105
dıqdan sonra yüklərimizi alıb, kömrükxanaya doğru yönəldik.
Kömrükxana iĢçisinin ilk sualı bu oldu:
- Dollarınız vardırmı?
Cavab verdim ki, yoxdur. O, mənim həyat yoldaĢıma
müraciətlə təkrar soruĢdu:
- Sizdə dollar varmı?
Həyat yoldaĢımı mən qabaqladım:
- Axı
sizə dedim ki, dollarımız yoxdur.
O, isə hirslə (nədənsə adam xaricdən evə qayıdanda ona elə
gəlir ki, hamı sevinib, xoĢ gəldin deyəcək):
- Mən sizdən soruĢmuram – dedi. YoldaĢınızdan
soruĢuram.
Mən:
- Siz bilmirsiniz ki, biz qafqazlılarda pul qadınlarda yox,
kiĢilərdə olur – dedim.
Deyəsən möhkəm hirslənmiĢdi.
- Neçə quran aparırsınız – deyə soruĢdu.
- Ġkisini – dedim.
- Açın, göstərin.
Mən tez bloknotumu açıb baxdım ki, quranlar 2 nömrəli
çamadandadır. Çamadanı açdıq və quranları orada tapmadıq.
Bütün çamadan və qutuları ələk-vələk etdik, lakin quran
tapılmadı ki, tapılmadı.
Sonra lap yazıq görkəm alıb soruĢdu:
- Axı quran haradadır?
Mən:
- Sizsiniz gömrükxana iĢçisi – dedim. Axtardığınızı siz
tapmalısınız. Biz onları bax bu çamadanda qoymuĢduq. Ġndi
haradadır, deyə bilmərəm.
Digər gömrükxana iĢçisi qutuların birindən “Fizika”
dərsliyini götürüb, həmkarına sataĢdı:
- Bura bax, quranı tapmıĢam.
O, sevincək əlini atdı ki, kitabı alsın. Quran olmadığını
görəndə pərt oldu. AxtarıĢ bir nəticə verməyəndən sonra:
107
ilə mənə”Qaz-24-10” almaq üçün “Avtomobil” mağazasına
getdik. Elə oradaca bir sürücü ilə müqavilə bağlayıb (sürücü
həmin mağazanın iĢçisi olub, həmin müqavilə əsasında
maĢınları alıcıların istədiyi yerə aparırlar və onlara
“pereqonĢik”lər deyirlər) parkda mənimüçün maĢın “seçdik”.
“Volqa”nın sənədləri elə tez və asan tərtib olunurdu ki, adam
gözlərinə inanmırdı.
Avtomobili mehmanxananın qarĢısında saxladıq və otaqda
bu hadisəni qeyd etməyə baĢladıq. Bu zaman qapı döyüldü və
birisi otağa daxil oldu. Erməni idi. Ona da araq süzüb, yeməyə
dəvət etdik. O, avtomobili haradan və necə aldığımızı soruĢdu
və özünün də bu arzuda olduğunu söylədi. Mən ona xarici
ölkədə iĢlədiyimi və bu maĢını valyuta ilə aldığımı dedim. O
isə:
- Deməli, sıravı sovet adamı bu maĢından
ala bilməz-dedi
.
Mən isə:
- Bu dedikləriniz mənə aid deyil, bunun üçün müvafiq
təĢkilatlar var. Müraciət edin.
Elə hirslə ayağa qalxdı ki... Heç süfrədəkilərə əlini
uzatmadan otağı tərk elədi. Bu məkrli erməni, xeyirxah, açıq
ürəkli azərbaycan
mahiyyəti idi ki, üz-üzə dayanmıĢdı.
O vaxt biz sadəlövhlüyümüzdən belə Ģeylərə çox diqqət
vermirdik
...Hamımız Bakıya can atırdıq. Nəhayət gözlədiyimiz gün
gəlib çatdı. TU-154 tipli təyyarə ilə paytaxta uçduq. Bələdçi
doğma Ģəhərə çatdığımızı elan edəndə ürəyimiz elə döyünürdü
ki, az qalırdı yerindən çıxsın. Pilləkənləri təyyarəyə
yaxınlaĢdırmaq sanki bir il çəkdi. Nəhayət hava gəmisindən
çıxıb, dərindən Bakının havasını udduq. Pilləkənlə yerə düĢən
kimi hamımız diz çöküb torpağı öpdük. Əlcəzairdə yazdığım
bu sətirləri dodaqlarımda pıçıltı tək səsləndirirdim:
EĢqin çıxar
hər həsrətin qəsdinə,
Qurban
olum soyuğuna, istinə.
Mən səmaya atılmıĢ bir daĢ təki