Tijorat banklari
-jadval Tijorat banklarining turlari va ularning bir - biridan farq
Yüklə 2,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.2. Tijorat banklari faoliyatini tashkil etishning iqtisodiy asoslari.
| 1.1-jadval
Tijorat banklarining turlari va ularning bir - biridan farq qiluvchi jihatlari № Turkumlash belgilari Farq qiluvchi jihatlar 1. Mulkchilik shakliga qarab - Davlat banklari - Aksioner banklar - Kooperativ banklar - Xususiy banklar - Mintaqaviy banklar - Qo‘shma banklar - Xorijiy banklar 2. Bajariladigan operatsiyalariga qarab - Universal banklar - Maxsus banklar (investitsiya banklari, eksportimport - operatsiyalarini olib boruvchi banklar va h.k.) 3. Faoliyat ko‘rsatish hududi yoki joylashgan joyiga qarab - Xalqaro bank - Respublika miqyosidagi bank - Mintaqaviy bank - Viloyat banklari 4. Tarmoq yo‘nalishiga qarab - Sanoat banki - Qurilish banki - Qishloq xo‘jalik banki - Savdo banki va h.k. Yuksak rivojlangan mamlakatlarda tijorat banklarning aksariyat qismi mulk shakli bo‘yicha aksioner va xususiy banklar hisoblanadi. Va hozirgi 14 paytda ham omonatchilar, kichik va o‘rta biznes korxonalarga xizmat ko‘rsatish asosan unchalik katta bo‘lmagan xususiy banklar hissasiga to‘g‘ri keladi. Xususiy banklar: iqtisodiyotga xususiy sarmoyalarni jalb etish orqali samaradorligi yuqori ilg‘or investitsiya-loyihalariga yo‘naltirilgan mablag‘larning ko‘payishiga; kichik va o‘rta tadbirkorlarga bank xizmati ko‘rsatish saviyasining oshishiga; yangi turdagi bank instrumentlarining rivojlanishiga ijobiy ta’sir etadi. 1.2. Tijorat banklari faoliyatini tashkil etishning iqtisodiy asoslari. Mamlakatimizda faoliyat yuritayotgan tijorat banklarining faoliyati O’zbekiston Respublikasining “Banklar va bank faoliyati to’grisida”gi 6 Qonuni hamda “O‘zbekiston Respublikasining Markaziy banki to‘g‘risida”gi 7 Qonun, "Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida" gi Qonun, “Bank faoliyatiga ruxsat berish tartibi va shartlari to‘g‘risida”gi Nizom va boshqa qonun hujjatlari bilan tartibga solib boriladi. Ushbu qonunlarda bank tushunchalariga va ularning operatsiyalariga ta’riflar keltirilgan. Unga ko’ra banklar bevosita ishlab chiqarish, savdo, sug‘urta faoliyati hamda banklar va bank faoliyati to‘g‘risidagi qonunchilikda nazarda tutilgan moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirish bilan bog‘liq bo‘lmagan boshqa faoliyat bilan shug‘ullanishga haqli emas. Bank tomonidan Markaziy bank yoki boshqa bankda vakillik hisobvarag‘i ochilayotganda, ushbu banklar o‘rtasida vakillik munosabatlari to‘g‘risida shartnoma tuziladi. 6 “Banklar va bank faoliyati to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni (yangi tahriri). 2019-yil 5-noyabr, O‘RQ-580-son. 7 O‘zbekiston Respublikasining “O‘zbekiston Respublikasining Markaziy banki to‘g‘risida”gi Qonuni (yangi tahriri). 2019-yil 11-noyabr, O‘RQ-582-son. |