13-7.1.1. lisenziya sahibi tərəfindən müvafiq ərizə təqdim edildikdə;
13-7.1.2. lisenziyanın sahibi valyuta mübadiləsi fəaliyyətinin həyata keçirilməsi ilə
bağlı bu Qanunun tələblərinin, habelə Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankı və
maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən qanunla müəyyən olunmuş qaydada
qəbul olunan tələblərin pozulması hallarının aradan qaldırılmasına dair maliyyə
bazarlarına nəzarət orqanının göstərişlərini yerinə yetirmədikdə (lisenziyanın ləğvi
üçün əsas olan hallar istisna olmaqla);
13-7.1.3. qanunla müəyyən edilmiş digər hallarda.
13-7.2. Lisenziya maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının qərarı ilə dayandırılır.
Həmin qərarda dayandırılmaya əsas verən hallar və lisenziyanın dayandırıldığı
müddət göstərilməlidir. Bu Qanunun 13-7.1.2-ci və 13-7.1.3-cü maddələrində
göstərilən əsaslar üzrə lisenziyanın dayandırılması haqqında qərarda, həmçinin
dayandırılmaya əsas verən halların aradan qaldırılması üçün görülməli olan
tədbirlər və lisenziyanın dayandırıldığı müddətdə həmin halların aradan
qaldırılmamasının nəticəsi göstərilməlidir.
13-7.3. Lisenziyanın sahibi lisenziyanın dayandırıldığı müddət bitənədək bu Qanunun
13-7.1.2-ci və 13-7.1.3-cü maddələrində göstərilən halları aradan qaldırmalı və
nəticəsi barədə maliyyə bazarlarına nəzarət orqanına yazılı məlumat verməlidir.
13-7.4. Bu Qanunun 13-7.1.1-ci maddəsində göstərilən əsas üzrə dayandırılmış
lisenziya sahibinin müvafiq ərizəsinə, bu Qanunun 13-7.1.2-ci və 13-7.1.3-cü
maddələrində göstərilən hallarda dayandırılmış lisenziya isə həmin halların aradan
qaldırılması barədə lisenziya sahibinin təqdim etdiyi yazılı məlumata əsasən maliyyə
bazarlarına nəzarət orqanının qərarı ilə bərpa olunur.
13-7.5. Bu Qanunun 13-7.1.1-ci maddəsində göstərilən əsas üzrə lisenziyanın
dayandırılması müddəti 3 aydan və təqvim ili ərzində 1 dəfədən artıq ola bilməz.
13-7.6. Bu Qanunun 13-7.1.2-ci və 13-7.1.3-cü maddələrində göstərilən əsas üzrə
lisenziyanın dayandırılması müddəti 6 aydan artıq ola bilməz.
13-7.7. Lisenziyanın dayandırılması və bərpa olunması haqqında qərar qəbul
olunduğu tarixdən 2 iş günü müddətində lisenziyanın sahibinə təqdim edilir və ya
sifarişli poçt göndərişi vasitəsilə göndərilir.
13-7.8. Lisenziyanın sahibi lisenziyanın dayandırılması haqqında qərardan inzibati
qaydada və məhkəməyə şikayət verə bilər.
