76
yordamida o‘rnatilgan himoya g‘ilofi 7 da joylashgan. Himoya g‘ilofining
uchida
termometrning ulaydigan uchi 9 joylashgan. Uchida termometr quloqchalarini
mahkamlash va simlarni ulash uchun vintlar 11 bo‘lgan izolyasion kolodka
joylashgan. Uchi qopqoq bilan yopiladi. Simlar shtuser orqali chiqariladi.
Tashqi
elektr va magnit maydonlari ta’sirini kamaytirish uchun qarshilik termometrlarining
sezgir elementlari induktivsiz o‘ramli qilib yasaladi.
Qarshilikni o‘lchash uchun termometr bo‘ylab tok o‘tishi lozim. Bunda Joul —
Lens qonuniga ko‘ra issiqlik ajralib, u termometrni o‘lchanayotgan
muhit haroratiga
qaraganda yuqoriroq haroratgacha qizdiradi. Natijada uning qarshiligi tegishlicha
o‘zgaradi.
Sanoat sharoitlarida o‘lchash toki shunday hisoblanadiki, natijada o‘z-o‘zini
qizdirish hisobiga yuz beradigan xatolik 0°S dagi termometr qarshiligi 0,1% R
0
dan
ortiq bo‘lmaydi. Qarshilik termometrlarining kamchiligi — qo‘shimcha tok
manbaining zarurligidir.
Termometrlarning va boshqa qarshilik o‘zgartiruvchilarning
qarshiliklarini
o‘lchash
uchun:
logometrlar,
muvozanatlashtirilgan
va
muvozanatlashmagan ko‘prik
sxemalari, kompensasion usul va termoqarshilikning
me’yorlovchi o‘zgartkichlaridan foydalaniladi.
Logometrlar
Logometr, ko‘pincha, texnik qarshilik termometrlari bilan birgalikda haroratni
o‘lchash uchun qo‘llanadi.
Logometrning ishlash prinsipi
ikki elektr zanjiridagi
toklar nisbatini o‘lchashga asoslangan. Zanjirlardan
biriga
qarshilik termometri, ikkinchisiga esa o‘zgarmas
qarshilik ulangan. 2.16-rasmda logometrning sxemasi
keltirilgan. U o‘zaro va strelka 3 bilan bikr qilib
maxkamlangan ikkita ramachalar 1 va 2dan iborat. Bu
ramachalar esa doimiy magnit qutb uchliklari 4 va 5
bilan o‘zak orasidagi havo tirqishida joylashtirilgan. Bu
tirqish
bir tekis qilinmagan, shuning uchun, magnit
induksiyasi
qiymatlari
uning
turli
nuqtalarida
R
t
l
2
R
2
R
1
N
S
R
I
1
0
С
E
2
6
4
5
1
3
0
100
200
300
I
2.16 –
расм
Dostları ilə paylaş: 
