Узбекистон республикаси олий ва урта

1.8. Saqlashda don va urug`larni turli aralashmalardan tozalash. 
YAxshi tashkil etilgan va uz vaktida utkaziladigan tozalash ishlarisiz don 
turkumlarini ishonchli saqlash va xatto ulardan xalq xo`jaligida ratsional 
foydalanishni ta`minlash mumkin emas. Donni aralashmalardan tozalash uchun 
texnologik yulga biriktirilgan turli unumdorlikka ega bo`lgan mashina va 
mexanizmlarning katta parki talab qilinadi. 
1.9. Saqlashda don massasini quritish. 
Buning uchun don qabul qilish korxonalarida turli rusum va unumdorlikka ega 
bo`lgan donkuritgichlar ishlatiladi. Bizning ulkamizda etishtiriladigan donlarni yigish 
mavsumi jazirama issik va kuruk davrga to`g`ri kelishi tufayli qabul qilinadigan 
donning namligi 8 - 9 % atrofida bo`ladi. SHu sababli ko`pgina xollarda kuritgichdan 
foydalanishga extiyoj har yuk. 
1.10. Saqlashda don massasini shamollatish. 
Saqlashning kulay temperatura rejimini yaratish uchun don va don 
mahsulotlari shamollatish zarur bo`ladi. Buning uchun transport mexanizmlari tizimi 
va don tozalash mashinalari yoki maxsus faol shamollatish uskunalaridan 
foydalaniladi. Sovutish agenti sifatida tabiiy yoki sovutish uskunalari yordamida 
sovutilgan xavodan foydalanish mumkin. 

---

10 
1.11. Don massasini zararkunandalar ta`siridan ximoya qilish. 
Belgilangan muddatda donni sifatli saqlashga erishish uchun uni 
zararkunandalar olamiga mansub bo`lgan xasharotlar, kanalar, shuningdek 
kemiruvchi va qushlar ta`siridan ximoya qilish lozim. Bu tadbir turli kimyoviy 
vositalar (metilbromid, 242 preparat, fosfororganik preparatlar va x.k.) ni ishlatish 
yuli bilan amalga oshiriladi. 
Ushbu asosiy texnologik amallar bilan birga boshqa xususiy usullar har 
ishlatiladiki, ular saqlash davrida fakat foyda keltiradi. Masalan, dukkakli ekin 
urug`lari rangi, ulchami bo`yicha saralanib saqlanadi. 
Donni saqlash soxasida ishlaydigan zamonaviy mutaxassislar biologik, texnik 
yunalishlar bo`yicha mukammal tayyorgarlikka ega bulishlari talab qilinadi.