World Bank Document
Korporativ dar etm nin Qiym tl ndirilm si Az rbaycan
Yüklə 1,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
Korporativ dar etm nin Qiym tl ndirilm si Az rbaycan
sentyabr 2009
S hif 26 il yaz l müqavil l r ba lay r, lakin qeyri-formal raz la ma da adi hald r. Prinsip IIE: Korporativ n zar t bazarlar n n s m r li v ffaf qaydada f aliyy t göst rm si üçün rait yarad lmal d r. Prinsip IIE 1: Korporativ n zar tin ld edilm sini t nziml y n qaydalar n ffafl v dal tliliyi Qiym tl ndirm : Yerin yetirilmir Korporativ n zar t bazar haqq nda ümumi m lumat. Hal-haz rda investordan s hml rin minimal faizinin, misal üçün 25 v 50 faizinin al nmas ndan sonra irk tin bütün s hml rini almaq t klifinin verilm sini t l b ed n sahibliyin d yi m si haqq nda qanun v ya qaydalar yoxdur v qanun tender t klifl rinin verilm sini d n z rd tutmur. Bu gün d k Bak Fond birjas nda ticar tin h cml ri m hdud idi v tender s n dl rini daxil etm mi dir. Az rbaycanda korporativ n zar t bazar , h mçinin, biznes qruplar n n bazarda mühüm i tirak , v , h mçinin, sahibliyin c ml m si il m hdudla d r l r. BMK-nin 2007-ci ilin sor usunda q rx iki irk tin (42%) nizamnam sin irk td sahibliyin d yi m si v ya birl m hal nda minoritar s hmdarlara qar yana ma il ba l müdd alar daxil olmu dur.
Banklarda n zar tin d yi m si il ba l qdl r AMB-nin icaz si il h yata keçirilir (Banklar haqq nda Qanun, §29). Tender qaydalar / m cburi t klifl r qaydalar . Tender qaydalar , m cburi tender t klifl ri, ç xarma hüquqlar v dal tli qiym tl ba l dig r müdd alar hal-haz rda qanunda t l b olunmur. Delistinq prosedurlar . Aç q SC-nin qapal formaya çevrilm si s hmdarlar n ümumi y nca nda 2/3 s s çoxlu u il q bul olunur. irk tin öz l irk t çevrilm si üçün s hml rin birja vasit sil al nmas prosesini t nziml y n qaydalar (fond bijras nda ist nil n qd üçün qaydalardan ba qa) yoxdur. Birjadank nar bazarda s hml rin geri al nmas qdl rinin rtl ri (qiym ti) s hmdarlar n ümumi y nca nda mü yy n olunur (Mülki M c ll §105-1.3). Sonuncu halda, aç q SC minoritar s hmdarlar n mühüm hiss sinin ç xar lmas m qs dil qapal SC-y çevrilm y c hd etmi dir. QKDK dliyy Nazirliyind n irk tin h r k tl rinin qanunsuzlu una gör onun qapal SC formas nda qeydiyyat n n l v edilm sini t l b etmi dir. 33
S hml rin geri al nmas il ba l qaydalar n pozulmas . irk tl rin birja vasit sil öz s hml rinin geri al nmas qdl rinin qiym ti, miqdar v h min qdl rl ba l m lumatlar n aç qlanmas t nziml nmir (fond bijras nda ist nil n qd üçün qaydalardan ba qa). Birjadank nar bazarda ba land halda qdin qiym ti s hmdarlar n ümumi y nca t r find n t sdiq olunmal d r. Minial kapital t l bl rinin n z r al nmas ndan ba qa, geri al nan s hml rin h cmin m hdudiyy tl r qoyulmur. Geri al nm s hml rin s sverm hüququ yoxdur v onlar il rzind t krar sat lmal v ya l v edilm lidir (Mülki M c ll §105-1.5). Prinsip IIE 2: Sahibliyin d yi m sin qar al tl r Qiym tl ndirm : Yerin yetirilmir Qanunda sahibliyin d yi m sin qar al tl rl ba l müdd alar yoxdur. S sverm hüququ üzv yuxar h dl r icaz verilir. (Mülki M c ll §103.6).
