Trablisdə türklərlə italyanlar arasında olan hərbi təsvir edir
Yüklə 261,46 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.cafarcabbarli.org
12
Lazım olursam, hər dəqiqə qulluğunuzda hazıram. Haydı, qardaşlar, gedək! Sən də get, cani! Fəqət əmin ol ki, bulud nə qədər qalın olarsa, tamamilə günəşin işığını pərdələyə bilməz! İldırım nə qədər uzun çəkərsə, bir saniyədən artıq davam edə bilməz!.. Zəlzələ nə qədər qüvvətli olarsa, bütün dünyanı yıxa bilməz! Hiylə nə qədər qüvvətli olarsa, həmişəlik qalib gələ bilməz! Get, fəqət əmin ol ki, ərvah kimi göyə uçsan, Əzrail kimi Allahın sarayına qədər, səni keçirəcəyəm. Kəsəyən kimi yerə batsan, ildırım kimi komayın duraqlarına qədər səni təqib edəcəyəm! Balıqlar kimi sulara girsən, su pərisi kimi Atlas dənizinin ta qaranlıq diblərinə qədər, səni qovub tutacağam və sənə sübut edəcəyəm ki, hiylə və zülm nə qədər qüvvətli olursa, onlara qarşı iki daha güclü mübariz var ki, həmişə sonda qalib gələr. O da hiyləyə qarşı haqq, zülmə qarşı cəza! Haydı, qardaşlar! (Gedirlər.)
Pərdə düşür
ÜÇÜNCÜ PƏRDƏ Əlmünasire istehkamı. İzzət paşa, yavəri, Şeyx Senusi.
İ z z ə t p a ş a (davam edir). İştə haman düvəli-müəzzəmə Revəl molağatında İslam ölkələrini bölüb, Misiri İngiltərəyə, Şimali İrani Rusiyaya, Mərakeşi firənclərə, Yeni bazar sancağını Avstriyaya, hər yeri bir hökumətə vermişlər. O zaman Trablis də italyanlara düşmüş, İngiltərə, Rusiya, firənglər yerlərini tutmuş kimidirlər. Avstriya tutmağa çalışır. Bu da İtaliya. S ə n u s i. Öylə... hazırlıqla qarşılanmamış işin sonu sıxıntısız olmaz! İ z z ə t p a ş a . Bu gün Trablisi 24 saat vaxtda boşaltmaq üçün ultimatum verirlər. Bu qədər az bir vaxt bitməmiş, böylə iki vaporumuzu dənizdə bombardıman edib, həmin günü, üç yüz min əsgər çıxarıb, Trablisi işğal edirlər! S ə n u s i. Gücsüz gücsüzlüyünə inanıb oturursa, daha gücsüz olmaya bilməz?! İ z z ə t p a ş a. Gücsüz çalışırsa, birisinə, ikisinə qarşı çıxar. Yox, bütün dünyaya qarşı... hər tərəfə baxırsan hamının fikri bir! Əzmək, əzmək, əzmək! Mümkün olduqca, fürsət bulduqca, əzmək! S ə n u s i. Doğrudu! Böylə olub, böylə də olmalıydı. Böylə davam edərsək, böylə də olacaqdır! İ z z ə t p a ş a. Əvət, başqa cür ola bilməz. Qaranlıq günəşə tabe olmayınca, gecə də olacaq, gündüz də! Ya həqiqət silaha, ya silah həmişəlik həqiqətə tabe olmayınca, güclü gücsüzü əzməyə, gücsüz də mübarizəyə çarpınacaqdır. Fəqət, dərd bu ki, düşmən bir deyil! Bir tərəfdən Avropa vəhşiləri, bir tərəfdən də özümüz! Odur, Şeyx İdris öz adamlarıyla italyanlara kömək edir. Hankisi ilə mübarizə etməli? Gördünüzmü, o gün şurada mən: “Şəhəri təslimdən başqa çarəmiz yoxdur" - deyərkən, Ənvər nitqində məni məzəmmət edib, topladığı üç-dörd min silahsız, nizamsız könüllü ilə, şəhəri müdafiə edəcəyini söyləyirdi. Fəqət bundan bir şey çıxacaqmı? S ə n u s i. Doğrudan da! O, gəncsə də, mənim nəzərimi cəlb etdi. Ona görə də öz ərəblərimi onun ixtiyarına verdim. Sözlərində bir mətanət, bir cəsarət cingildəyirdi. İ z z ə t p a ş a. Ənvər, demək olar ki, canlanmış bir cəsarətdir. Olduqca mətin və igiddir.
