən hazırlanmır. Onlar isə “Sərxoş olana qədər içmə” sözlərini dəlil olaraq gətirirlər. Lakin hamıya məlumdur ki, bu mümkün olan bir iş deyil. Çünki birinci damcı ikincisinə, üçüncüsü isə dördüncüsünə səbəb olur. Həmçinin sərxoş edici miqdarıda təyin etmək mümkün deyil, bu da nəticədə sərxoşluqa gətirib çıxarır. Bunu nəzərə alaraq, məni narahat edən, peyğəmbər (s.a.v)-in səhih hədislərinə müxalif olan bu rəylərin fikh kitablarında mövcudluğudur. Axı bu səhih hədislər bu cür rəyləri tam olaraq dəf edir. Axı niyə biz, öz mənfəətlərini güdən belə insanlara, “sərxoş olana qədər içmə, az iç çox içmə” deyərək müsəlmanlara spirtli içkilərin caiz olduqunu söyləyən, öz məqalələrini yayan və onlardan alınan vəsaitə özlərinə imarətlər tikən insanlara şərait yaradırıq?! Bəlkə onun niyyəti yaxşıdır, və o: “Ey insanlar! Dini çətinləşdirməyin. Əgər imamlardan biri bu içkilərin caiz olduqunu bilidirirsə, biz nəyə görə onları qadağan etməliyik?” deyən insanların yolu ilə getmək istəyir? Bəlkədə bu cahil belə zənn edir. Lakin bu məqaləyə rəddiyə yazmış Şamın fəzilətli alimlərindən birinin özünü itirməsini necə başa düşək? Əvvəl o bu məqalənin müəllifini dəstəkləyənlərin tərəfini tutur, sonra isə həmin müəllifin və onun arxalandığı kimsələrin rəylərini rədd edən hədisləri (onlardan bəzilərini biz zikr etdik) zikr edir. Bu mütərəddidliyin və qətiyyətsizliyin səbəbi nədir? Bunun səbəbi, həmin insanın öz imamının sözlərinin qüsursuz olduqunu göstərməyə çalışmasıdır, çünki bu rəy müsəlman alimlərinin bir rəyidir və həmin alim cahil olduquna görə və ya öz nəfsinə uyaraq bunu deməmişdir. Mən bununla tamami ilə razıyam və deyirəm: o cahil olduquna görə və ya öz nəfsinə uyaraq bunu deməmişdir, bəs onda o cahillik və nəfsə uymaqdan uzaq olaraq öz ictihadında səhvə yol verməkdən məsumdur?! Biz hamımız: “Xeyr” deyə cavab verəciyik. Biz hamımız peyğəmbər -in: “Əgər hakim bir şəriət hökmü çıxardırsa və onun
33 hədisini xatırlayırıq. Axı biz muctəhid-alimin bir savab qazandıqını qəbul edib, onun səhv etdiyini niyə inkar edirik? Bəzi insanlara “filan alim səhv etdi” demək çox çətin gəlir. Biz isə deyirik: belə ifratçılıq nəyə lazımdır? Nəyə görə biz bir imamın səhv etdiyini və iki savab əvəzinə bir savab qazandıqını deməkdən qorxuruq? Axı niyə biz bunu özümüzə prinsip olaraq götürmürük və yuxarıda zikr etdiyimiz kimi, bəzi ikinci dərəcəli məsələlərə tətbiq etmirik? Beləliklə, əgər siz həmin alimin məqalə müəllifinə yazdığı rəddiyəni oxusanız, nəticədə həmin məqalə müəəlifinin səhvini açıqlayan bir şey tapmazsınız, çünki o bu məsələdə müsəlmanların imamlarından birinin rəyini əsas olaraq götürmüşdür. Axı bu imamın ardıcıllarından bəziləri dəqiq tədqiqatlardan və şərii dəlillərin açıqlanmasından sonra, bu rəyi, imamın səy göstərərək səhv etməsi və səyinə görə bir savab qazanması hədisinə aid edərək, zəif saymış və ondan imtina etmişlər. Onlar səhih hədislərə tabe olmuşlar. Belə halda, niyə biz zikr etdiyimiz məqalədə imamın səhv etməsini və bunun müqabilində bir
29 ctihad - hər hansı bir məsələ barəsində şərii hökmün çıxarılması. 30 Abu Davud, 3681; at-Tirmizi, 1925; bn Məcəh, 3393. Bax “əl- rva”, 2375. 31 Muslim, 2003. 32 Alimlərin sözləri özü özündə dəlil ola bilməz. Bu haqda şeyxulislam bn Teymiyya necədə gözəl demişdir: “Həqiqətən alimlərin rəyləri şərii dəlillərə əsaslanmalıdır, şərii hökmlər isə onların sözlərinə əsaslanmaz” . Bax “Məcmu fataua”, 26/202. 33 Əl-Buxari, 7352; Muslim, 1716. Yüklə 260,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|