109
PYESLƏR
110
YENƏ DƏ QATARDA
(Ġsi Məlikzadənin xatirəsinə)
ĠġTĠRAK EDĠRLƏR:
ƏSƏD - təsərrüfat baĢçısı, 50-55 yaĢında,
ġĠROĞLAN - onun müavini, 60 yaĢında,
BABALI - təsərrüfatın mühasibi, 50 yaĢında,
ƏHMƏDOV - 40-45 yaĢlarında ucaboy, enlikürək kiĢi
KAMAL - Əsədgilin kəndçisi, 55 yaĢında
QATAR bələdçisi, 45 yaĢında.
Hadisə qatarda baş verir.
Üç dost, üç yoldaş, eyni zamanda bir təsərrüfat
rəhbərləri -Əsəd, Şiroğlan və Babalı qonşu rayonun dəmir yol
stansiyasında Bakıya gedən qatara minirlər. Qatarın yola
düşməsinə hələ yarım saat var. Dostlar kupeyə daxil olub
şeylərini yerbəyer edirlər.
ġĠROĞLAN (saatına baxaraq) - Hələ qatarın yola
düĢməsinə yarım saat var. Bəlkə baĢlayasız adama əlli-əlli (öz
boğazına çırtma vurur).
ƏSƏD- Allah eləsin bizimki bu dəfə gətirsin, kupedə
üçümüz olaq. Bakıyacan Babalının goplarına nə qulaq asarıq!
BABALI - Gopu özün eləyirsən. Mənim söylədiklərim
həmiĢə həqiqət olur. Amma o sözünə varam ki, kupeyə kənar
adam gəlməsin. Əks halda kefimizi pozacaq.
ƏSƏD - A kiĢi, keçən dəfə mən sizsiz gedəndə kupeyə biri
düĢmüĢdü, düz Bakıyacan xoruldadı. Pah atonnan, bizə bir ot
yoldurdu ki, gəl görəsən!
BABALI (süfrə açaraq) - ĠnĢallah özümüz olarıq. Gəlin
oturaq.
111
ġĠROĞLAN (süfrənin düzəldilməsində Babalıya kömək
edərək) - Ə, baĢlayın, sonra gələn olar, kefinizə soğan
doğrayar.
BABALI (iki stəkana araq süzərək) - ġiroğlan, bəlkə sən də
bir əlli vurasan? Sən öl, kənddə heç kəsə demərik.
ġĠROĞLAN (bir az incik kimi) - Dəlisən, nəsən?! Sən
bilirsən ki, mən dindar adamam. Heç vaxt içki içməmiĢəm,
içmirəm və içməyəcəyəm də. Mən kənd camaatının qınağından
yox, Allahımdan qorxuram. Bildinmi? Bir də mənə belə
təkliflər etmə!
ƏSƏD (ġiroğlana müraciətlə) - Ay xaloğlu, sənin bu
meydən, məzədən xəbərin yox, cən canın bizim içməyimizi
belə balet eləməkdə marağın nədir?
ġĠROĞLAN (hər ikisinə baxaraq gülə-gülə) - Düzünü
desəm, inciməzsiniz?
ƏSƏD (gülümsəyərək) - Yox, xaloğlu canı incimərik,
söylə.
ġĠROĞLAN - Siz ki, içirsiz bu arağı, sonra baĢlayırsız
meymun kimi oynaĢmağa. Bax mənim ondan xoĢum gəlir. Ha,
ha. (Gülür).
Sonra həm Əsəd, həm də Babalı ona qoşularaq qəh-
qəhə çəkib gülürlər.
ƏSƏD (gülməkdən yaĢarmıĢ gözlərini silərək) - Ə, xaloğlu,
sən öl, sənə yazığım gəlir. Sənin bu dünyanın ləzzətindən
xəbərin yoxdur. Gözüvü dikmisən o biri dünyaya. Ay
rəhmətliyin oğlu, nağdını qoyub nisyə dalınca niyə qaçırsan?
(Gülməkdə davam edir).
ġĠROĞLAN - Xaloğlu canı mənim də sənə yazığım gəlir.
O biri dünyada cəhənnəmdə yanacaqsan. Çəkəcəklər məhĢər
ayağına, bax onda göz yaĢı tökəcəksən!
Üçü də bir-birinə qoşulub gülürlər.
ƏSƏD (özünü gülməkdən zorla saxlayaraq) - Ay yazıq
xaloğlu! Ə, avamsan ey, avam.
112
ġĠROĞLAN (gülə-gülə) - Xaloğlu, amma içki içməyinizə
baxmayaraq bir iĢinizdən xoĢum gəlir. Arağı stəkanlara elə
dəqiq süzürsünüz ki, sanki menzurkada ölçübsən. Öz aramızdı,
molla olsaydı öz payını bir qədər artıq eləyərdi. Ha, ha...
