Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti n. M. Rasulov, A. R. Ismailov monopoliyaga

Монополияга қарши тартибга солиш тизими 
Қонунчилик чоралари 
Иқтисодий чоралар 
Бозор устидан 
назоратни чеклаш 
Қўшилишларни 
назорат қилиш 
Нархлар 
тўғрисидаги 
келишувларни 
тақиқлаш 
Маҳсулотни 
ишлатиш 
тўғрисидаги 
келишувларни 
назорат қилиш 
Бозорларни бўлиб 
олиш тўғрисидаги 
келишувларни 
тақиқлаш 
Чакана 
нархларни 
белгилашни 
тақиқлаш 
Кўрсатиладиган 
хизматлар 
турларини 
белгилаб бериш 
Танҳо ҳуқуқларни 
бериш тўғрисидаги 
келишувларни 
тақиқлаш 
Билвосита тартибга 
солиш 
Тўғридан-тўғри 
тартибга солиш 
Маҳсулотга 
солиқ солиш 
Қўшимча 
олинган 
фойдага солиқ 
солиш 
Нархларнинг 
энг юқори 
даражасини 
белгилаш 
Фойда меъѐри 
чегарасини 
белгилаб 
қўйиш 

---

13
o‗z ichiga oladi. Monopoliyaga qarshi tartibga solish ishlari monopoliyaga qarshi 
qonunchilik, iqtisodiyotni monopoliyadan chiqarish va raqobatli bozorni 
rivojlantirish bo‗yicha maxsus dasturlar hamda ayrim boshqa me‘yoriy hujjatlar 
asosida amalga oshiriladi.
8
YUqoridagi ta‘riflarni tahlil qilgan holda, biz tomondan ―monopoliyaga qarshi 
boshqaruv‖ tushunchasiga quyidagicha iqtisodiy interpretatsiya, ya‘ni ta‘rif 
shakllantirildi, ya‘ni monopoliyaga qarshi boshqaruv – bu iqtisodiyotda 
monopoliyalar paydo bo‗lishi, narx hokimligi, raqobatga qarshi qilinayotgan 
harakatlarni cheklash va oldini olishga yo‗naltirilgan hamda raqobatni rivojlantirish, 
iste‘molchilar huquqlarini himoyalash, insofsiz raqobatga yo‗l qo‗ymaslik, ishlab-
chiqaruvchilarni rag‗batlantirish va qo‗llab-quvvatlash orqali raqobatchilik muhitini 
yaratishga qaratilgan davlat tomonidan amalga oshiriladigan iqtisodiy, ma‘muriy va 
qonunchilik chora-tadbirlari tizimidir.