Down sendromlu çocuklarda motor geliŞİMİ ve müdahalesi

93
BMS (DS’lu Çocukların Temel Motor Becerileri Testi), “postüral 
kontrol sistemindeki bozukluklar” teorik sisteminin temeli 
üzerinde geliştirildi (Lauteslager ve diğerleri, 1994; 1998). Araç, 
18 temel motor becerinin postüral kontrol seviyesini 18 test öğesi 
kapsamında ölçer (tablo 5.2). 
Tablo 5.2 18 BMS test öğesi
Gelişimsel sıraya göre yerleştirilmiş 18 test öğesi, 1’den 18’e 
kadar bir ölçek oluşturmakta ve postüral kontrolün artan seviyesini 
temsil etmektedir. Her bir temel motor beceri de sırayla postüral 
kontroldeki spesifik gelişimi işaret eder. BMS’de bu gelişimin her 
becerisinin altbölümlere ayrılmış tanımı bulunmaktadır. Bu 
altbölümler, test öğesi başına, postüral kontrolün artan seviyesini 
ve buna bağlı olarak bir ölçek oluşturan gelişimsel sırayı meydana 
getirir. (örneğin, test öğesi 10, tablo 5.3). 
5.1 Araştırmanın amacı, ölçüm araçları ve hipotez
5.1.2  Ölçüm aracı
 
1. 
Yüzüstü pozisyonda    
 
başın kaldırılması
2. 
Sırtüstü pozisyonda    
 
uzanma
3. 
Yüzüstü pozisyonda    
 
dirsek desteği
4. 
Sırtüstü pozisyonda    
 
başın kaldırılması
5. 
Sırtüstü pozisyonda    
 
bacakların kaldırılması
6. 
Yüzüstü pozisyondan   
 
sırtüstü pozisyona dönme 
7. 
Yüzüstü pozisyonda 
 
ellerin desteklenmesi
8. 
Yüzüstü pozisyonda    
 
ekstansiyon
9. 
Sırtüstü pozisyondan   
 
yüzüstü pozisyona 
 dönme 
10. 
Oturma 
11. 
Zemin boyunca 
 
hareket etme 
12. 
Destekle ayakta durma 
13. 
Oturuşa geçme 
14. 
Destekle ayağa 
 kalkma 
15. 
Destekle yürüme 
16. 
Desteksiz ayakta 
 durma 
17. 
Desteksiz yürüme 
18. 
Desteksiz ayağa 
 kalkma 

---

94
Uygulama
Çocuk, yatay yüzeyde desteksiz oturma pozisyonuna 
yerleştirilmiştir. Çocuk, kollarıyla yukarıya doğru ulaşmak 
suretiyle gövdeden esnemesi ve kollarıyla yanlara ulaşarak 
ağırlığını yanlamasına transfer etmesi için teşvik edilmiştir. 
Ölçek
0. Test öğesi doğru şekilde yönetilmiştir ancak çocuk aşağıdaki 
aşama spesifikasyonunda tanımlanan motor davranışlardan 
hiçbirini göstermememiştir. 
1. Çocuk stimülasyon sırasında, pozisyonunu iki eliyle 
destekleyerek, bağımsız olarak en az 5 saniye oturabilmektedir. 
2. Çocuk stimülasyon sırasında, pozisyonunu tek eliyle 
destekleyerek, bağımsız olarak en az 5 saniye oturabilmektedir.
3. Çocuk stimülasyon sırasında, kollarından destek almadan 
eğik bir sırtla, bağımsız olarak en az 2 saniye oturabilmektedir.
4. Çocuk, stimülasyon sırasında, kollarından destek almadan 
düz bir sırtla lumbar lordoz olmaksızın, bağımsız olarak en az 2 
saniye oturabilmektedir.
5. Çocuk stimülasyon sırasında, kollarından destek almadan, 
bağımsız şekilde oturmaktadır. Sırtını esnetirken, en az 2 saniye 
boyunca net bir lumbar lordoz gözlenmektedir.
6. Çocuk stimülasyon sırasında, kollarından destek almadan, 
bağımsız şekilde oturmaktadır. Sırtını esnetirken ve ağırlığı 
lateral olarak transfer ederken, en az 2 saniye boyunca net bir 
lumbar lordoz ve açıkça lateral olarak eğilmiş bir gövde gözlenir. 
Tablo 5.3  “Oturma sırasında postüral kontrolün denetlenmesi” 
Test öğesi 10’un klasifikasyonu.
18 motor beceriyi altbölümlerine ayırırken, DS’lu çocukların 
postüral kontroldeki problemlerinin ayırt edici özellikleri belirgin 
hale gelir (Lauteslager ve diğerleri, 1996b). Testin standardize 
edilmiş biçimi; test öğesinin amacının açık spesifikasyonunun ve 
beraberinde testin yönetimi ve stimülasyon metodunun şartlarının 
kurulmasıyla elde edilmiştir. Her testin yönetiminin video kaydı 
alınmıştır. Kamera pozisyonları çocukla ilişkili olarak sabitlenmiştir 
(tablo 5.4). Hipotezler test öğeleri ve altbölümlerinin sırasal 
yerleştirilmesine göre ve BMS’in total skoruyla yaş arasındaki 
ilişkiye göre formüle edilmiştir. 

---

95
Tablo 5.4 Test öğesi 10 için prosedür  
“Oturma sırasında postural kontrolün denetlenmesi”
DS’lu çocuklar için 18 test öğesinin gelişimsel sırası, 
literatürden çıkarsanamaz. Bu sebepten, test öğelerinin sırasal 
ölçeklemesi, engelli olmayan çocukların beceri aşamalarının 
gelişimsel sırasından türetilmiştir (Gallahue&Ozmun, 1998; 
Flehmig, 1982). Ancak, test öğeleri ile beceri aşamaları arasında, 
karşılaştırıldıklarında, belirgin bir farklılık vardır. Her bir test öğesi 
Hedef
- Çocuğun desteksiz olarak oturabildiği aşamanın kaydedilmesi.
Uygulama
- Birincil postür: Bağımsız oturma pozisyonu
- Çocuğu, oturma pozisyonunu 5 saniye boyunca, olabildiğince 
  az kol desteğiyle sağlaması için stimüle edin.
- Çocuğu, gövdesini 5 saniye boyunca öne ve yukarı doğru       
 
  uzanarak genişletmesi için stimüle edin.
- Çocuğu, 2 saniye, gövdesinin lumbar lordozunu gösterecek 
şekilde, öne ve yukarı doğru uzanması için stimüle edin.
- Çocuğu, 2 saniye boyunca, gövdesinin lordoz ve lateral 
  fleksiyonunu gösterecek şekilde yukarı ve yanlara doğru     
 
  uzanması için stimüle edin.
Stimülasyon
- Motive edici oyuncağı çocuğun önüne ve bir şekilde yukarısına     
  doğru tutarak gösterin.
- Oyuncağı öne ve yukarıya doğru, çocuğun biraz uzağında  
 
  hareket ettirin.
- Oyuncağı öne ve yanlara doğru, çocuğun biraz uzağında hareket  
  ettirin.
- Gerekirse gövdeyi pasif olarak pozisyonlayın.
- Gerekirse kolları pasif olarak pozisyonlayın.
Kamera Pozisyonu
- Çapraz olarak çocuğun arkasına, 45 derecelik açıyla, önden  
 
  arkaya doğru yönelmiş olan düzlemde pozisyonlayın. 
5.1.3  Hipotez 1:  Test öğelerinin gelişimsel sırası

---