—
Ә, insafdır ki, bu qədər qızılı ölülərə verib çıxıb gedək?
Onlar geri qayıtdılar və ölülərin bircə qızıl pul üstündə hay-
küyünü eşitdilər. Quldurlar elə bildi ki, qəbiristanlıqdakı bütün
ölülər dirilib və qızılları aralarında bölüşdürürlər, amma kiməsə
bir qızıl çatmayıb deyə vur-çatdasın salıblar.
Quldurlar lap çox qorxub qaçıb getdilər.
—
Yox, deyəsən mən bu xəsis bəydən canımı qurtara bil-
məyəcəyəm. — Oğru bir qızıl verəndən sonra bəy, ondan əl çəkib
evinə getdi.
İKİ AXMAQ
İki dost küçədə, məscidin qabağında oturmuşdu. Yanla-
rından bir atlı keçirdi, onlara çatanda salam verdi. İkisi də onun
salamını aldılar.
Atlı bir qədər ötüb gedəndən sonra onlar mübahisəyə
başladılar.
—
Onun salamını sən niyə aldın? O salamı mənə vermişdi.
—
Yox əşi, o mənimlə salamlaşdı, — deyə o birisi etiraz
etdi.
Onlar çox mübahisə etdilər və axırda bunu atlının özündən
xəbər almağı qərara aldılar. Amma atlı çoxdan uzaqlaşmışdı.
Axırda onlar atlının dalınca yüyürməyə başladılar. Təngənəfəs
ona çatıb yolun ortasında saxladılar və güclə nəfəslərini dərib, bir
səslə soruşdular:
—
Deyin görək, siz hansımıza salam verdiz?
Yolçu «lap axmaqdırlar ki» — deyə düşünüb dedi:
—
Sizlərdən hansınız axmaqsınızsa mən onunla salamlaş-
mışam.
Onda dostlardan biri tələsik dedi:
—
Axmaq mənəm!
—
Mən də axmağam, amma mən lap ayrı cür axmağam, —
deyə o biri öyündü.
Atlı gülməyini zorla saxladı:
— Onda siz növbə ilə əvvəl biriniz, sonra o biriniz necə
axmaq olduğunuzu nəql edin.
Birinci dost danışmağa başladı:
—
Bir vaxtlar mən məktəbdə müəllim idim. Bir dəfə
şagirdlər su ilə dolu küpə baxıb, orada öz əkslərini görüblər.
Onlar mənim yanıma qaçıb dedilər: «Baxın, cənab müəllim,
tanımadığımız uşaqlar küpə girib suyu korlayıb».
Mən hirslənib dedim: «İndi mən onların dərsini verərəm.
Mən gedib onları qovum, siz də burada keşik çəkin. Әgər
görsəniz ki, küpdən kiminsə başı çıxdı, düşün üstünə o ki var
vurun. Mən küpün yanına gəldim, baxıb üstdən heç nə
görmədim. Su az idi, küpün içinə girib baxdım, baxdım, gördüm
heç kim yoxdur. Başımı qaldırmaq istəyəndə şagirdlər üstümə
düşdülər, əllərinə nə gəldi başıma çırpdılar. İndi mən hey
fikirləşirəm: mən axmağam, nə üçün o vaxt uşaqlara demədim:
«Axı mən sizin öz müəlliminizəm».
O öz hekayəsini qurtaranda atlı ikinci dosta müraciət etdi.
O başına gələni danışdı:
—
Bir dəfə mən xəstələnmişdim. Həkim gəldi, mənə baxıb
dedi: «Sizə ət, yumurta yemək olmaz, pəhriz saxlayın! Qırx gün
ancaq tez həzm olunan yeməklər yeyin». Otuz doqquz gün mən
həkimin göstərişinə əməl etdim, dözdüm. Qırxıncı gün evdə səhər
yeməyinə yumurta bişirmişdilər və məni də dilə tutdular ki, sən
də ye. «Bir yumurta ilə heç nə olmaz». Mən yumurtanı soydum,
elə təzəcə ağzıma qoymuşdum ki, həkim gəldi bizə. Mən qorxub
yumurtanı ovurdumda saxladım və sakitcə oturdum. Həkim
soruşdu: «Nə üçün sizin yanağınız şişib?»—mən əvvəlcə
dillənmədim. Fikirləşdim ki, həkim onun göstərişini pozduğumu
bilib məni töhmətləndirəcək. Nəhayət, dişim ağrıyır və yanağım
da ona görə şişib» deyə həkimə cavab verdim. «Ay-ay-ay! İşlər
pisdir!» — deyib həkim, iti bıçağını çıxardıb yanağımı yardı,
ətrafa qan sıçradı. İndi hər dəfə yadıma düşəndə özümü
danlayıram: «Mən nə axmaq adamam! O vaxt nə üçün həkimə
ağzımda yumurta olduğunu deməmişəm». Atlı dostları dinləyib
dedi: — Siz hər ikiniz də əməlli-başlı axmaqsız. O atını tərpədib
yoluna düzəldi.
YEDDİ AĞILLI
Bir dəfə yeddi ağıllı vaxtlarını keçirib əylənmək üçün bazara
gedir. Bazarda gəzib, gəzib acırlar. Onlar öz aralarında pul yığıb
yeddi parç qatıq və çörək alır, kölgə bir guşəyə çəkilib yemək
istəyirlər. Yeməkdən əvvəl əllərini yumaq istəyirlər. Sən demə
yaxınlıqda su yox imiş. Onda onlardan böyüyü tədbir tökür:
«Çaya qaçın. Bir vedrə su gətirin». Heç kəs yerindən durmur, bir-
birinin üzünə baxırlar.
Ağıllıların başçısı hirslənir:
—
Ay tənbəllər! Kim əvvəlcə ağzını açıb bircə söz, lap
yarım söz desə o, su gətirməyə gedəcəkdir.
Ağıllılar oturub susurlar. Yanlarından bir dilənçi keçir və
onlardan sədəqə istəyir. Ağıllılar cavab vermirlər. Dilənçi çox
fikirləşmədən onların bir çörəyini, bir parç qatığını götürüb yeyir.
Görür ki, heç biri dillənmir, onda ikinci çörəyi də yeyir. Beləliklə
o bütün çörəkləri və qatıqları yeyir, ağıllılar isə elə hey susurlar.
Onda dilənçi gülüb qabların dibində qalan qatığı ağıllıların üzünə
sürtür və yoluna davam edir.
Ağıllılar yenə də susub otururlar. Sonra ac bir it onlara
yaxınlaşıb qabların, dibini, sonra onların üzünə yaxılmış qatığı
yalayır, ağıllıların başçısına növbə çatanda itin dili onun ağzına
girir.
—
Get burdan! — Ağıllıların başçısı qışqırır.
—
Dur, vedrələri götür, su gətir — qalan ağıllılar çığırışırlar.
Amma baxıb görürlər ki, nə çörək qalıb, nə qatıq.
ƏYRİ VƏ DOĞRU
Qədim zamanlarda bir kənddə cavan bir oğlan yaşayırdı.
Onu Doğru çağırırdılar. Bir atından başqa onun heç nəyi yox idi.
O, bu kənddə, o kənddə iş axtarır, lakin tapa bilmirdi. Onda o,
atını minib xoşbəxtlik axtarmağa gedir.
Doğru gedir, gedir və piyada bir yolçu ilə rastlaşır. Söhbət
edirlər. Doğru soruşur ki, o kimdir, haradan gəlib, haraya gedir?
—
İş axtarmağa gedirəm.
—
Sənin adın nədir?
—
Әyri.
Dostları ilə paylaş: |