Maddə 13-8. Lisenziyanın ləğvi
13-8.1. Lisenziya aşağıdakı hallarda ləğv edilir:
13-8.1.1. lisenziyanın sahibi tərəfindən müvafiq ərizə təqdim edildikdə;
13-8.1.2. lisenziyanın sahibi olan rezident hüquqi şəxs, qeyri-rezident hüquqi şəxsin
filialı ləğv edildikdə;
13-8.1.3. lisenziya sahibi olan rezident fiziki şəxs vəfat etdikdə, məhkəmə qaydasında
ölmüş və ya xəbərsiz itkin düşmüş elan olunduqda;
13-8.1.4. lisenziyanın sahibi olan rezident fiziki şəxsin fərdi sahibkar kimi fəaliyyətinə
xitam verildikdə;
13-8.1.5. məhkəmənin müvafiq qərarı olduqda;
13-8.1.6. lisenziyanın verilməsi üçün təqdim edilmiş sənədlərdə sonralar düzgün
olmayan məlumatlar aşkar edildikdə;
13-8.1.7. bu Qanunun 13-7.3-cü maddəsində göstərilənlərlə bağlı maliyyə
bazarlarına nəzarət orqanına yazılı məlumat verilmədikdə;
13-8.1.8. lisenziyanın sahibi lisenziya aldıqdan sonra 3 ay ərzində bu fəaliyyətə
başlamadıqda;
13-8.1.9. bu Qanunun 13-7.1.2-ci və 13-7.1.3-cü maddələrində göstərilən əsaslar 6
ay müddətində aradan qaldırılmadıqda və lisenziyanın bərpa olunması barədə
maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının qərarı olmadıqda;
13-8.1.10. qanunla valyuta mübadiləsi fəaliyyətinin həyata keçirilməsi üçün lisenziya
tələb olunmadıqda;
13-8.1.11. bu Qanunun 13-2.11-ci maddəsinin üçüncü cümləsində müəyyən olunmuş
qadağaya əməl olunmadıqda;
13-8.1.12. qanunla müəyyən edilmiş digər hallarda.
13-8.2. Lisenziya bu Qanunun 13-8.1-ci maddəsində göstərilən hallara (bu Qanunun
13-8.1.5-ci maddəsi istisna olmaqla) istinad edilməklə, maliyyə bazarlarına nəzarət
orqanının qərarı ilə ləğv edilir. Həmin qərar qəbul olunduğu tarixdən 2 iş günü
müddətində lisenziyanın sahibinə təqdim edilir və ya sifarişli poçt göndərişi vasitəsilə
göndərilir.
13-8.3. Lisenziyanın sahibi lisenziyanın ləğvi haqqında qərardan inzibati qaydada və
məhkəməyə şikayət verə bilər.
Maddə 13-9. Valyuta mübadiləsi fəaliyyətinin həyata keçirilməsinə nəzarət
Valyuta mübadiləsi fəaliyyətinə lisenziya almış şəxsin bu fəaliyyətin həyata
keçirilməsi ilə bağlı qanunla, habelə Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının və
maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının normativ xarakterli aktları ilə müəyyən
olunmuş tələblərə riayət etməsinə nəzarət maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı
tərəfindən həyata keçirilir. Nəzarətin həyata keçirilməsi qaydası maliyyə bazarlarına
nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Maddə 13-10. Valyuta mübadiləsi fəaliyyətinin həyata keçirilməsi üçün girov
məbləğinə dair tələb
13-10.1. Valyuta mübadiləsi fəaliyyətinə lisenziya almaq istəyən şəxs müvəkkil
bankda xüsusi hesaba müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən olunmuş
məbləğdə girov vəsaiti yerləşdirməlidir.
13-10.2. Valyuta mübadiləsi fəaliyyətinə lisenziya almış şəxs tərəfindən bu fəaliyyət
iki və artıq obyektdə həyata keçirildikdə girov məbləğinə dair tələblər hər ikinci və
növbəti obyekt üçün bu Qanunun 13-10.1-ci maddəsinə əsasən müəyyən edilmiş
məbləğin əlli faizi həcmində müəyyən edilir.
13-10.3. Bu Qanunun 13-10.1-ci maddəsinə əsasən müəyyən edilmiş girovun tam
məbləği müvəkkil bankda xüsusi hesabda depozitdə saxlanılır və lisenziyanın qüvvədə
olduğu müddətdə geri qaytarılmır.
13-10.4. Bu Qanunun 13-8.1.1–13-8.1.4-cü və 13-8.1.6–13-8.1.11-ci maddələrinə
əsasən lisenziyası ləğv edilmiş şəxs maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının rəyini
təqdim etməklə müvəkkil bankdan girov vəsaitini geri ala bilər. Rəyin forması
maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
13-10.5. Bu Qanunun 13-8.1.5-ci və 13-11.6-cı maddələrində nəzərdə tutulmuş
hallarda girov vəsaitinin geri qaytarılması məhkəmə qərarına əsasən həyata keçirilir.