2005-ci ild n sonra bazara daxil olmu institusional investorlar n say m hdud idi. Az rbaycan nvestisiya irk ti (AI ) Az rbaycan Hökum ti t r find n qeyri-neft sektorunun inki af n n d st kl nm si m qs dil yarad lm d r. AI dövl t m xsus investisiya irk tidir v yaln z irk tl r birba a investisiyalar qoya bil r. 2007-ci ilin noyabr ay nda, AI tör m investisiya fondunu – X z r Beyn lxalq nvestisiya irk tini yarad b, lakin bu gün q d r h min irk tin investisiya layih l ri olmay b. “Kazimir Partners” Az rbaycan n iki bank na investisiya qoymu regional investordur. S sverm il ba l ümumi öhd likl r / s sverm siyas tinin aç qlanmas . T l bl r yoxdur v t crüb azd r. nstitusional investorlar / pensiya fondlar üçün xüsusi qaydalar. Qaydalar yoxdur. Az rbaycanda hal-haz rda öz l pensiya fondlar v qar l ql investisiya fondlar yoxdur. Prinsip IIF 2: nstitusional investorlar t r find n maraqlar n toqqu mas il ba l ciddi hallar n idar edilm si haqq nda m lumatlar n aç qlanmas
33 Mart
Korporativ dar etm nin Qiym tl ndirilm si Az rbaycan
sentyabr 2009
S hif 27 Qiym tl ndirm : Yerin yetirilmir nstitusional investorlar t r find n maraqlar n toqqu mas hallar n n idar edilm si haqq nda m lumatlar aç qlanm r v bazarda instutional investorlar olsa da, onlar n say azd r.
M sl h tl m il ba l m hdudiyy tl r yoxdur. Birg h r k tl rl ba l qaydalar yoxdur.
s sverm hüquqlar haqq nda m lumat emissiya prospektind v , h mçinin, nizamnam d verilm lidir. Faktiki olaraq is , yaln z adi s hml rd n istifad olunur.
hüquqlara malikdir. S sverm hüquqlar nda d yi iklikl rin m nfi t sirin m ruz qalm kateqoriyalar t r find n t sdiq. mtiyazl s hml rin adi s hml rl birlikd (kateqoriya kimi olmayaraq) imtiyazl s hml rin hüquqlar nda h r hans d yi iklikl r üzr s s verm k hüququ var (Mülki M c ll §106-1.5).
S hmdarlar n faktiki kompensasiya almaq imkanlar azd r. Y nca ça rmaq imkan . SC-l rd s sverm hüququna malik olan s hml rin 10 faizi v banklarda s hml rin 5 faizi s hmdarlar n növb d nk nar y nca n ça rmaq hüququnu verir (Mülki M c ll §107-1), Banklar haqq nda Qanun §24.5). BMK-nin 2007-ci ild apard sor usunda i tirak etmi irk tl rin 16 faizi son iki il rzind s hmdarlar n növb d nk nar y nca n keçirmi dir. Onlardan alt s (37.5%) y nca nizamnam y d yi iklikl rin t sdiq edilm si m qs dil , ikisi (12.5%) ura üzvl rinin seçilm si, biri (6.3%) mühüm qdl rin t sdiq edilm si üçün v biri (6.3%) s hmdarlar n ümumi y nca n n gözl m l r / t l bl r cavab verm m sin gör keçirmi dir. Geri alma hüquqlar . S hmdar n nizamnam y onun hüquqlar n ciddi pozan d yi iklikl rin edilm si v ya birl m , bölünm v ya çevrilm v ya da nmaz mlak n balans d y rind n a a qiym tl al nmas , sat lmas v ya dig rin d yi ilm si lehin s s verm m si hal nda irk td n onun s hml rini geri alma t l b etm k hüququ mü yy n edilm mi dir. Mülki M c ll qanunvericilikd v ya irk tin nizamnam sind yol verildiyi halda s hmdarlara s hml rin geri al nmas n t l b etm k hüququnu ver n çox ümumi müdd a var. lakin konkret prosedurlar v rtl r mü yy n edilm mi dir (Mülki M c ll §105-1.1).
yoxlamas n n apar lmas n t l b ed bil r. (Mülki M c ll §106.6). Y ncaqda q bul olunmu q rarlar n l v edilm si üçün m hk m y müraci t etm k hüququ. S hmdar n s hmdarlar n ümumi y nca nda q bul edil n q rara gör m hk m y ikay t verm k hüququ var, lakin qanun mübahis nin saslar n mü yy n etmir (Mülki M c ll §107-5.4). M hk m sisteminin qeyri-effektivliyini n z r alaraq, h min hüququn s hmdarlar üçün d y ri a a d r. Hüquqlar n pozulmas na gör kompensasiya. S hmdarlar hüquqlar n n müdafi si m qs dil QKDK- müraci t ed bil rl r v bu cür hallar ba vermi dir. QKDK s hml ri buraxan irk tl rl ba l qanun v qaydalar n pozulmas hallar n ara d ra bil r. QKDK-nin q rarlar na gör m hk m y ikay t veril bil r. QKDK i inzibati qaydada baxa bil r v n tic d birba a c rim l r t tbiq ed bil r, lakin m hk m q rar olmadan irk t t r find n s hmdara öd nilm li kompensasiyan qiym tl ndir bilm z. Qanuna sas n QKDK-nin c rim l ri fiziki xsl r üçün 28-99 AB dollar , hüquqi xsl r üçün is 99-330 AB dollar t kil Yüklə 1,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|