Uşaq hüquqlarının araşdırılması
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
3. İştirakçı dövlətlər uşaqların sağlamlığına mənfi təsir göstərən ənənəvi praktikanın ləğv edilməsi məqsədilə hər cür səmərəli və lazımi tədbirləri görürlər. 4. İştirakçı dövlətlər bu maddədə təsdiq olunan hüququn tamamilə həyata keçirilməsinə tədricən nail olmaq məqsədilə beynəlxalq əməkdaşlığı təşviq və inkişaf etdirməyi öhdələrinə götürürlər.
İştirakçı dövlətlər uşağa baxılması, onun müdafiəsi və ya fiziki, yaxud psixi müalicəsi məqsədilə səlahiyyətli orqanlar tərəfindən qəyyumluğa verilmiş uşağın onun üzərində aparılan müalicənin və qəyyumluqla bağlı bütün digər şəraitin vaxtaşırı nəzərdən keçirilməsi hüququnu təsdiq edirlər.
1. İştirakçı dövlətlər hər bir uşağın sosial sığorta da daxil olmaqla sosial təminatın imtiyazlarından istifadə etmək hüququnu tanıyır və öz milli qanunvericiliyinə uyğun olaraq bu hüququn tamamilə həyata keçirilməsinə nail olmaq üçün lazımi tədbirləri görürlər. 2. Bu imtiyazlar, lazım gəldikdə, uşağın və onun saxlanması üçün məhsuliyyət daşıyan şəxslərin imkanları və ehtiyacları, habelə belə imtiyazların verilməsi barədə uşağın etmiş olduğu və ya onun adından edilmiş müraciətlə bağlı olan istənilən digər mülahizələr nəzərə alınmaqla verilir.
1. İştirakçı dövlətlər hər bir bir uşağın fiziki, əqli, mənəvi, əxlaqi və sosial inkişafına uyğun yaşayış səviyyəsinə malik olmaq hüququnu təsdiq edirlər. 2. Valideyn(lər) və ya uşağı tərbiyə edən digər şəxslər uşağın inkişafı üçün lazım olan həyat şəraitini öz bacarıqları və maliyyə imkanları daxilində təmin etməyə görə əsas məsuliyyəti daşıyılar. 3. İştirakçı dövlətlər öz şəraitinə müvafiq sürətdə və öz imkanların daxilində valideynlərə və uşaqları tərbiyə edən digər şəxslərə həmin hüququn həyata keçirilməsində kömək göstərilməsi üçün lazımi tədbirləri görür və lazım gəldikdə, maddi yardım göstərir və xüsusən ərzaqla, paltarla və mənzillə təminata dair prqramları dəstəkləyirlər. 4. İştirakçılar dövlətlər valideynlər və ya uşaq üçün maliyyə məhsuliyyəti daşıyan digər şəxslər tərəfindən istər iştirakçı dövlətin daxilində, istərsə də xaricdə uşağın saxlanmasının bərpa olunmasını təmin etmək sahəsində bütün lazımi tədbirləri görürlər. Məsələn, əgər uşaq üçün maliyyə məsuliyyəti daşıyan şəxs və uşaq ayrı-ayrı dövlətlərdə yaşayırlarsa, iştirakçı dövlətlər beynəlxalq sazişlərə qoşulmağa və ya belə sazişlər bağlanmasına, habelə digər müvafiq razılaşmalar əldə olunmasına kömək edirlər. Maddə 28 1. İştirakçı dövlətlər uşağın təhsil almaq hüququnu tanıyır və bərabər imkanlar əsasında bu hüququn həyata keçirilməsinə tədricən nail olmaq məqsədilə onlar: a) pulsuz və icbari ibtidai təhsil sistemi tətbiq edirlər; b) istər ümumi orta təhsilin, istərsə də orta peşə təhsilinin müxtəlif formalarının inkişaf etdirilməsini həvəsləndirir, bu təhsilin bütün uşaqlar üçün əlçatan və