13-10.6. Müvəkkil bank bu Qanunla müəyyən olunmuş qaydada valyuta mübadiləsi
fəaliyyətinə lisenziya almaq istəyən şəxs üçün açılmış hesab və bu hesaba
yerləşdirilmiş girov vəsaiti barədə məlumatı 3 iş günü müddətində maliyyə
bazarlarına nəzarət orqanına təqdim edir.
13-10.7. Müvəkkil bank bu Qanunla müəyyən edilmiş hallarda geri qaytarılmış girov
məbləği ilə bağlı məlumatı 3 iş günü müddətində maliyyə bazarlarına nəzarət
orqanına təqdim edir.
Maddə 13-11. Lisenziyası ləğv edilmiş şəxsə maliyyə bazarlarına nəzarət orqanının
rəyinin təqdim edilməsi
13-11.1. Bu Qanunun 13-8.1.1–13-8.1.4-cü, 13-8.1.6–13-8.1.9-cu və 13-8.1.11-ci
maddələrinə əsasən maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən lisenziyanın ləğvi
barədə qərar qəbul olunduqdan sonra maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı, bu
Qanunun 13-8.1.5-ci maddəsində nəzərdə tutulan əsas üzrə məhkəmə baxışı təyin
edildikdən sonra isə məhkəmə tərəfindən iki iş günü müddətində bu barədə rəsmi
dövri mətbu nəşrdə elan dərc olunur. Elanda aşağıdakılar göstərilir:
13-11.1.1. lisenziyası ləğv edilmiş (barəsində məhkəmə baxışı təyin edilmiş) valyuta
mübadiləsi fəaliyyətini həyata keçirən rezident hüquqi şəxsin və ya qeyri-rezident
hüquqi şəxsin filialının adı, hüquqi ünvanı və fəaliyyət ünvanı;
13-11.1.2. lisenziyası ləğv edilmiş (barəsində məhkəmə baxışı təyin edilmiş) valyuta
mübadiləsi fəaliyyətini həyata keçirən rezident fiziki şəxsin adı, atasının adı,
qeydiyyat ünvanı və fəaliyyət ünvanı;
13-11.1.3. lisenziyanın ləğvi (barəsində məhkəmə baxışı təyin edilməsi) barədə
qərarın tarixi və nömrəsi;
13-11.1.4. məhkəməyə müraciət etmə qaydası və Azərbaycan Respublikasının Mülki-
Prosessual Məcəlləsinə əsasən məhkəmə baxışının keçiriləcəyi məhkəmənin adı;
13-11.1.5. bu Qanunun 13-8.1.5-ci maddəsində nəzərdə tutulan əsas üzrə məhkəmə
baxışı təyin edildikdə, həmçinin məhkəmə baxışının təyin edilmiş tarixi.
13-11.2. Bu Qanunla müəyyən olunmuş qaydada lisenziyası ləğv edilmiş və ya
lisenziyasının ləğv edilməsi ilə bağlı məhkəmə baxışı təyin edilmiş şəxslərə qarşı tələb
irəli sürmək istəyən şəxslər bu Qanunun 13-11.1-ci maddəsində nəzərdə tutulan elan
dərc olunduqdan sonra iki ay müddətində iddia ərizəsi ilə məhkəməyə müraciət edə
bilər.
13-11.3. Bu Qanunun 13-11.2-ci maddəsində nəzərdə tutulan iddia ərizəsi
məhkəməyə daxil olduqdan sonra məhkəmə tərəfindən iki iş günü müddətində maliyyə
bazarlarına nəzarət orqanına məlumat verilir.
13-11.4. Məhkəmələr tərəfindən bu Qanunun 13-11.2-ci maddəsinə əsasən təqdim
olunan iddia ərizələrinə Azərbaycan Respublikasının Mülki-Prosessual Məcəlləsinə
əsasən baxılır.
