Birlamchi o‘lchash o‘zgartkichi — o‘lchash o‘zgartkichi birinchi bosqichi
bo‘lib, unga o‘lchanayotgan fizik kattalik qiymatini boshqa fizik kattalik qiymatiga
o‘zgartiradi, masalan, deformasion manometrning naysimon prujinasi. Birlamchi
o‘lchash o‘zgartkichi yordamida o‘lchanadigan kattalik yoki o‘zgartiriladigan fizik
kattalik boshqa o‘zgartkichga yoki o‘lchash asbobiga uzatilishi mumkin.
Oralik o‘lchash o‘zgartkichi — o‘lchash zanjirida birlamchi o‘zgartkichdan
keyingi o‘rinni egallagan o‘lchash o‘zgartkich bo‘lib o‘lchanayotgan fizik kattalikni
unifikasiya (bir xil) signalga o‘zgartirishga mo‘ljallangan o‘zgartkichdir.
Uzatuvchi o‘lchash o‘zgartkichi — o‘lchash axboroti signallarini masofadan
turib uzatish uchun mo‘ljallangan o‘zgartkichdir.
Masshtabli o‘lchash o‘zgartkichi — kattalikni berilgan marta o‘lchash uchun
mo‘ljallangan o‘zgartkich.
Istagan vazifani bajaruvchi o‘lchash o‘zgartkichi o‘lchash asbobi bilan
konstruktiv birlashtirilgan bo‘lishi yoki o‘zi alohida qurilmani tashkil etishi mumkin.
O‘lchash ob’ektiga o‘rnatilgan va o‘lchamlari, massasi hamda ta’sir ko‘rsatuvchi
omillarga mustahkamligiga nisbatan alohida talablarga javob beruvchi, zarur
yordamchi elementlar bilan birga o‘lchov o‘zgartkichlarining bir qator konstruktiv
to‘plamini
datchik deb atash qabul qilingan.
CHiqish signalining turiga qarab bir xillashtirilgan, tabiiy yoki diskret
(kontaktli) signallar farq qilinadi.
CHiqish signallari bir xillashtirilgan o‘lchash o‘zgartkichlari chiqishda
o‘lchanayotgan fizik kattalikning turiga bog‘liq bo‘lmagan holda maxsus qurilmalar
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
21
yordamida shakllanadigan signallarga ega (ular tegishli davlat andozalarida ko‘zda
tutilgan).