Uġlyam folkner
Yüklə 4,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
17 1 Kristmas ağzını açmadan ona bir yumruq iliĢdirdi. Zərbə güclü alınmadı, çünki Braun sadəlövh, Ģən bir qaqıltı ilə artıq geri atılmıĢdı. Zərbədən sonra onun gülüĢü kəsildi; cəld geriyə sıçradı, iĢıq selindən kənara düĢüb qaranlıqda görünməz oldu, oradan onun hələ də yavaĢ, astadan çıxan səsi eĢidildi; elə bil, yumruqdan sonra da o öz yoldaĢının planını pozmaq istəmirdi, ancaq bu səs artıq sakit də deyildi, heyrətə gəlmiĢ, qorxmuĢ səs idi: “Bax bir də vursan...” Kristmas tələsmədən, səssizcə onun üstünə yeridi, Braun dalı-dalı geri çəkildi; o, boyca Kristmasdan hündür idi, amma artıq bir ayağı qaçaraqda olan bu uzundraz insan fiquru, sanki, indicə kökündən qopacaq, Ģappıltı ilə yerə səriləcəkdi. Yenə onun qorxuyla, yalançı təhdidlə dolu, amma bu dəfə hündürdən çıxan səsi eĢidildi: “Bax bir də vursan...” Bu dəfə zərbə çiynindən tutdu, arxaya dönüb qaçmaq istədiyi an onu haqladı. Qaçmağa baĢladı. Yüz metr aralanandan sonra, addımlarını yavaĢdıb geriyə baxdı. Sonra dayanıb ona tərəf döndü. “Eyy, sarıqarın italyan əclaf, – onu sınamaq üçün dedi və dərhal da baĢını geri çevirdi, sanki, səsin hündürlüyünü düzgün hesablamamıĢdı, o, istədiyindən bərk çıxmıĢdı. Evdən heç bir səs gəlmədi; mətbəx qapısı yenə qaranlıq, yenə örtülü idi. O, təkrar bərkdən qıĢqırdı: “Eyy, lənətə gəlmiĢ sarıqarın italayan əclaf! Mən sənin kiminlə mazaqlaĢdığını bir gün hökmən öyrənəcəm”. Heç yerdən səs gəlmədi. Hava çox soyuq idi. Geri dönüb donquldana-donquldana daxmaya yollandı. Mətbəxə qayıdandan sonra da Kristmas masanın üstünə atdığı, hələ oxunmamıĢ məktuba sarı baxmadı. BirbaĢ qapıya, pilləkənlərə tərəf getdi. Tələsmədən, təntimədən, addımlarını eyni ahəngdə ata-ata yuxarı qalxmağa baĢladı. Yataq otağının qapısını, onun altından düĢən iĢığı – divar sobasının iĢığını gördü. Astaca qapıya yaxınlaĢdı, dəstəyindən yapıĢdı. Sonra onu açdı və heykəl kimi yerindəcə donub qaldı. Qadın masanın arxasında, lampa iĢığında oturmuĢdu. Kristmas tanıĢ ciddi libasda tanıĢ fiquru gördü, sanki, bu libası geyim-keciminə fikir verməyən kiĢi xeylağı üçün tikmiĢdilər, onu məhz belə bir adam geyinmiĢdi. Sonra qadının baĢını gördü; onun ağarmıĢ saçları tarım, eybəcər Ģəkildə yığılıb top halda bir yerə bağlanmıĢdı, xəstə bədəndə çıxmıĢ fıra bənzəyirdi. Qadın baĢını qaldıranda isə gözü polad sağanaqlı eynəyə sataĢdı, əvvəllər onun eynək taxdığını heç vaxt görməmiĢdi. Kristmas hələ də qapının ağzında dayanmıĢdı, hələ də onun dəstəyindən tutmuĢdu, yerindən tərpənmirdi. Ona elə gəldi ki, öz içində gerçəkdən bu sözləri eĢidir O məktubu gərək oxuyaydım. O məktubu gərək oxuyaydım və fikirləĢdi: “Mən nəsə eləyəcəm. Nəsə eləyəcəm”. Üstü kağızla dolu – qadın məhz onlara görə yerindən qalxmamıĢdı – masanın böyründə dayanıb, onu nəsə ağlasığmaz bir Ģeyə dəvət edən buz kimi soyuq səsi dinləyəndə də o sözləri eĢidirdi; dili qadının ardınca onun dediklərini təkrar edir, gözləri masanın üstünə səpələnmiĢ müəmmalı kağızlara, sənədlərə baxır, beynindən isə rahat, arxayın tərzdə bu fikirlər keçirdi: görən bu, nə kağızıdı? Bəs o sənəd nə sənədidi? – Məktəbə, – onun dili təkrar etdi.
