TəMİZLƏNMƏ VƏ TƏRBİYƏ
Yüklə 260,83 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “Kafirin öldürülm
- : “Kafiri (müs
- “Bu dünya v
- “Qiyam
12 Bəli, mən açıq bəyan etmək istəyirəm ki, müsəlman cavanları və islam yazıçıları bu həqiqət baxışına xususi əhəmiyyət verirlər, yəni hökmlərin müəyyən edilməsi yalnız Uca Allahın haqqıdır. Həmçinin günümüzdə mövcud olan problemlərin çözülməsi üçün əsas olaraq qəbul olunan və bizlərə yeridilən konstitusiyalar, hakimliyin yalnız Allaha məxsus olması prinsipinə ziddir. Lakin mən, həmin yazıçılardan bir çoxunun öz fikirlərinə tam sadiq olmadıqlarını görürəm, yəni hökmlərin müəyyən olması Allaha məxsusdur, və Allahın qərarı – Quran və Sünnənin qərarıdır. Sizin görüşünüzə əsasən, kafirdən ziddiyyətli bir hökm gələrsə, o Allahın qanununa ziddir, elə deyilmi? Bəs öz ictihadında səhv edən alimin rəyi Allahın qanununa zidd deyil? Burada bir fərq olmamasında mən əminəm. Quran və Sünnəyə zidd olan hər hansı bir rəy, həmin rəy sahibinin kimliyindən asılı olmayaraq müsəlman tərəfindən tərk olunmalıdır. Lakin, burada küfr söz söyləyən və söylədiyi küfrə görə əbədiyyən cəhənnəmə düşən kafir və səhv edən və səhvinə görə savab qazanan müsəlman arasında fərq var. Artıq bu haqda biz yuxarıda, səhih hədisə əsaslanaraq söhbət açmışdıq. Beləliklə dinə qayıdış, yalnız onun dərk olunuşu üçün yol təyin edilməsi cəhtindən sonra mümkündür. Bu da “əl-fikh əl-muqaran” (qiyas fikhi) adını daşıyan fikhin həyata keçirilməsi ilə mümkün olan bir işdir. 38
slam ölkəsinin qurulmasına dəvət edərkən biz bu dövlətin dəqiq qanun və kodeksinin olmasını qəbul edirik. Bəs bu qanunlar hansı məzhəb üzərində qurulacaqdır və hansı məzhəbə əsaslanaraq bu qanunlar açıqlanacaqdır?
Zamanımızın bəzi islam xadimləri, gələcək islam ölkəsinin konstitusiyasının əsaslanacağı qanunların tərtibinə başlamışlar. Biz də bu qanunların yuxarıda qeyd etdiyimiz “əl-fikh əl-muqaran” fikhinin tədqiqi üzərində əsaslanmadığını bilirik və ya bizim terminologiyamızda “Quran və Sünnə” üzərində. Bu xadimlərdən biri, hər hansı bir məzhəbi tədqiq etdikdən sonra, həmin məzhəbin rəyini, yazdığı qanunnamənin bir çox fəsillərində qeyd etmişdir. O öz kitabını islam ölkəsi qurulduqda bu ölkənin konstitusiyası kimi təsdiq etmək üçün hazırlamışdır. Bu da bu yaxınlarda baş verəcəkdir. Həqiqətə gəldikdə isə, bu insan, spirtli içkilərin halal olması haqda yazan insan kimi, yeni bir şey gətirməmişdir. slam ölkəsinin qanunnaməsi kimi yazılan bu kitab haqqında ən azı onu demək olar ki, bu qanunnamə özündə Sünnə ilə gücləndirilən başqa bir imamın səhih rəyinə zidd olan zəif rəyi əks etdirir. Mən qeyd etdiyim məsələ “Müsəlmanın zimmə 39 əhlindən bir kimsəni öldürməsi və bunun müqabilində həmin müsəlmanın öldürülməsi” babında qeyd olunmuşdur. Bu rəy slam fikhində mövcuddur. Lakin başqa bir rəydə mövcuddur: “Əgər bir müsəlman zimmə əhlindən bir kimsəni öldürərsə, qisas olaraq müsəlman öldürülməz”. Bu rəy imam əl-Buxarinin nəql etdiyi peyğəmbər -in: “Müsəlman kafirə görə öldürülməz” 40 sözlərinə əsaslanır. Axı bu alimi, peyğəmbər -in sözlərinə müxalif olan, bir müsəlmanın kafirə görə edam edilməsi qanununu islam qanunnaməsinə daxil etməyə nə vadar etmişdir?! 41
Mən əminəm ki, bu rəyə səbəb olan, həmin insanın bu məzhəbin fikhini tədqiq etməsi, onun üzərində boya başa çatması və bu məzhəbə təqib etməyi özünə va başqalarına vacib bilməsidir. Məgər bunu dinə qayıdış adlandırmaq olar? Din, “bir müsəlman kafirə görə öldürülməz” deyir, lakin məzhəb isə “öldürülər” deyir. Həmçinin bu yazıçı həmin bənddə deyir: “Əgər müsəlman zimmini səhv edərək öldürərsə, bunun kəffarəsi nədir?