www.cafarcabbarli.org
13
S ə n u s i. Hər halda, onun tək cəsarəti az xeyir verməz. İ z z ə t p a ş a. Doğrudur, Ənvər igiddir, cəsarətlidir, fəqət qanı çox coşqundur. Heç olmasa silahımız olaydı. Çalışmasından xeyir çıxacaqmı, yoxmu? (Xalid girir.) X a l i d (tələsik keçərkən paşanı görüb hürkür). Bağışlayın, paşam! İ z z ə t p a ş a. Nərəyə? Nə olmuş? X a l i d. Paşam, komandamızla Trablisə tərəf gedirdik. Düşmən Dərnəyə doğru silah aparırdı. Biz az idik. Komandanımız əmr etdi, düşmən üzərinə atılıb, onları qaçırtdıq. Silahları- neçə min tüfəng, güllə, top, metralyoz aldıq! S ə n u s i. Yəqin, İdrisin ərəbləri üçün göndərilmiş? İ z z ə t p a ş a. Ehtimal ki! Siz oraya niyə gedirdiniz? Harisı bölükdənsən? Nizamilərdənmisən? X a l i d. Könüllülərdənəm, paşam! Bizim bölüyümüz yoxdur. Biz ayrı bir dəstəyik. (Daldan.) Ə n v ə r. Nə olursa olsun, kim olursa olsun, kimsə yerindən tərpənməyəcəkdir. S ə n u s i. Gələn Ənvər deyilmi? İ z z ə t p a ş a. Odur! Ə n v ə r. Onlar gedə bilərlər! Biz onlara zəncirlə sarılmadıq. Haydı, nə dedimsə! (Girərək,
İ z z ə t p a ş a. Mən əmr etmədim, istəmədim! Ə n v ə r (Xalidə). Gəlmədimi? X a l i d. Mən hələ getmədim. Ə n v ə r. Get, onu yanıma göndər. (Xalid gedir.) Heç olmazsa paşam, vaxtından əvvəl qərarınızı bilsəydik! İ z z ə t p a ş a. Son raportu bəkliyoram. Fəqət hər halda əhvalın dəyişəcəyi qeyri-mümkündür. Y a v ə r. Paşam, raport gəlmiş, zabitlər toplanmış, şurayi-hərb zati-alilərini bəkliyor. İ z z ə t p a ş a. İndicə son raporta baxacağıq. Fəqət hər halda qala biləcəyimiz çox şübhəlidir. Ə n v ə r. Arada tərəddüd varsa, qalmaqdan da bir xeyir yox! İ z z ə t p a ş a. Ənvər, oğlum! Siz çox sərtsiniz. Bir dəfə diqqətlə vəziyyəti elə ölçərsiniz, yüzə beş yüz çəkilmək məcburiyyəti hasil olur. Biz ölümdən qorxmayırıq. Fəqət nəticəsiz qırılmadan nə fayda? (Ramiz tələsik girir, paşanı görür. İzzət paşa da onu görür. İkisi də bir an mütəəssir olurlar.
İ z z ə t p a ş a. Dur, nərəyə? Sən buradamıan? Bəs o? (Sükut.) Eşidirmisən, bəs o? R a m i z. Eşidirəm! O, sizin inadlarınızın alovlarında! O, sizin rütbələrinizin, medallarınızın cəhənnəmləri arasında! İ z z ə t p a ş a. Öyləmi? Təqib et, məni! R a m i z. Lüzum yox! İ z z ə t p a ş a (yavərə). Çadırıma salınacaq! R a m i z. Mən deyil, mənim cansız cəsədim! Ə n v ə r. Paşam, mən onu sizə təqdim edərəm. İ z z ə t p a ş a. Şuraya gedəcək, gəliniz. Ə n v ə r. Son qərarınıza müntəzirəm, paşam! (İzzət paşa, yavər gedirlər.) Ramiz, paşaya bir şeymi elədin?
R a m i z. Ox, bəyim mən eləmədim. O özü. O, məndən qızını tələb edir. Amma o Ulduzu apardilar, təqib etdim. Onda da silahlara rast oldum. Onu tapmadım. Onu apardılar! Kim bilir Yüklə 261,46 Kb. Dostları ilə paylaş:
|