13-11.5. Bu Qanunun 13-11.2-ci maddəsində müəyyən olunmuş müddətdə
məhkəməyə iddia ərizəsinin daxil olması barədə maliyyə bazarlarına nəzarət
orqanına məlumat daxil olmadıqda, habelə bu Qanunun 13-2.7-ci, 13-8.1.8-ci, 13-
8.1.10-cu və 13-8.1.12-ci maddələrində nəzərdə tutulmuş hallarda maliyyə
bazarlarına nəzarət orqanı tərəfindən iki iş günü müddətində müvəkkil bankdan girov
məbləğinin qaytarılmasına dair rəy verilir.
13-11.6. Bu Qanunun 13-11.2-ci maddəsinə əsasən məhkəməyə müraciət olunduqda
müvəkkil bank tərəfindən girov məbləğinin qaytarılması məhkəmə qərarına əsasən
həll olunur.
Maddə 13-12. Valyuta mübadiləsi fəaliyyətinə verilmiş lisenziyaların reyestri
13-12.1. Maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı valyuta mübadiləsi fəaliyyətinə verilmiş
lisenziyaların ictimaiyyət üçün açıq olan mərkəzi reyestrini tərtib edir. Reyestrə
valyuta mübadiləsi fəaliyyətinə lisenziya almış şəxslərin adları, hüquqi və faktiki
fəaliyyət göstərdiyi ünvanları, onlara verilmiş, dayandırılmış və ləğv edilmiş
lisenziyaların qeydiyyat nömrələri və tarixi haqqında məlumatlar daxil edilir.
13-12.2. Valyuta mübadiləsi fəaliyyətini həyata keçirən şəxslər reyestrə daxil edilmiş
məlumatlarda dəyişikliklər barəsində maliyyə bazarlarına nəzarət orqanına 5 gün
müddətində yazılı bildiriş göndərirlər.
III fəsil. Valyuta Nəzarəti
Maddə 14. Valyuta nəzarətinin məqsəd və istiqamətləri
1. Valyuta nəzarətinin məqsədi valyuta əməliyyatları aparılarkən valyuta
qanunveriliciyinə əməl olunmasını təmin etməkdir.
2. Valyuta nəzarətinin əsas istiqamətləri aşağıdakılardır:
a) aparılan valyuta əməliyyatlarının qüvvədə olan qanunveriliciyə uyğunluğunu
və bunun üçün lisenziya və icazələrin olmasını müəyyən etmək;
b) dövlət qarşısında xarici valyuta üzrə və Azərbaycan Respublikasının valyuta
bazarında valyutanın satışı üzrə öhdəliklərin rezidentlər tərəfindən yerinə yetirilməsi
vəziyyətini yoxlamaq;
v) xarici valyuta ilə ödənişlərin əsaslandırılmış olduğunu yoxlamaq;
q) valyuta əməliyyatları, o cümlədən qeyri-rezidentlərin milli valyuta ilə
əməliyyatları üzrə uçot və hesabatın tamlığı, və obyektivliyini yoxlamaq.
Maddə 14-1. Cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın
leqallaşdırılmasının və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin qarşısının alınması
Azərbaycan Respublikasının müvafiq icra hakimiyyəti orqanı valyuta
sərvətlərinin Azərbaycan Respublikasına gətirilməsi və ya Azərbaycan
Respublikasından çıxarılması zamanı cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və
ya digər əmlakın leqallaşdırılmasının və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin izlərini
aşkar etdikdə, cinayətin izlərinin qorunması və götürülməsi üçün tədbirlər görməli,
əldə olunmuş sənədləri aidiyyəti üzrə cinayət təqibini həyata keçirən orqana
göndərməli, habelə bu barədə məlumatı maliyyə monitorinqi orqanına təqdim
etməlidir.
Maddə 15. Valyuta nəzarəti orqanları və agentləri
1. Azərbaycan Respublikasında valyuta nəzarəti orqanları və onların agentləri
tərəfindən həyata keçirilir.
2. Azərbaycan Respublikasının əsas valyuta nəzarəti orqanı Azərbaycan
Respublikasının Mərkəzi Bankı, maliyyə bazarlarına nəzarət orqanı və müvafiq icra
hakimiyyəti orqanıdır, valyuta nəzarəti agentləri isə müvəkkil banklardır.
