Узбекистон республикаси олий ва урта

1.3. Don mahsulotlarini saqlash borasidagi dolzarb vazifalar. 
Xalq xo`jaligi va iste`molchilar manfaatini kuzda tutib don mahsulotlarini 
saqlash borasida kuyidagi masallalar ilgari suriladi. 
1.
Don mahsulotlarini nobud kilmasdan yoki massasi bo`yicha minimal 
yukotish bilan saqlash. 
2.
Don mahsulotlarining sifatini yomonlashtirmasdan saqlash. 
3.
Saqlashda don mahsulotlari sifatini oshirish. 
4.
Don mahsulotlarini saqlashda mexnat sarfini kiskartirish. 
1.4. Don mahsulotlarini nobud kilmasdan yoki massasi bo`yicha minimal 
yukotish bilan saqlash. 
Mahsulotni nobud kilmasdan yoki massasidan minimal yukotish bilan saqlash - 
birinchi vazifa. Nobudgarchilik mexanik va bioligik 
tabiatni namoyon qiladi. Saqlash paytida miqdor va sifat bo`yicha sodir 
bo`ladigan 
nobudgarchiliklar 
sxemasi 
1-rasmda 
berilgan.Fakat 
ayrim 
nobudgarchiliklar mukarrar bo`lib,boshqalari esa noto`g`ri saqlash oqibatida yuzaga 
keladi. Mukarrar(bulishi turgan gap) mexanik nobudgarchilik hisobga olinmagan don 
changi bo`lib,u don va don mahsulotlarini bir joydan ikkinchi joyga kuchirayotganda 
yuzaga keladi. Saqlashda donning nafas olishi vaktida kuruk moddalarning yukolishi 
birdan-bir biologik tartibdagi oklanadigan nobudgarchilik hisoblanadi. 
Birok oxirgi ikki kurinishdagi nobudgarchiliklar saqlashni to`g`ri yulga 
kuyganda juda sezilarsiz darajada bo`lib,bir yilda mahsulot massasining 0,3....0,4% 
ini tashkil qiladi.Fakat shu nobudgarchiliklar tabiatidan kelib chikkan holda,don va 
don mahsulotlarini saqlashda va tashishda ruy beradigan tabiiy yukolish me`yori
urnatiladi. 
To`g`ri tashkil qilingan saqlash jarayoni don mahsulotlarining sochilishi, 
qushlar, kemiruvchilar va zararkunandalar tomonidan kirilishi, uz-uzidan kizishda va 
mikroorganizmlar rivojlanishidan yuz beradigan massa yukolishining oldini olishga 
imkon beradi. 
Yuqorida ko`rsatilgan sabablar bo`yicha yuzaga keladigan nobudgarchiliklar 
oklanmaydi, binobarin, bularga yul kuyib bulmaydi.