224
MODÜL TASARIMI “YENİ BİÇİM”
TASARIM
TASAR
SEÇİM
“Organik Nesne”
DÖNÜŞÜM
“Geometrik Karekter”
MODÜL
“Birim Modül”
ANALİZ
Grafik Sadeleştirme
ve Çizgisel İfade
(Yeni Oranlar ve Yön)
İçerik-Biçim İlişkisi
Görünüş ve Kesitler
Makro-Mikro Yapı
Strüktür ve Doku
(Tablo. 4)
YÜZEY TASARIMI-DÜZEN BİÇİM
“YENİ DÜZEN”
TASARIM
TASAR
MODÜL “Tekrar”
DÜZEN
RENK
Düzen Kurma İlkeleri
Renk İlkeleri ve Teknoloji
(Tablo. 5)
Neden Doğa?
Doğada biçimler sürekli olarak bir gelişme, değişme
içindedirler.Yeni biçim yaratmaya girişmeden önce
biçimin özü doğaya bakmak,ondan fikir edinmek zorun-
ludur.
Doğa sınırlı biçimlerle, engin bir çeşitliliğin gizini
taşımaktadır. Bu çeşitliliklerin bir birlikten kaynaklan-
dığını oysa tek bir olgudan sonsuz çeşitlilik üretmenin
olanaklılığını doğada gözlemleyebiliriz. Doğada biçimler,
bir önceki biçimin, bir sonraki biçimin nedeni olması gibi
bir evreler zinciri içinde oluşmaktadır. Biçim kavramının
kendi içinden doğduğu bu zengin kaynağa yönelmedikçe
sağlam bir biçim anlayışı edinemeyiz. (Saldıray,1979:17)
Öğrenci kaynak seçiminde özgür bırakılmış olup can-
lı-cansız her türlü nesne ile onu ilk defa keşfediyormuş
gibi bir yaklaşımla ele aldığında göründüğü kadar basit
bir yapıda olmadığını anlayacaktır. Gözlem yaptığı nes-
neyi derinlemesine incelemeyi öğrenirken bunun yol ve
yöntemlerini de öğrenmek durumunda olacaktır.
Ayrıca büyüme sürecindeki değişimler ya da çevre et-
kilerine karşı direnci, tutunma gibi gözlemsel sürecide
tasarımcılar için ilham kaynağı oluşturmaktadır.
Sonuç
Tasarım eğitiminde öğrencinin herhangi bir şekle veya
biçime ulaşma (TASAR) çabasındaki telaşı ya da zorluğu
, mazeret olarak ifade ettiği kaynak bulamama ya da
“ilham gelmedi” sözcüklerine sığınmasından ve zama-
nında hızla tükenmesinden kaynaklanıyor olabilir. Bu
baskının aşılması yollarının araştırılması ve Sonuç=Ü-
rün denkleminin Süreç=Ürün olarak algılatılmasında
TASARIM’ın anlaşılmasına katkı sağlayabilir. Böylece
hedeflenenin üründen ziyade, “SÜREÇ” olması sağla-
nabilir.
Tasarım probleminin verilmesinden ve sorunun doğru
olarak tanımlanmasından sonra izlenecek yolun, “TA-
SARIM PROGRAMI’ na uygun olarak adımlanması şansa
bağlı TASAR’ların sayısında azalmaya neden olabileceği
gibi “ben ne ve neden yapıyorum?” sorusuna da yanıt
olabilecektir.
Tasarım kaynaklarında sonsuz seçme imkanı varken
öğrencinin özgür iradesi ile verilen tanım ve amaca
uygun olarak seçtiği kaynak nesne (bu metinde örnek
olarak) “Doğadan Organik Nesne”nin öğrenci tarafın-
225
dan “özgür” seçimi dahi süreç konusunda bir fikir vere-
bilir. Bu sayede doğadan gözlem ve çıkarımlar yapma
sayesinde düşüncelerini de programa uygun ifade etme
becerisi kazanabilecektir.
