Uġlyam folkner
Yüklə 4,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
17 7 yavaĢ-yavaĢ, eyni Ģeyləri təkrar edə-edə, sanki, xarici bir vətəndaĢla söhbət edirmiĢ kimi daha asan sözləri seçməyə, onları daha aydın, anlaĢıqlı tərzdə tələffüz etməyə çalıĢırdı. – Qulaq asın, rəis. Onda bu tərəfə dönəcəm. Bu daha kəsə yoldur. Buranı kəsmədən keçib daha rahat yola çıxacağıq. Dümdüz gedəcəm. Kəsə çıxarıq. Orda yol daha rahatdır. Tez çatmaq üçün. BaĢa düĢürsünüz? – Olsun, – Kristmas dedi. MaĢın sürətlə irəli Ģığıdı, atlana-atlana, döngələrdə yanı üstə əyilərək irəlilədi; təpəciklərin üstündən elə sürətlə Ģığıyıb keçirdi ki, elə bil, təkərlərinin altından yer qaçırdı. Poçt qutularının asıldığı dirəklər fənərlərin iĢığında uçur, güclə gözə dəyirdi. Arabir qaranlıq evlər görünürdü. Oğlan danıĢırdı: – Bax indi bayaq sizə dediyim döngəyə çatacağıq. Bax, burda. Mən ora dönəcəm. Ancaq bu o demək deyil ki, biz yoldan kənara çıxırıq. Mən, sadəcə, çəpinə kəsəcəm, orda yol daha rahatdır. BaĢa düĢürsünüz? – Olsun, – Kristmas dedi. Sonra isə niyəsini özü də bilmədən soruĢdu: – Yəqin, siz hardasa bu tərəflərdə yaĢayırsınız? Bu dəfə qız danıĢdı. Sərt bir hərəkətlə geri qanrıldı – onun xırda, bapbalaca bənizi qorxu və təlaĢdan, kor siçan ümidsizliyindən bomboz bozarmıĢdı. – Bəli! – o, bərkdən çığırdı. – Hər ikimiz! Bax, orda! Biz ora çatan kimi mənim atam, qardaĢlarım... – Onun səsi birdən kəsildi, qırıldı; Kristmas oğlanın öz ovcu ilə onun ağzını yumduğunu, qızınsa dartınıb qurtulmağa çalıĢdığını gördü; ovucun təzyiqi altında qızın səsi boğuq halda nəsə donquldanırdı. Kristmas qabağa əyildi. – Burda , – dedi. – Burda düĢəcəm. Burda məni düĢürə bilərsiniz. – Hamısı sənə görə oldu! – oğlan əlacsız təlaĢ və həyəcan içərisində qıĢqırdı. – Əgər sən sussaydın... – Saxla maĢını... – Kristmas dedi. – Mən sizə heç nə eləyən deyiləm. Sadəcə, düĢmək istəyirəm. Yenə maĢın qabaq təkərlərinin üstünə yıxılıb, qəfil dayandı. Amma mühərrik var gücüylə uğuldamaqdaydı və Kristmas ayağını torpağa basmağa macal tapmamıĢ maĢın irəli sıçradı; o, dərhal özünü yerə atmalı, yıxılmamaq üçün bir neçə addım qabağa qaçmalı oldu. Bu zaman nəsə ağır, küt bir Ģey zərblə böyrünə çırpıldı. MaĢın tam sürətlə uzaqlaĢır, gözdən itirdi. Ondan hələ də qızın zingiltili çığırtısı eĢidilirdi. Sonra maĢın gözdən itib yox oldu; yenə hər yana qaranlıq, ayaq altda hiss edilməyən tozun və ulduzlu yay gecəsinin sükutu çökdü. Naməlum əĢya ilə vurulan zərbədən böyrü əməlli-baĢlı göynəyirdi; birdən həmin əĢyanın sağ əlində olduğunu hiss etdi, onu yuxarı qaldırdı, qədimi, ağır tapançanı ovcunda bərk-bərk sıxıb saxladığını gördü. Onu əlində tutduğundan xəbərsiz idi, haçan, nə üçün götürdüyünü də xatırlamırdı. Ancaq indi əlindəydi. “Mən maĢına sağ əlimi qaldırmıĢdım, – o fikirləĢdi. – Təəccüblü deyil ki, onlar niyə
17 8 bu qədər ...” Ovcundakı tapançanı bir kənara tullamaq üçün əlini havaya qaldırdı. Sonra fikrini dəyiĢdi, kibrit çəkdi və zəif, öləziyən iĢıqda diqqətlə ona baxdı. Kibrit dənəsi yanıb qurtardı, söndü, ancaq o, elə bil, iki lüləsi də dolu olan bu qədimi tapançanı hələ də aydın görürdü: tətiyi basılan, amma gülləsi açılmayan lüləni də, atəĢ açmaq üçün tətiyi hələ çəkilməmiĢ lüləni də. “Biri onun, biri mənim üçün”, – o dedi. Əlini qovzayıb var gücü ilə tapançanı özündən uzağa tulladı. Tappıltı ilə kolluğa düĢdüyünü eĢitdi. Sonra yenidən ətrafa sükut çökdü. “Biri onun, biri mənim üçün”.
