Azԥrbaycan VII-IX ԥsrlԥRDԤ
Yüklə 2,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
387 Axtar ú üçün bu kimi yoxlamalar [hԥr gün] günortayadԥk keçirilirdi, xürrԥmilԥr isԥ bu vaxt Babԥklԥ oturub nԥbid 1 içir, tütԥk [zurna] 2 çal r vԥ tԥbil vururdular. Afúin günorta namaz ndan sonra aúa÷ ya enib Rud ԥr-Ruddak xԥndԥyinԥ gedԥrdi. Birinci olaraq, Ԥbu Sԥid aúa÷ ya enirdi, onun ard nca Ԥhmԥd ibn Xԥlil vԥ ax r nc Cԥfԥr ibn Dinar enirdi. Sonra Afúin yenidԥn geri qay d rd vԥ onun bu gԥlib-getmԥsi Babԥki qԥzԥblԥndirirdi, belԥ ki, onlar qay tma÷a baúlayanda xürrԥmilԥr öz tԥbillԥrini vurur vԥ istehza üçün úeypur çal rd lar. Buxaraxudata gԥlincԥ, o, yerlԥúdiyi da÷ yolunu tԥrk etmԥzdi vԥ yaln z adamlar n ham s onun yan ndan keçԥndԥn sonra onlar n ard nca qay d rd . Bir dԥfԥ, xürrԥmilԥr bu yeknԥsԥqlikdԥn vԥ onlar güdԥnlԥri axtarmalar ndan yoruldular, odur ki, Afúin öz adԥti üzrԥ qay danda bir-birinin ard nca eskadronlar qay darkԥn, dԥrԥni Ԥbu Sԥid keçdi, sonra Ԥhmԥd ibn ԥl-Xԥlil, habelԥ Cԥfԥr ԥl-Xԥyyat n bԥzi adamlar keçdilԥr. Xürrԥmilԥr öz xԥndԥklԥrinin qap lar n açd lar vԥ on atl ç x b {1206} Cԥfԥr ԥl-Xԥyyat n hԥmin yerdԥ qalan adamlar na hücum etdilԥr. Qoúun içԥrisindԥn fԥryad qopdu, Cԥfԥr öz tԥúԥbbüsü ilԥ qay td vԥ bir eskadronu ilԥ hԥmin atl lara hücum etdi, onlar geriyԥ, ԥl-Bԥzzin darvazalar na qovdu. Lakin düúԥrgԥdԥ hay- küy davam edirdi. Afúin qay td , lakin Cԥfԥr vԥ onun adamlar o biri tԥrԥfdԥ vuruúmaqda idilԥr, onun çoxlu adamlar bay ra ç xd lar ki, ona qoúulsunlar. Sonra Babԥk çoxlu atl ilԥ irԥli ç xd . Heç bir tԥrԥfdԥ - nԥ Afúinin, nԥ dԥ Babԥkin adamlar aras nda piyada qoúun yox idi. Vuruúma baúland , hԥr iki tԥrԥfdԥ tԥlԥfat var idi. Sonra Afúin geri qay td , onun qarú s nda dԥri süfrԥ döúԥndi, üzԥrindԥ kürsü qoyuldu, o da adԥti üzrԥ oturdu. Lakin o, Cԥfԥrԥ bԥrk qԥzԥblԥnmiúdi vԥ belԥ dedi: "O, qoúunumuzun qayda-qanununu vԥ mԥnim planlar m pozmuúdur". 1 Çox vaxt adam tez mԥst etmԥk üçün içilԥn palma úԥrab . EI, III, sԥh. 803-804. 2 R.Dozy. Supplements aux dictionnaires Arabes, I, p. 650, 831 - "surnaya". 388 Hay-küy daha da artma÷a baúlad . Ԥbu Dulaf n 1 eskadronunda Bԥsrԥdԥn vԥ digԥr yerlԥrdԥn gԥlmiú bir neçԥ fԥdai var idi; onlar Cԥfԥrin vuruúdu÷unu görԥndԥ, Afúinin ԥmri olmadan aúa÷ ya enmiúdilԥr vԥ dԥrԥnin o biri tԥrԥfinԥ keçib o qԥdԥr getmiúdilԥr ki, ax rda ԥl-Bԥzzin ԥtraf na çatm úd lar. Onlar orada ona [Cԥfԥrԥ] qoúulub, onun ard nca getmiúdilԥr vԥ ham l qla yuxar ya qalxaraq, az qala ԥl-Bԥzzԥ soxulacaq idilԥr. Bundan sonra Cԥfԥr Afúinԥ mԥlumat göndԥrib belԥ xahiú etmiúdi: "Mԥnԥ beú yüz nԥfԥr oxatan göndԥr, çünki mԥn ümid edirԥm ki, Allah n kömԥyi ilԥ ԥl- Bԥzzԥ girԥm. Mԥn sԥnin yan nda, özün gördüyün bu eskadrondan baúqa, çoxlu digԥr [düúmԥn] görmürԥm". O, Adinin eskadronunu nԥzԥrdԥ tuturdu. Afúin belԥ cavab verdi: "Sԥn mԥnim plan m pozmusan. Çal ú, onlardan yavaú-yavaú ayr l {1207}, öz adamlar n mühafizԥ et vԥ qay t”. Fԥdailԥr ԥI-Bԥzzԥ yax nlaúanda, onlar n aras nda hay-küy baúland , buna görԥ Babԥkin pusquya göndԥrdiyi adamlar vuruúman n q z úm ú oldu÷unu güman edԥrԥk, cԥld üzԥ ç xd lar; onlar