Yenə gülüşürlər. Bu zaman kupenin qapısı açılır.
Kostyumlu, qalstuklu, əlində diplomat portfel olan bir kişi
qapıda görünür. Kupedəkilərlə salamlaşır.
ƏSƏD, ġĠROĞLAN, BABALI (üçü birlikdə) -
Əleyküməsalam!
ƏSƏD (nəzakətlə) - Buyurun, buyurun. Çörək yeyin
bizimlə.
ƏHMƏDOV (bir qədər quru) - Çox sağ olun, ehtiyacım
yoxdur.
Keçib üç yoldaşdan birinin yanında oturur və
pəncərədən bayıra baxır. Üç dost bir qədər ciddi görkəm alır.
Bu zaman qatar yola düşür.
ġĠROĞLAN - Allah, Məhəmməd, ya Əli!
Əhmədov tərs-tərs bir ona baxır, bir də boşalmış araq
butulkalarına. Sonra qalxıb kupedən çıxır.
ġĠROĞLAN (astadan) - Belə baxıram bura adamı deyil.
BABALI - Sən öl, bu böyük adama oxĢayır. Nə kefimizi
pozdu?! DüĢünürdüm ki, Bakıyacan deyib, gülüb kefə
baxacağıq. Bu zalım oğlu kefimizə doğrudan da soğan doğradı.
ƏSƏD - Mən bilən bu Bakıdan gələn yoxlamadı. Özü də
deyəsən Prezident aparatındandır. Zalım oğlunun sifətindən
zəhər tökülür.
ġĠROĞLAN (bir qədər narahatlıqla) - Ola bilər. Görünür
bu rayonda yoxlama aparmağa gəlibmiĢ. Əcəb iĢə düĢmədik.
(BaĢını bulayır).
Əhmədov yenidən kupeyə daxil olur.
ƏHMƏDOV (bir qədər təkəbbürlə) - Hə, deməli Bakıya
gedirik. (Hər üçünün üzünə diqqətlə nəzər salaraq) Amma bu
rayonun adamına oxĢamırsınız.
113
ƏSƏD (nəzakətlə) - Bəli, düz buyurursunuz. QonĢu
rayondanıq. Sadəcə olaraq burda qatara minmək bizim üçün
daha rahatdır, nəinki öz rayonumuzdakı stansiyada. Ona görə
gəldik elə burda minək qatara.
Bu zaman qatar bələdçisi qapıda görünür.
BƏLƏDÇĠ - BağıĢlayın, sizə çay gətirimmi?
ġĠROĞLAN (hamını qabaqlayaraq) - Gətirin, dörd stəkan.
Bələdçi gedir.
ƏHMƏDOV (təmkinlə) - YaxĢı, çox yaxĢı. Gəlin bir tanıĢ
olaq. Mən Əhmədovam. Hamı mənə belə müraciət eləyir.
ƏSƏD - Mənim adım Əsəddir. (Sonra yoldaĢlarını bir-bir
təqdim edir). Bax bu yoldaĢ ġiroğlan, o birisi isə Babalıdır.
ƏHMƏDOV - Çox gözəl, çox gözəl. (Bir qədər təkəbbürlə)
Yəqin kənd təsərrüfatı ilə məĢğulsunuz.
ƏSƏD - Bəli mən təsərrüfat baĢçısıyam, ġiroğlan mənim
müavinim, Babalı isə mühasibimdir.
ƏHMƏDOV (gülümsəyərək) - Belə de, belə de. Çox gözəl,
çox gözəl. Deməli əl-ələ verib (süfrəyə iĢarə edərək)
təsərrüfatı dağıdırıq.
ġĠROĞLAN (özünü saxlaya bilməyib) – Yox, yox! Siz nə
danıĢırsınız? Biz təmiz adamlarıq.
ƏHMƏDOV (gülümsəyərək) - Təmiz? Biz hamımız
təmizik. Kim öz ayranına turĢ deyər? Bir də təmizlik anlayıĢı
nisbi anlayıĢdır. Kstati, siz EynĢteyni taniyırsız? Onun nisbilik
nəzəriyyəsindən xəbəriniz varmı?
ġĠROĞLAN (qorxa-qorxa) - Vallah, biz Gəncədə oxuyanda
deyəsən axı onun adını eĢitmiĢəm.
ƏHMƏDOV (bir qədər amiranə) - Yox, cənab ġiroğlan
müəllim! Alimin təkcə adını eĢitmək yox, onun kəĢflərini
öyrənmək lazımdır. Kstati, siz aqranomsunuz. Deyə
bilərsinizmi Lısenko nələr etmiĢdir. (ġiroğlan nəsə demək
istəyir, Əhmədov ona imkan vermir). Yox, deyə bilməzsiz!
Çünki hamı diplom əldə etmək istəyir. Heç kəs savadlanmaq,
Dostları ilə paylaş: |