17 2 – Hə, – qadın dedi. – Səni qəbul edərlər. Ġstənilən biri qəbul edər. Mənim hesabıma. Ġstədiyini seçə bilərsən. Biz hətta pul da ödəməyəcəyik. – Məktəbə, – onun dili təkrar etdi. – Zənci məktəbinə?! Mən?! – Hə. Sonra da Memfisə gedərsən. Piblsin kontorunda hüquq öyrənə bilərsən. O, sənə öyrədər. Sonra da bütün hüquqi məsələləri öz öhdənə götürərsən. Bax, burdakıların hamısını. Pibls nəylə məĢğul olur, hamısını. – Sonra isə zənci vəkilin konturunda hüquq öyrənim, – onun dili dedi. – Hə. O zaman bütün iĢləri, bütün pulları sənə verəcəm. Hamısını. Onda haçan sənə pul lazım olarsa, özün... özün necə bilirsənsə, elə də eləyərsən; hüquqĢünaslar yolunu bilirlər... elə eləmək olar ki, onları götürüb xərcləyəndə, hətta bundan xəbər tutsalar belə, heç kim səni nədəsə günahlandıra, töhmətləndirə bilməz... hətta o pulu qaytarıb yerinə qoymasan da... amma sən qaytara da bilərsən, heç kim bundan xəbər tutmaz... – Zənci kollecinə? Zənci vəkilin yanına? – Yox, – onun səsi sakitcə, hətta etiraz kimi də deyil, sadəcə, bir xatırlatma kimi çıxdı. Onlar bir-birinə baxmırdılar; o, içəri girdiyi andan bəri qadın bir dəfə də olsun baĢını qaldırıb ona baxmamıĢdı. – Onlara aç de. – Zəncilərə deyim ki, mən də zənciyəm? – Nəhayət, qadın baĢını qaldırıb ona baxdı. Sifəti çox sakit idi. Artıq o, yaĢlı qadın sifətiydi. – Hə. Lazımdı. Səndən pul almamaları üçün. Mənim hesabıma olsun deyə. O anda Kristmas, sanki, öz dilinə əmr elədi: “Bəsdir. Bəsdir üyüdüb tökdün. Qoy mən də öz sözümü deyim”. Qadına tərəf əyildi. O isə yerindən tərpənmədi. Ġki sifət, az qala, bir-birinə toxundu; biri soyuq, ölü kimi ağappaq, fanatik və sərsəm idi, o biri isə perqament rəngindəydi, dodaqlar səssiz və sırtıqcasına riĢxənd edirmiĢ kimi büzülmüĢdü. Kristmas sakitcə dedi: – Sən qocasan. Əvvəllər buna heç fikir verməmiĢəm. Qoca qarı. Artıq saçların da ağarıb. – Qadın dərhal onu vurdu – ovcunun içiylə, oturuĢunu belə dəyiĢmədən. Onun bu yumĢaq, cır Ģapalağı qarĢısında Kristmasın zərbəsi əks-səda kimi partladı. Yumruqla vurdu, sonra isə, sanki. üzərindən uzun, aramsız külək əsibmiĢ kimi, dartıb qadını kətildən qaldırdı, özünə tərəf çəkdi, gözlərini hərəkətsiz, soyuqqanlı sifətə zillədi və birdən nəyisə dərk etdi, bu dərk aramsız külək kimi iliyinə iĢlədi. – Sənin uĢağın-zadın yoxdu, – dedi. – Heç vaxt da olmayıb. Qocalıqdan baĢqa heç bir dərdin yoxdu. Sadəcə, qocalmısan, hər Ģeyin bitib-tükənib, heç nəyə yaramırsan. Bütün qüsurun da elə budu. – Qadını ağuĢundan buraxdı, sonra onu bir də vurdu. Qadın çarpayının üstünə sərildi, ona baxdı, o isə yenidən bu sifətə bir yumruq iliĢdirdi, sonra da baĢı üzərində dayanıb, qadının haçansa onun dilindən eĢitməyi çox sevdiyi və eĢidərkən də aĢağıda, qılçalarının arasında pıçıltılı, pozğun bir tumar hiss etdiyi (bunu özü ona demiĢdi) ədəbsiz sözləri Yüklə 4,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|