Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ
Yüklə 5,13 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Pulun diktaturası
Pulun diktaturası
116 x əbəri olmayan» xəstə təxəyyüllər 1 il
ə Baş Katib işləmələri, M.S.Qorbaçovun qeyri-ciddi yenid ənqurması sosializm demək deyildi. SSRİ-nin «Ulduz»lu rəhbəri L.İ.Brejnevin 2 , sonra is ə M.S.Qorbaçovun dövründ ə iqtisadi inkişaf səviyyəsinin aşağı düşməsi artıq məlum idi.
- O vaxt niy ə susurdunuz? Xruşşov: - Soruşan kimdir? (Zaldan cavab gəlmir) – kimdir bunu soru- şan? (Zaldan cavab gəlmir). Susursunuz? Bax, biz də susurduq. Görün ölk ə hansı prinsiplərlə, necə idarə olunurdu. 1 Qeyd: 1979-cu ilin iyununda yüks ək dairələrin Vyana görüşündə L.İ.Brej- nev faktiki olaraq, yeriy ə bilmirdi. 1980-cı ildə o, Qazaxıstanın 60 illiyi mü- nasib
əti ilə Alma-Ataya getmişdir. O illərdə Brejnev çox pis vəziyyətdə idi. Min n
əfərlik möhtəşəm zalda Qazaxıstanın birinci katibi Kunayev L.İ.Brej- ne vin şərəfinə qədəh qaldırar-qaldırmaz, o, qəfildən durub qapıya yönəlmiş v ə gedib öz maşınına əyləşmişdi. Mərasim iştirakçıları başa düşürlər ki, Brejnev yen ə kələfin ucunu itirib, hara, niyə gəldiyini unudub. Bunu görən Qa zaxıstanın rəhbərliyi tez-tələsik, ləngimədən maşınlara doluşurlar və qa- baqcadan n əzərdə tutulmayan, proqramda olmayan istiqamətdə maşın karva- nı yola düşür. V ə yaxud 80-cı illərdə Azərbaycana gəlmiş L.İ.Brejnev möhtəşəm sa- rayda Az ərbaycan əvəzinə Əfqanıstan oxuması, vərəqləri səhv salması yəqin ki, tarixi h əqiqət olaraq, gələcək nəsillərə çatdırılacaq. Tarixd ə ölkə başçılarının qeyri-adi hərəkətləri barədə çox yazılıb. Hətta insanlarda b əzən belə təsəvvür yaranıb ki, prezidentsiz də ölkə idarə olunur. M əsələn, 1865-1869-cu illərdə Amerika prezidenti olmuş Endryu Conson (1808-1875) heç bir m əktəbdə oxumamışdır. 17 yaşı olarkən gələcək həyat yol daşı Eliza Mak Kardel ona oxumağı öyrətmişdir. Conson geydiyi bütün kost yumları şəxsən özü tikirmiş. Və yaxud N.S.Xruşşov heç bir ali təhsili olmadan ölk əni idarə etmişdir. Reyqan prezidentliyi dövründə bir paltarı ikinci d əfə geyməmişdir və s. 2
Q əhrəmanı və Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adına layiq görülüb. Bundan başqa, 1976-cı ildə marşal hərbi rütbəsi ilə təltif olunub, hansı ki, müharibə başlananda və qurtaranda polkovnik rütbəsində olub. Onun 8 – Lenin ordeni, 2 – Qırmızı Bayraq, II dərəcəli Boqdan Xmelinski ordeni, I dərəcəli V ətən müharibəsi ordeni, Qızıl Ulduz ordeni olub. Sülh dövründə o, yüksək h ərbi orden olan Qələbə ordeni ilə təltif olunub. Bu sırf hərbi orden idi. Bu- Pulun diktaturası
117 Ölk
əni xilas etmək lazım idi. Lakin “bu xilasetmə” ölkə- nin dağılması ilə nəticələndi. Sosializmdən bazar münasibətlə- rin ə keçid və SSRİ-nin dağılması həm obyektiv, həm də sub- yektiv amill ərdən irəli gəlmişdir. Daha belə yaşamaq olmazdı. Lakin m əqsədi elan etmək başqa, onu həyata keçirmək isə ta- mamil ə başqadır. M.S.Qorbaçovun dövrü çətinliklərlə, əks qüv- v ələrin müqaviməti ilə qarşılaşdı 1 . Bundan əlavə, səriştəsiz hə- r əkətlərlə belə çətinliklər daha da dərinləşdirilirdi. Qorbaçov nu Böyük V ətən müharibəsində qələbəyə görə təltif edirdilər. Bunlardan başqa, köhnə sosialist ölkələrinin çoxsaylı mükafatları ilə təltif olunmuşdur. Bütün bunlar xalqda bir ikrah hissi oyatsa da heç kim cür ət edib, ona qar şı çıxmırdı. Lakin yaxınlıqlarından istifadə edib, o zamankı SSRİ Ali So- veti R əyasət Heyətinin sədri olmuş Podqornı bir gün ona demişdir: Leonid İliç, artıq Sizdən anekdotlar danışırlar, deyirlər ki, Brejnev cərrahiyyə əmə- liy
yatına uzanıb – sinəsini enliləşdirir, təzə ordenlər üçün yer düzəldir.
1 Qeyd: Katolik kils əsinin siyahısında 264-cü Roma papası II İohani Pavel M.Qorbaçovun ictimai-siyasi hadis ələrdə rolunu belə qiymətləndirir: «Qor- baçovun xidm əti ondadır ki, o, Şərqi Avropadakı və öz ölkəsindəki proseslə- rin qarşısını almağa cəhd etmədi… Bu xadim vəziyyəti aydın görürdü, am- ma neyn əməli ki, tale ona dağıntı və xaosdan başqa heç nə verməmişdi». Papanın fikrincə, Sovet imperiyasının süqutunda başlıca rolu iki hadisə oy nayıb: partiyanın XX qurultayında Xruşovun məxfi məruzəsi və Aleksan- dr Soljenitsının imperiyaya vurduğu güclü zərbə. Qorbaçov hakimiyyətə gə- l ən zaman bu imperiyanın ölümünü bir fakt kimi təsdiq etməli oldu. (Bax: Tet çer zarafatı xoşlamır. Məşhur adamların həyatından bilmədiyimiz faktlar. B.: Yazıçı, 1994, s. 3-6). «D əmir ledi» Marqaret Tetçer Sovet İttifaqının keyfiyyətcə yeni şəraitə keçdiyini duyan ilk Q ərb liderlərindən biri idi. 1984-cü ildə Londonda M.S.Qorbaçovu q əbul edərkən Tetçer özünəməxsus siyasi duyumla nəinki sovet c əmiyyətində yeni əhval-ruhiyyəni hiss etmişdi, hətta onu da başa dü- şürdü ki, SSRİ rəhbərliyində prinsipcə yeni siyasi kursla işləməyi bacaran qüvv
ələr var. (Bax: yenə orada, s. 15). H ətta o vaxtlar dünyanın sivil ölkələrində dərslik kimi qəbul edilmiş ki- tablarda bel ə M.S.Qorbaçovun islahatlarına diqqət yetirilmiş, lakin onun nə- tic əsinin necə olacağı haqqında konkret fikir söyləməkdən çəkinmişlər. (Bax: Макконнелл К.Р., Брю С.Л. Экономикс: Принципы, проблемы и политика. В. 2т.: Пер. с англ. 11-го изд. Т.I. – М.: Республика, 1992, с. 47, 50).
Yüklə 5,13 Mb. Dostları ilə paylaş:
|