Urganch davlat universiteti bioinjeneriya va oziq-ovqat xavfsizligi fakulteti «biotexnologiya»
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
| Qattiq oziqa muhitida o’stirish
Produsentlarni o‘stirish jarayoni sovitilgan steril oziqa muxitiga ekish materialini sepishdan boshlanadi. Davriy sterilizasiya sharoitida ekishni odatda sterilazatorning o‘zida uzliksiz aralashtirish yo‘li bilan o‘tkaziladi. Uzliksiz sterilizasiya qilish sharoitida esa oziqaga ekish sterilazatorning sovitish bo‘limida amalga oshiriladi va ekilgan oziqa muxiti kulütura bilan birgalikda o‘stirish sexiga yuboriladi. Kulturalarning qattiq oziqa muxiti sirtida o‘stirish jarayonini xar xil usullar bilan bajarish mumkin. Kyuvetalarga ekib o‘stirish ananaviy usul xisoblanib, ko‘p qo‘l mexnatini va ko‘p ishlab chiqarish maydonini talab qiladi. Produsentlarni mexanizasiyalashgan qurilmalarda o‘stirish birmuncha yangi usul bo‘lib xisoblanadi. Kyuvetali o‘stirish usulining elementar yacheykasi bo‘lib oddiy ruxlangan temir tunikadan yasalgan usti ochiq yoki yopiq va balandligi 20-50 mm li 0,25-0,50 m 2 maydonga ega bo‘lgan idish tashkil qiladi. Bu idishning tag qismi teshikli yoki teshiksiz bo‘ladi. Kyuvetalarga 2-2,5 sm qalinlikda namlangan, ekilgan oziqa muxiti solinadi va u o‘stirish xonasiga yuboriladi. Bu erda kyuvetalar xarakatlanuvchan yoki stasionar uskunalarda bir necha qavatli qilib teriladi. Xar bir qavat orasi 10-11 sm bo‘ladi. Odatda bu qavatlar soni 18 ta atrofida bo‘lib, umumiy bo‘yi 2 m dan oshmasligi kerak. Birinchi kyuveta poldpn 20-25 sm balanlikda o‘rnatiladi. Xamma temir uskunalar karroziyaga qarshi material bilan qoplangan bo‘lishi lozim. Kyuvetalarni o‘stirish xonasiga bo‘shatishda ular formalin bilan dizenfeksiya qilinadi. O‘stirish xonalari xar xil shakl va ko‘rinishda bo‘lishi mumkin. Ko‘pincha ular uzun ensiz ikki tomoniga eshik o‘rnatilgan yo‘lak shaklida bo‘ladi. O‘stirish xonasi tepasida xavo xaydash va xavoni tozalash moslamalari o‘rnatiladi. O‘stirish xonalarida olib boriladigan butun texnologik jarayonlar 36-90 soat davom etadi. Mexanizasiyalashgan o‘stirish qurilmalarini yaratishning imkoniyatlari oziqa muxiti qavatlarining orasida xavoning yaxshi aylanishi, zichlashib qolmasligi yoki tezda qurib qolmasligi kabi talablar bilan cheklangan. SHu bilan birga ularni shunday qurish kerakki, agarda o‘stirilayotgan mikroorganizmlar ifloslanib qolsa, o‘stirish tizimini to‘xtatmasdan shu erdagi ifloslangan oziqa muxitlarini bemalol almashtirish va sterilizasiya qilish imkoniyatitlari bo‘lishi kerak. Bunday nisbatan yaxshi qurilmalarga Djeffris, Xristensen, Anderkofler, Valershteyn, chexoslovakiya va VNIIFS, VNII biotexnika va boshqalar ishlab chiqargan uskunalarni kiritish mumkin. Djeffris va Xristensen qurilmalari tuzilishi jixatidan bir-birlaridan sal farq qilsada, ishlash mexanizmi xarakatlanuvchan tasma yoki transporterga asoslangan va xar bir o‘stirish jarayoni to‘liq bajariladi. Lekin bu qurilmalarda ifloslanish xodisasi ruy bersa butun boshli tizimni to‘xtatish va xamma qismlarini sterilizasiya qilish kerak bo‘ladi. Mikroorganizmlarni mexanizasiyalashgan o‘stirishning Anderkofler, Valershteyn va chexoslovakiya qurilmalarida o‘stirishni uzliksiz olib borish, xar bir qism va jixozlarni aloxida sterilizasiya qilish mumkin va ifloslanish jarayonida butun tizimni to‘xtatish shart emas. Ularning samaradorligi sutkasiga 0,4 t. dan 10 t. gacha bo‘lishikuzatilgan. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|