13 Kəndçi kiĢinin yanğını gördüyü andan beĢcə dəqiqə sonra camaat hadisə yerinə axıĢmağa baĢladı. ġənbə günü Ģəhərə gedənlər də miniklərini burda saxladılar. QonĢuluqda yaĢayanlar piyada gəldilər. Bura zənci daxmalarından, yorğun, taqətdən düĢmüĢ tarlalardan ibarət bir yer idi və baĢqa vaxt olsaydı, bütöv bir xəfiyyə dəstəsi belə burda heç on nəfəri – kiĢi, qadın, ya uĢaq olsun – tapıb bir yerə toplaya bilməzdi; amma indi yarımca saatın içində xeyli adam yığıĢmıĢdı – hadisə yerinə dəstə-dəstə, qrup-qrup, tək-tək, ailəliklə axıĢan adamlar, elə bil, yerin altından peyda olurdular. Sanki, yarıĢa çıxıblarmıĢ kimi mələĢə-mələĢə Ģütüyən maĢınlarda Ģəhərdən hələ də yeniləri gəlirdi. Onlarla birlikdə ĢiĢman, rahat, zahirən rəhmdil, amma fəndgir, ayıq ağıla malik əyalət Ģerifi də gəlib çıxdı və mələfəyə bükülmüĢ meyitin ətrafına toplaĢıb ona çaĢqın halda, öz gələcək portretlərini gözləri önünə gətirərək xəyala dalan böyüklər kimi donuq, uĢaq heyrətilə baxan adamları kənara itələməyə baĢladı. Bu adamların arasında yankilər, ağdərili kasıblar, hətta bir müddət Ģimalda yaĢamıĢ cənublular da vardı; onlar bunun əsl zənci cinayəti olması, bir zənci fərdi deyil, Zənci tərəfindən törədilməsi barədə ucadan, açıq Ģəkildə mülahizələr söyləyir, bilir, inanır və güman edirdilər ki, qətlə yetirilmiĢ bu qadını həm də, ən azı, bir dəfə boğazını kəsib üzməmiĢdən əvvəl, bir dəfə də bundan sonra zorlamıĢdılar. ġerif yaxına gəlib meyitə baxdı, sonra isə onun ortalıqdan götürülməsini, bu bədbəxtin yad gözlərdən gizlədilməsini əmr etdi. Ġndi onlara boĢ qalmıĢ meyit yerinə, bir də yanan evə baxmaqdan savayı heç nə qalmamıĢdı. Bir az da keçəndən sonra isə mələfənin yeri də unuduldu, onun torpağın hansı parçasını örtdüyünü heç kim dəqiq xatırlaya bilmədi və yalnız yanğına tamaĢa eləməli oldular. Beləliklə, indi onlar bir vaxtlar bilginin doğulduğu üfunətli mağaralar dövründən bu günədək özlərilə gətirdikləri ibtidai bir heyrət içərisində yanğına tamaĢa edir, elə bil, havaya yüksələn alovu ölümün özü kimi birinci dəfəydi görürdülər. Sonra hay-küy içində, zingildəyə-zingildəyə, siqnal verə-verə yanğın maĢını özünü yetirdi. O təzəydi, rəngliydi, qızıl suyuna çəkilmiĢdi, əl siqnalı və qızılı rəngli, təmkinli, ötkəm, məğrur səsli zəngi vardı. BaĢı Ģlyapasız kiĢilər və Yüklə 4,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|