müyəssər olmasını təmin edir və pulsuz təhsil sisteminin tətbiq olunması və lazım gələrsə, maliyyə yardımı göstərilməsi kimi zəruri tədbirləri görürlər; c) bütün lazımi vasitələrin köməyilə, hər kəsin qabiliyyəti əsasında, ali təhsilin hamı üçün müyəssər olmasını təmin edirlər; d) təhsil və peşə hazırlığı sahəsində məlumat və materialların bütün uşaqlar üçün əlçatan və müyəssər olmasını təmin edirlər; e) məktəbdə müntəzəm davamiyyətə kömək göstərilməsi və məktəbi tərk edən şagirdlərin sayının azalması sahəsində tədbirlər görürlər. 2. İştirakçı dövlətlər məktəb intizamının uşağın insan ləyaqətinə hörməti əks etdirən metodların köməyi ilə və by Konvensiyaya müvafiq sürətdə təşkil olunmasını təmin etmək üçün bütün lazımi tədbirləri görürlər. 3. İştirakçı dövlətlər bütün dünyada cəhalətin və savadsızlığın ləğvinə kömək göstərilməsi və elmi-texniki biliklərə və təlimin müasir metodlarına yiyələnməyin asanlaşdırılması məqsədilə təhsilə aid məsələlərdə beynəlxalq əməkdaşlığı təşviq və inkişaf etdirirlər. Bununla əlaqədar olaraq inkişaf etməkdə olan ölkələrin ehtiyaclarına xüsusi diqqət yetirilməlidir. Maddə 29 1. İştirakçı dövlətlər razılaşırlar ki, uşağın təhsili aşağıdakı məqsədlərə yönəldilməlidir: a) uşağın şəxsiyyətinin, istedadının, əqli və fiziki bacarığının onun potensialının imkan verdiyi qədər maksimum inkişaf etdirilməsinə; b) insan hüquqlarına və əsas azadlıqlara, habelə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsində bəyan edilmiş prinsiplərə hörmət hissinin tərbiyə olunmasına; c) uşağın valideynlərinə, onun mədəni özgünlüyünə, dilinə və dəyərlərinə, uşağın yaşadığı ölkənin və onun əslən olduğu ölkənin milli dəyərlərinə, onun öz sivilizayasından fərqli sivilizasiyalara hörmət hissinin tərbiyə edilməsinə; d) uşağın azad cəmiyyətdə anlaşma, sülh, dözümlülük, kişilərlə qadınların hüquq bərabərliyi və bütün xalqların, etnik, milli və dini qrupların, habelə aborigenlərə mənsub şəxslərin dostluğu ruhunda şüurlu həyata hazırlanmasına; e) ətraf mühitə hörmət hissinin tərbiyə edilməsinə. 2. Bu maddənənin və ya 28-ci maddənin heç bir hissəsi ayrı –ayrı şəxslərin və orqanların təhsil müəssisələri yaratmaq və onlara rəhbərlik etmək azadlığının məhdudlaşdırılması kimi yozulmamalıdır, bir şərtlə ki, bu maddənin 1-ci bəndində qeyd olunmuş prinsiplərə daim əməl edilsin və belə təhsil müəssisələrində verilən təhsil dövlət tərəfindən qoyula bilən minimal standartlara cavab versin. Maddə 30 Etnik və dini baxımdan, habelə dil baxımından azlıqların və ya yerli aborigenlərə mənsub şəxslərin yaşadıqları dövlətlərdə belə azlıqlara və ya aborigenlərə mənsub olan uşaq öz qrupunun digər üzvləri ilə birlikdə öz mədəniyyətindən bəhrələnmək, öz dininə etiqad bəsləmək və onun ayinlərini yerinə yetirmək, habelə ana dilindən istifadə etmək hüququndan məhrum oluna bilməz.
Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|