. Bu onun əsaslandıqı məzhəb konstitusiyasının rəyidir. Lakin peyğəmbər demişdir: “Kafirin öldürülməsinə görə ödənən kəffarə,
42
Belə halda konstitusiya kimi biz nəyi qəbul etməliyik, peyğəmbər (s.a.v)-in sözlərini, yoxsa ona zidd olan məzhəb rəyini? Belə misallar olduqca çoxdur.
38 Yəni bir məsələ haqda bütün məzhəblərin rəylərinin və dəlillərinin açıqlanması. 39 Əhli-zimmə - slam ölkəsində yaşayaraq, cizyə ödəyən nəsrani və ya yəhudilərə deyilir. 40 Bax “əl- rva”, 2209. 41 Burada slam ölkəsində bir kafirin öldürülməsi haqda mövcud olan şəriət qərarı haqqında söhbət açılır. Bir kafir öldürmüş müsəlmanın etdiyi əmələ görə edam edilməməsi, həmin əməlin caiz olmasına dəlalət etmir. Müsəlmanlarla müqavilədə olan kafirin öldürülməsi böyük günahlardandır. mam əl-Buxari öz “Səhih” əsərinə “Zimmini öldürən kimsənin günahı” adlı bir fəsil əlavə etmiş və peyğəmbər -dən: “Kafiri (müsəlmanlarla müqavilədə olan) öldürən kimsə Cənnətin qoxusunu hiss etməyəcək. Həqiqətən Cənnətin qoxusu qırx il məsafəyə qədər yayılır”. əl-Buxari, 6914. Bu öz oğlunu öldürmüş atanın öldürülməməsinə bənzərdir. Bu bir şəriət hökmüdür, lakin bu o demək deyil ki, valideynə öz övladını öldürmək caizdir. 42 Bax “Sahih əl-cəmi”, 3391. 13 Beləliklə, dinə qayıdış – Quran və Sünnəyə qayıdış deməkdir, çünki alimlərin icmasına görə din məhz bu iki şeydə tamamlanmışdır. Yalnız bu iki şeyə tabe olmaq zəlalətdən qorunmaqın təminatıdır. Peyğəmbər buyurmuşdur: “Mən sizləri zəlalətdən qoruyan iki şey saxladım, - Allahın Kitabını və mənim Sünnəmi, və onlar hovuzun yanında mənə təqdim olunmayana qədər bir birindən ayrılmaz”. 43
Biz bu misalları yalnız, elm əhlinin dini məhz bu cür başa düşülməsinə qayıdışın, yəni Quran və Sünnəyə müvafiq olaraq başa düşülməsinə qayıdışın vacib və zəruri olmasını bildirmək üçün qeyd etdik ki, müsəlmanlar Allah tərəfindən bir şeyin halal olduğunu zənn edərək, haram olan bir şeyi halallaşdırmasınlar. Dinə qayıdış məsələsində sözlərimi yekunlaşdıraraq demək istərdim ki, əgər biz Alahın bizləri izzətləndirilməsini, zəlillikdən azad etməsini və düşmənlərimizə qarşı mübarizədə bizlərə kömək göstərməsini istəyiriksə, bunun üçün problemin sadəcə dərk olunması kifayət deyil. Bu problem də, dinin yanlış başa düşülməsi və şəriət dəlillərini təhrif olunmuş müxtəlif rəylərdən azad edilməsi zəruriliyidir. Həmçinin bir mühüm məsələ də mövcuddur, bu da əməllərdir.
Elm əməllərin edilməsi üçün bir vasitədir. Əgər bir insan təmiz və hər bir zəlalətdən azad elmə malikdirsə, lakin bu elm əsasında əməl etmirsə, aydındır ki, onun bu elminin bəhrəsi olmaz. Ona görə elm ardınca əməlin edilməsi vacibdir. 44
Bu gün elm sahibi olan hər kəs, özünü yeni müsəlman nəslini tərbiyələndirməyə həsr etməlidir, Quran və Sünnə əsasında yaşayan müsəlman nəsli. nsanları öz əcdadlarından mənimsədikləri batil dini anlayışlar üzərində tərk etmək bizlərə caiz deyil. Bu anlayışlardan bir çoxu icma ilə batil qəbul olunmuş, digərləri barəsində isə, ictihad çərçivəsində ixtilaf var, lakin Sünnəyə müxalif olan ictihad çərçivəsində.