3. Azərbaycan Respublikasının gömrük siyasətini həyata keçirən icra hakimiyyəti
orqanı rezident və qeyri-rezident tərəfindən milli və xarici valyutanın, eləcə də digər
valyuta sərvətlərinin müvafiq qanunvericiliyə uyğun olaraq Azərbaycan
Respublikasının gömrük sərhəddindən keçirilməsinə, habelə Azərbaycan
Respublikasının Gömrük Məcəlləsi ilə nəzərdə tutulmuş digər hallarda valyuta
nəzarətini həyata keçirir.
Maddə 16. Valyuta nəzarəti orqanları və agentlərin səlahiyyətləri
1. Valyuta nəzarəti orqanları öz səlahiyyətləri daxilində bütün rezident və qeyri-
rezidentlər tərəfindən Azərbaycan Respublikasında icrası məcburi hesab edilən
normativ aktlar qəbul edirlər.
2. Valyuta nəzarəti orqanları və agentləri öz səlahiyyətləri daxilində:
a) Azərbaycan Respublikasında rezident və qeyri-rezidentlər tərəfindən həyata
keçirilən valyuta əməliyyatlarının mövcud qanunvericiliyə, lisenziya və icazələrin
şərtlərinə nə dərəcədə uyğun gəlməsinə, həmçinin valyuta nəzarəti orqanlarının
aktlarının yerinə yetirlməsinə nəzarət edirlər;
b) rezidentlərin və qeyri-rezidentlərin valyuta əməliyyətlarını yoxlayırlar;
v) rezidentlərin və qeyri-rezidentlərin valyuta əməliyyatları üzrə uçotun,
hesabatın və sənədləşmələrin forması və qaydalarını müəyyən edirlər.
Maddə 17. Rezident və qeyri-rezidentlərin hüquq və vəzifələri
1. Azərbaycan Respublikasında valyuta əməliyyatları həyata keçirən rezident və
qeyri-rezidentlər, həmçinin milli valyuta ilə və bu valyutada qiymətli kağızlarla
əməliyyatlar aparan qeyri-rezidentlər aşağıdakı hüquqlara malikdirlər:
a) valyuta nəzarəti orqanları və agentləri tərəfindən aparılmış yoxlamaların
nəticələri ilə tanış olmaq;
b) valyuta nəzarəti agentlərinin fəaliyyəti barədə müvafiq valyuta nəzarəti
orqanlarına, valyuta nəzarəti orqanlarının fəaliyyəti barədə isə Azərbaycan
Respublikasının ganunvericiliyinə müvafiq qaydada şikayət etmək;
v) bu qanunla və Azərbaycan Respublikasının başqa qanunvericilik aktları ilə
müəyyən edilmiş digər hüquqları həyata keçirmək.
2. Azərbaycan Respublikasında valyuta əməliyyatları həyata keçirən rezidentlər
və qeyri-rezidentlər, həmçinin milli valyuta ilə əməliyyatlar aparan qeyri-rezidentlər
aşağıdakı vəzifələri yerinə yetirməyə borcludurlar:
a) valyuta nəzarəti orqanları və agentlərinə valyuta nəzarəti funksiyalarının
yerinə yetirlməsi üçün zəruri olan informasiya və sənədləri təqdim etmək;
b) valyuta nəzarəti orqanları və agentlərinə onlar tərəfindən yoxlamaların
aparılması zamanı, eləcə də yoxlamaların nəticələri üzrə izahatlar təqdim etmək;
v) valyuta nəzarəti orqanları və agentləri tərəfindən aparılan yoxlama aktlarında
göstərilmiş faktlarla razılaşmadıqda aktın imzalanmasından imtina edilməsinin
səbəbləri barədə yazılı izahat təqdim etmək;
q) onlar tərəfindən həyata keçirilən valyuta əməliyyatları üzrə uçot aparmaq və
hesabat hazırlamaq, onları 5 ildən az olmayan müddətə saxlamaq;
ğ) aşkara çıxarılmış pozuntuların aradan qaldırılmasına dair valyuta nəzarəti
orqanlarının tələblərini (göstərişlərini) yerinə yetirmək;
d) Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri
yerinə yetirmək.