n bir hissԥsi Buxaraxudat ԥsgԥrlԥrinin arxas nda gizlԥnmiúdilԥr, pusquda olan digԥrlԥri isԥ Afúinin üstündԥ oturdu÷u tԥpԥnin yan ndan s çrad lar. Xürrԥmilԥr hԥr tԥrԥfdԥn ax úd lar, onlar n yuxar s nda duran adamlar isԥ xürrԥmilԥrdԥn heç birinin qaba÷ n kԥsmԥdilԥr; burada Afúin belԥ dedi: "ùükür olsun Allaha ki, bu yerlԥrin [pusqular n] üstünü bizim üçün açd !". Sonra Cԥfԥr öz adamlar vԥ fԥdailԥrlԥ qay td vԥ Afúinin yan na gedib, belԥ dedi: "Mԥnim a÷am! Ԥmir ԥl-Möminin mԥni müharibԥyԥ göndԥrmiúdir, bunu da sԥn gördün. O mԥni göndԥrmԥmiúdir ki, burada oturub gözlԥyim. Sԥn mԥnim üçün çox mԥsul olan bir anda mԥnԥ mane oldun - ԥl-Bԥzzԥ girmԥk vԥ onun 1 Ԥl-Qasim ibn øsa ԥl-øcli. - Ԥbu Dulaf ad ilԥ mԥúhurdur. Tԥԥssübkeú ԥlԥvidir. Onun pax ll ÷ n edԥn Afúin onu bir vaxt hԥbs etmiúdi, lakin o, ölümdԥn xilas edildi vԥ 839/840-c ilԥdԥk yaúad . Bax: EI, II, sԥh. 796-797. 389 [Babԥkin] oldu÷u yerԥ soxulmaq üçün yaln z beú yüz piyada qoúuna ehtiyac m var idi, çünki mԥn qarú mda kim oldu÷unu bilirdim". Afúin ona belԥ cavab verdi: "Sԥn tԥkcԥ öz qarú nda durana baxma, bir gör sԥnin arxanda kim vard r, [onlar] Buxaraxudata vԥ onun adamlar na qarú necԥ hücuma keçmiúlԥr". Sonra ԥl-Fԥzl ibn Kavus Cԥfԥr ԥl-Xԥyyata belԥ dedi: "Ԥgԥr iú sԥndԥn as l olsayd , üzԥrindԥ dayand ÷ n bu yerԥ qalxa bilmԥzdin, sԥn isԥ deyirsԥn: "Burada mԥn belԥ edԥrԥm, orada - elԥ". Cԥfԥr dedi; "Bu, müharibԥdir! Biz buran n hԥr yerindԥ dayan b gözlԥyirik ki, kim gԥlԥ bilԥr". Ԥl-Fԥzl cavab verib dedi: "Ԥgԥr bura ԥmirin úuras olmasayd , mԥn dԥrhal sԥnin [dԥrsini] verԥrdim". Lakin Afúin onlar n hԥr ikisini intizama ça÷ rd , onlar da [mübahisԥni] kԥsdilԥr. Sonra Afúin Ԥbu Dulafa ԥmr etdi ki, fԥdailԥri divarlardan geri ça÷ rs n, buna görԥ Ԥbu Dulaf onlara q úq rd : "Qay d n!" {1208} Lakin onlardan biri ԥlindԥ daúla yax nlaú b dedi: "Do÷rudanm sԥn indi bizi geri ça÷ r rsan? Mԥn bu daú divardan ç xartm úam!" O isԥ ona belԥ cavab verdi: "Dԥrhal qay t, çünki qay dandan sonra baúa düúԥrsԥn kim sԥnin yolunu tutmuúdur". Bununla o, arxadan Buxaraxudat n üzԥrinԥ hücum edԥn ԥsgԥrlԥri nԥzԥrdԥ tuturdu. Sonra Afúin Cԥfԥrin yan nda Ԥbu Sԥidԥ belԥ dedi: "Allah, hԥm sԥnin öz xatirinԥ, hԥm dԥ Ԥmir ԥl-Möminin xatirinԥ sԥnԥ ԥcr versin! Hԥqiqԥtdԥ, mԥn heç zaman bilmirdim ki, qoúun iúindԥ vԥ onu idarԥ etmԥkdԥ sԥn bu qԥdԥr mԥlumatl san. Öz baú n q rxa bilԥn hԥr bir yaúl adam deyԥ bilmԥz ki, ԥlveriúli olmayan yerdԥ vuruúmaqdansa, ԥlveriúli yerdԥ dayanmaq yaxú d r. Ԥgԥr sԥnin c ÷ r n n yuxar s nda olanlar qalx b da÷ n alt nda pusquda qalanlara iúarԥ versԥydilԥr, onda sԥn bilԥn, köynԥklԥrinin alt nda cԥsur ürԥkdԥn baúqa bir úeyi olmayan fԥdailԥrin vԥziyyԥti necԥ olard , kim yenidԥn onlar toplaya bilԥrdi? ùükür Allaha ki, onlar xilas etdi! øndi burada o vaxtadԥk gözlԥ vԥ tԥrpԥnmԥ ki, [onlardan] bir nԥfԥr dԥ burada qalmas n!" Afúin qay td vԥ onun qoydu÷u qaydaya görԥ, qay tma÷a haz rlaúanda, o, aúa÷ ya - eskadronlara, öz atl vԥ piyada qoúununa tԥlimat göndԥrirdi, onlar gedirdilԥr, ancaq ax r nc eskadron o qԥdԥr Yüklə 2,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|