Yalnız bu təmizlik və dinin dirçəliş metodunu anladıqdan sonra, bu səhih elm üzərində yeni nəsilin tərbiyələndirilməsinə başlamaq lazımdır. Bu tərbiyələndirilmənin bəhrəsində saf islam cəmiyyətinin sonra isə islam ölkəsinin qurulması olacaq. Mən əminəm ki, zikr etdiyimiz bu iki ilkin mərhələsiz – yəni səhih elm və onun üzərində tərbiyə - islam ölkəsinin və ya islam idarəçiliyinin qurulması qeyri mümkündür. Bu mərhələlərin slamın dirçəlişi işində nə qədər mühüm rolu olduğuna dair bir misal gətirək. Şamda, slam dirçəlişini və bu əsasda yeni müsəlman nəslin tərbiyələnməsini arzulayan bir qrup müsəlman mövcuddur. Onlar bu yolda hətta bir qədər səy göstərməkdədirlər. Lakin biz hiss edirik ki, onların rəhbərlərindən bir çoxlarının, bizim zikr etdiyimiz yola əsaslanaraq slamı müfəssəl surətdə tədqiq etmələrinə ehtiyacları var. Biz, cümə gününün axşamı həmin xadimlərin islam gənclərini Allaha ibadətə dəvət etdiklərinin şahidi oluruq. Bəli bu dəvət Allaha itaət və ibadət dəvətidir. Bu çox gözəl bir dəvətdir. Lakin onlar Sünnəni tədqiq etmədikləri və onu başa düşməyə çalışmadıqları üçün, və onları uşaqlıqdan bunun əsasında tərbiyələndirən nəslə rast gəlmədikləri səbəbi ilə, Sünnə ilə ziddiyətə düşmüşlər. Biz peyğəmbər -in: “Cümə gününün gecəsini, başqa gecələri tərk edərək (gecə) namazı üçün seçməyin, və cümə gününü, başqa günləri tərk edərək oruc üçün seçməyin” 45 sözlərini nəzərdə tuturuq. Axı peyğəmbər bizlərə bu əməli qadağan edən halda biz cümə gününün gecəsini ibadət üçün necə ayıra bilərik? Cavab: bunun səbəbi cahillikdir. Bəs elm əhli bu əməlin haram olduğunu bildirərək, həmin cahillyi niyə aradan qaldırmır?! Başqa biriliəri isə musiqi dinləməyi özlərinə halal bilirlər, çünki o bütün televiziya kanallarında mövcuddur. Axı niyə heç kim onlara musiqi alətlərinin və musiqinin peyğəmbər tərəfindən haram edildiyini bildirmir və oyun, boşboğazlıq və musiqi ilə vaxtlarını keçirən insanların meymun və donuzlara çevrilmələri haqda bir söz demir? 46 Bu nəsil halal və haram olan bir şeylər üzərində tərbiyələnməmişdir. Özlərinə bəraət qazandırmaq üçün bu insanlar musiqinin halal olması haqda risalə yazan bn Həzm kimi bəzi alimlərin rəylərini dəlil olaraq gətirirlər. 47 Bu rəy onlar arasında, onların nəfslərinə uyğun olduqu 43 Bax “Sahih əl-cəmi”, 2937. 44 Uca Allah bu haqda buyurur: “Hər hansı bir tayfa öz tövrünü (nəfsində olanları) dəyişmədikcə (pozmadıqca), Allah da onun tövrünü (onda olanları, onun əhvalını) dəyişməz”. (ar-Raad, 11). Səid ibn Cubeyr, Həsən əl-Basri və Sufyan as-Sauri demişlər: “Sözlər əməlsiz qəbul olunmaz. Sözlər və əməllər səhih
. əl-Lələkai “ tikadu əhli-sunna”, 1/57; bn əl-Cauzi “Talbisu blis”, 9; az-Zəhəbi “Mizanu itidal”, 1/90. 45 Muslim 1144. Yəni cümə gününü, namaz və oruc üçün seçmək caiz deyil. Əgər həmin ibadətlər başqa günlər edilərsə bu istisnadır, belə halda cümə günləridə onları yerinə yetirmək caizdir. 46 As-silsilə as-sahih, 91. 47 Haqdan kənara çıxan bəzi imamlar istisna olmaqla, əvvəlki imamlardan heç biri musuqini halal saymamışdır. Musiqinin haram olmasına birmənalı səhih hədislər dəlildir. Belə ki, peyğəmbər demişdir: “Mənim ümmətimdə ipəyi, şərabı və musiqi alətlərini halal hesab edən insanlar peyda olacaq”. əl-Buxari, 5590. Həmçinin Ənəs rəvayət edir ki, peyğəmbər