Maddə 18. Valyuta qanunveirciliyinin pozulmasına görə məsuliyyət
1. Müvəkkil banklar da daxil olmaqla, bu qanunun müddəalarını pozmuş rezidentlər
və qeyri-rezidentlər aşağıdakı şəkildə məsuliyyət daşıyırlar:
a) bu qanuna görə etibarsız hesab edilən əqdlər üzrə, habelə əqdlər üzrə deyil, qeyri-
qanuni fəaliyyətlər nəticəsində əldə edilən gəlirlərin dövlətin mədaxilinə silinməsi;
b) müvəkkil banklar da daxil olmaqla rezidentlər və qeyri-rezidentlər valyuta
əməliyyatları uçotunu aparmadıqlarına və onu müəyyən edilmiş qaydaların pozulması
ilə həyata keçirdiklərinə, bu qanunun 17-ci maddəsinin 2-ci bəndinə müvafiq olaraq
valyuta nəzarəti orqanlarına və agentlərinə sənədləri və məlumatları təqdim
etmədiklərinə və ya vaxtında təqdim etmədiklərinə görə Azərbaycan Respublikasının
qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş qaydada məsuliyyət daşıyırlar.
2. Bu maddədə göstərilən sanksiyaların tətbiq edilməsi valyuta nəzarəti orqanları
tərəfindən, o cümlədən valyuta nəzarəti agentlərinin təqdimatı ilə hüquqi şəxslər üzrə
mübahisəsiz qaydada, fiziki şəxslər üzrə isə məhkəmə qaydasında həyata keçirilir.
3. Valyuta qanunvericiliyinin pozulmasına görə rezident və qeyri-rezident olan
müəssisə və təşkilatların, o cümlədən müvəkkil bankların vəzifəli şəxsləri, eləcə də
fiziki şəxslər Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq surətdə inzibati,
mülki-hüquqi və cinayət məsuliyyəti daşıyırlar.
Maddə 19. Valyuta nəzarəti orqanları və agentlərinin vəzifəli şəxslərinin hüquq
və vəzifələri
1. Valyuta nəzarəti orqanlarının və agentlərinin vəzifəli şəxsləri bu orqanların
səlahiyyətləri daxilinda aşağıdakı hüquqlara malikdir:
a) onlar tərəfindən həyata keçirilən valyuta nəzarəti funksiyaları ilə əlaqədar
bütün sənədləri yoxlamaq, yoxlamalar zamanı meydana çıxan məsələlər üzrə zəruri
izahatlar və məlumatlar almaq, eləcə də valyuta qanunvericiliyi sahəsində pozuntuları
əks etdirən sənədləri götürmək;
b) bu maddədə göstərilən sənədlərin və məlumatların təqdim edilmədiyi təgdirdə
müvəkkil banklarda hesablar üzrə əməliyyatları dayandırmaq;
v) müvəkkil banklar da daxil olmaqla rezidentlərə, eləcə də qeyri-rezidentlərə
valyuta əməliyatlarını həyata keçirmək hüququ verən lisenziya və icəzələrin
qüvvəsini dayandırmaq və ya onları ləğv etmək;
q) Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş digər
hüquqlara.
2. Valyuta nəzarəti orqanları və agentləri, onların vəzifəli şəxsləri valyuta
nəzarəti funksiyasını yerinə yetirərkən rezident və qeyri-rezidentlərin onlara məlum
olmuş kommersiya sirlərini qorumalıdırlar.
3. Valyuta nəzarəti orqanları və onların vəzifəli şəxsləri onlara həvalə edilmiş
vəzifələri lazımınca yerinə yetirmədikdə Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyində
nəzərdə tutulmuş qaydada məsuliyyətə cəlb oluna bilərlər.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Heydər ƏLİYEV
Bakı şəhəri, 21 oktyabr 1994-cü il
№ 910
Dostları ilə paylaş: |