“Basit bilgileri soyutlayarak onları yeni boyutlar kazan-
mış düşüncelere dönüştürebilir ve yaratıcı eylemlerde
bulunabiliriz.”( Saldıray,1979:3)
KAYNAKÇA
”
Saldıray,S.(1979), Gözlemsel Çözümsel Yöntemle Yeni Düzen Yeni
Biçim, Devlet Güzel Sanatlar Akademisi,İstanbul.
Güngör,İ.H.(2005),Görsel Sanatlar ve Mimarlık İçin “Temel Ta-
sar”,Esen Ofset,İstanbul.
Bayazıt,N.(1994),Endüstri Ürünlerinde ve Mimarlıkta Tasarlama
Metotlarına Giriş,Literatür Yayıncılık,İstanbul.
Bayazıt,N.(2008),Tasarımı Anlamak,İdeal Kültür Yayıncılık,İstanbul.
227
TÜRKİYE’DE SANAT EĞİTİMİNİN
KURUMSAL İTİBARI BAĞLAMINDA, 2014
YILI GÜZEL SANATLAR LİSELERİ BAŞVURU
ORANLARINA ELEŞTİREL BİR BAKIŞ
A CRITICAL APPROACH TO RATES OF
APPLICATIONS TO FINE ARTS HIGH SCHOOLS IN
2014 WITHIN THE CONTEXT OF CORPORATE
REPUTATION OF ART EDUCATION IN TURKEY
Sanat eğitiminin yalnızca yeteneği olan bireylere mi
yoksa özellikle öğrenim çağındaki bütün bireylere mi
yönelik olması gerektiği düşüncesi, geçmiş yıllara
göre oldukça değer kazanan bir konudur. Birbirinden
uzak bu iki düşünceyi savunan görüşler nedeniyle,
sanat eğitiminin toplumsal algı düzeyi ve eğitim müf-
redatlarındaki konumu ile ilgili tartışmalar günümüze
kadar güncelliğini korumuştur. Ancak belirli bir alanı
veya sınıfı değil de hayatın tamamını kapsadığına yö-
nelik anlayışların gelişerek önerdiği eleştirel yakla-
şım modeli, okuryazarlıklar ve disiplinler arası ilgisi
keşfedilen sanat eğitimi, özellikle yirminci yüzyılın son
çeyreğinden günümüze kadar geçen sürede değişimin
mimarı ve dönüşümün sosyo-kültürel aracı durumu-
na dönüşmüştür. Buna rağmen, Türkiye’deki, TEOG
(Temel Öğretimden Orta Öğretime Geçiş Sınavı) ve YGS
(Yükseköğretime Geçiş Sınavı) gibi merkezi sınavların
öğrenciler ve ebeveynler üzerinde yarattığı sınav ve
gelecek kaygısı gibi nedenlerle birlikte; sanat eğitimi
almak için Güzel Sanatlar Liseleri’ne başvuruda bulu-
nacak öğrenci sayılarını etkileyen sosyal ve kültürel
değişkenler, ülkemizin geleceği açısından oldukça
kaygı vericidir. Türkiye’de sanat eğitiminin kurumsal
itibarı bağlamında, 2014 yılı Güzel Sanatlar Liseleri
başvuru sayılarının eleştirel olarak değerlendirilme-
sini ele alan bu çalışmada, ülkemizdeki genç kuşağın
sanat eğitimine olan ilgisi, Türkiye’deki bütün iller
bazında rakamlarla ortaya konularak; sanat eğitiminin
önemi ve gerekliliği hakkındaki bilginin yetersizliği ve
bu yetersizliğe neden olan konular Türkiye ve Dünya
ölçeği üzerinden tartışmaya açılmıştır
Anahtar Sözcükler: Eğitim, Sanat Eğitimi, Güzel Sanatlar
Liseleri // Keywords: Education, Art Education, Fine Arts High School
OMÜ Eğitim Fakültesi, Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü //
OMÜ University, Faculty of Education, Department of Fine Art Education
hasbi.aslan@omu.edu.tr
ÖZET ABSTRACT
Yrd.Doç.Dr. Hasbi ASLAN
08-11 Nisan April
2015