14 üçün çox qısa bir zamanda yayılmışdır. Onların rəhbərlərindən və özlərini ümmətin islahçılarından sayan bəziləri deyirlər: “Əgər bu imam belə rəy çıxarıbsa, biz bu məsələdə onu təqib edə bilərik və musuqi dinləyə bilərik; xüsusəndə musiqini hamı dinlədiyi zaman” . Bəs onda hanı Sünnə?! Həqiqətən Sünnə unudulub! Əgər zəlillikdən qurtuluş səbəbini, peyğəmbər dinə qayıdışda olduğunu bildiribsə, onda biz onu Quran və Sünnəyə müvafiq olan alim rəylərinə əsaslanaraq düzgün anlamalı və məhz bunun üzərində yeni nəsli tərbiyələndirməliyik. Bu da bütün müsəlmanların gileyləndiyi problemlərin çözülmə yoludur. Bir ifadədən mən xoşlanıram və bu ifadə yuxarıda qeyd etdiyim sözlərə nəticə olacaq. Bu bir zamanlar dəvət ilə məşğul olan kimsənin sözləridir. Mən elə hesab edirəm ki bu ifadə göylərdən nazil olan bir möcüzəyə bənzərdir. O demişdir: “ slam ölkəsini öz qəlblərinizdə qurun ki, o yer üzündə də qurulsun”. Biz özümüzü öz slamımız, öz dinimiz əsasında islah etməliyik. Bu da mən qeyd etdiyim kimi cahillik ilə həyata keçirilə bilməz. Lakin bu elm əsasında edilməli və yer üzündə slam ölkəsi yaradılacağına qədər davam etməlidir. 48
Sözümün sonunda, bu əzəmətli işi tətbiq etməyə imkanı olan hər bir insana, Quran və Sünnənin bəhs etdiyi həqiqi slamın yayılması yolunda alimlərlə əməkdaşlıq etməyi və bunun üzərində yeni nəsil yetişdirməyi nəsihət edirəm. Bu bir xatırlatma idi, çünki xatırlatma möminlərə fayda verir. 49
Assalamu aleykum ua rahmatullahi ua barakatuh
demişdir: “Bu dünya və axirətdə iki səs lənətlənmişdir: sevinc anında tütək və müsibət anında isə ağı səsləri”. əl-Bazzar, ad- Dıyə əl-Maqdisi. Hafizlər əl-Munziri və əl-Xaysami bu hədisin bütün rəvilərinin güvənilən olduqunu söyləmişlər. Bax “at- Tarğib ua-ttarhib” 87, “Məcmau-zzavaid”, 3/13. Şeyx əl-Albani “as-Silsilə as-sahih” 427 əsərində bu hədisin həsən olduqunu bildirmişdir. Həmçinin bn Abbas, bn Ömər və Qeys ibn Ubadadan, Allah onlardan razı olsun, rəvəyət olunur ki, peyğəmbər
buyurmuşdur: “Həqiqətən Allah sizlərə şərabı, qumarı və təbili haram etmişdir. Uyuşdurucu hər bir şey haramdır”. Əhməd, 2/165; əl-Beyhəqi, 10/222. Hədisin səhih olduqunu imam Əhməd təsdiqləmişdir. Bax əl-Həlləlin “Amr bil maruf” əsəri, 26; bn Həcərin “ət-Təlxiz” əsəri 4/202 və şeyx əl-Albaninin “Taxrimu alətu-ttar” əsəri, 46. Ənəs rəvayət edir ki peyğəmbər
buyurmuşdur: “Qiyamətə yaxın (torpaq) çökmələri, düşmələr və eybəcərliklər artacaq. Bu insanların şərab içdikləri, muğənni qadınları aldıqları və musiqi alətlərində çaldıqları zaman olacaq”. bn Abu ad-Dunya, 1/153. Hədis səhihdir. Bax “as-Silsilə asahiha”, 6/236. 48 Şeyxin bu sözləri, günümüzdəki xavariclərin iddia etdiyi kimi yer üzündə islam məkanının olmadıqına dəlalət etmir. Şeyx əl-Albani yalnız Quran və Sünnə vasitəsi ilə idarə olunan həqiqi, tam slam ölkəsini qəsd edir. 49 Uca Allah bu haqda buyurur: “Sən (onlara) xatırlad, çünki xatırlatmaq möminlərə fayda verir”. (az-Zariyat, 55). 15
" " ا ة ا ا ة ا " " ) ) ٤ ٤ ( ( و ا و ا ا ا
إ ا و إ ا و
ا ا لو ا را
ا
:
»
«
Yüklə 260,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|