Down sendromlu çocuklarda motor geliŞİMİ ve müdahalesi

182
Her bir test öğesi için skor kategorisi 1 bir puan, skor kategorisi  
2 iki puan ve skor kategorisi 3 üç puan alabilir. Bu yüzden 
maksimum BMS skoru 15 X 3 yani 45 puandır. Her BMS yönetimi 
15 test öğesinin hepsinde skorla sonuçlanmaz. Tamamlanmamış 
skorlar belirli dağılımdaki bir gelişim alanının değerlendirilmesinin 
yapıldığı ölçüm araçlarının kullanımında içseldir. Tamamlanmamış 
skorlar, ağırlıklı olarak üç farklı durumda meydana gelir. İlk olarak, 
daha yüksek test öğelerinde, istenen motor davranışı 
gösterecek yeterlilikte olmayan çocuklarda meydana gelir. İkinci 
olarak, yeni yürümeye başlayan ve oturma pozisyonunu bağımsız 
olarak gerçekleştiren çocuklarda görülür. Bu çocuklar net olarak 
geçerli gelişim alanlarına işaret ederler ama sırtüstü ve yüzüstü 
pozisyonlardaki test öğelerini sürdürmek için yetersiz işbirliği 
gösterirler; oturma pozisyonunu adapte ederler. Örneğin sırtüstü 
pozisyondan yüzüstü pozisyona (test öğesi 6) dönerken böyle 
durumlar icra edilebilir (çocuk oturma pozisyonuna geçer) ama 
yüzüstü pozisyondan sırtüstü pozisyona geçerken yapılamaz 
(test öğesi 5). Üçüncü olarak ayakta durabilen, desteksiz yürüyüp 
ayağa kalkabilen çocuklarda skor tamamlanmaz. Destekle yapılan  
ilgili test öğeleri yürütülmemiştir (3-skor). Tamamlanmamış skor 
durumunda BMS total skora ulaşabilmek için, bu skorları 
doldurarak devam ederiz.  Bu, karmaşık motor becerilere daha 
temel motor beceriler entegre edilerek yapılır. Tamamlanmamış 
skorları doldurarak devam etmek için 15 test öğesi, birbirine 
bağlantılı 4 motor beceri grubuna bölünmüştür (Tablo 8). 15 test 
öğesi sırasal olarak klasifiye edilmiştir. 
Grup 1 
1. Sırtüstü pozisyonda bacakları 
kaldırma
2. Sırtüstü pozisyonda uzanma
3. Yüzüstü pozisyonda başı kaldırma
4. Yüzüstü pozisyonda dirsekle 
destek
Grup 2
5. Yüzüstünden sırtüstüne dönme
6. Sırtüstünden yüzüstüne dönme
7. Oturma 
8. Yerde öne doğru hareket
Grup 3
9. Destekle yürüme
10. Destekle ayakta durma
11. Destekle ayağa kalkma
Grup 4
12. Desteksiz ayakta durma
13. Oturma pozisyonunu adapte 
etme
14. Desteksiz yürüme
15. Desteksiz ayağa kalkma
Tablo 8 Tamamlanmamış skorlara ilaveler; 4 test öğesi grubu.

---

183
Grup 1, erken gelişim sırasındaki yatay birincil postürdeki motor 
becerilerin gelişimini temsil eder. Grup 2, aksiyal motor beceri ve 
gövde ayrışması için fazlasıyla gerekli olan becerilerden oluşur.  
Grup 3, destek ile yapılan yürüme ve ayakta durmayla ilgili 
becerilerden; grup 4 ise desteksiz yürüme ve ayakta durma ile ilgili 
becerilerden oluşur.
Bir skor, 3 şarta uyuyorsa tamamlanmamış kabul edilir. 
Birincisi, çocuk test öğesinde yer almaz. İkincisi, durumun 
geçmişinde tamamlanmamış motor davranış vardır. Üçüncüsü,   
tamamlanmamış skorun meydana geldiği grubu takip eden test 
öğeleri grubu, en az iki test öğesi dahil olmak üzere, 0’dan daha 
yüksek değerlendirilmiş bir kategorik skor almıştır. 
Tamamlanmamış test skoru o zaman, tamamlanmamış skorun 
meydana geldiği test öğeleri grubundaki skorların ortalaması 
hesaplanarak elde edilir. Kategorik skor 0, 1, 2, ya da 3’e 
yuvarlanır. Hesaplanan her değer, ondalık puandan sonra gelen 
rakam 0.5’ten azsa, aşağı doğru yuvarlanır (Örn: Bir grubun 
ortalaması 2.33 ise ilave edilecek 2 skoru ile sonuçlanır). Bir test 
öğesi grubunun 2 veya 3 skoru tamamlanmamışsa, ortalaması 
tamamlanmamış skorların meydana geldiği grubun skorlarından 
alınır. Yuvarlama yapıldıktan sonra, hesaplanan ortalama skor 
tamamlanmamış skorlara eklenmek için kullanılır. Eğer bir grubun 
bütün skorları eksikse ve yukarıda tamamlanmamış skorlar 
için belirtilen 3 kritere uyuyorsa, ilgili gruptaki her bir test öğesi 
tamamlayıcı kategorik skor 3’ü elde eder.
Bir BMS raporu, bir BMS yönetimine dayanarak açık bir şekilde 
yapılabilir. Çocuğun aşama skorlarına dayanarak, 15 temel motor 
becerinin güncel gelişimsel seviyesi kesin olarak tanımlanabilir. 
Aşama spesifikasyonunun tanımı kural olarak kullanılabilir. 15 test 
öğesi ve her bir test öğesinin altbölümlerinin sırasal bir tutarlılığı 
vardır; aynı zamanda bireysel motor terapi amaçlarını belirlemek 
mümkündür. Aşama altbölümlerinin tanımları da aynı zamanda 
bunun için bir temel oluşturabilir.

---

184
BMS testini yönetebilmek için denetçi, bir egzersiz matı  
(200X125 cm.), yüksekliği ayarlanabilir iki masa, bir standart masa 
kenarı, bir egzersiz sopası (100 cm.) ve çeşitli oyuncaklara 
ihtiyaç duyar. Oyun materyalinin çocuğun dikkatini çekiyor olması, 
çocuğun bakmasını stimüle etmesi ve kavranabilmesi gerekir. 
Ayrıca çocuğun ona doğru ilerleyebiliyor olması önemlidir. 
Oyuncaklar çocuğu oynamaya teşvik etmelidir çünkü çarpıcı  
renkleri vardır, ses çıkarırlar, hareket ederler, onlara dokunmak 
zevkli ve heyecan vericidir. Oyuncak çeşitleri; kırılmayan bir ayna, 
çıngırak küpleri, bir müzik kutusu, iki sıra çan, ses çıkaran 
hayvanlar ve halkalı çıngırıklardan oluşmalıdır. Bunlara ek olarak; 
yerinden çıkabilen yolcuları olan oyuncak otobüsler, sağlam 
plastik çiftlik hayvanları, oyuncak bebekler, içiçe geçen kaplar ve 
kurulabilen kurbağalar da bu oyuncaklar arasında yer almalıdır.  
Her çeşit top (sünger top, zıplayan top, çıngıraklı top, delikli top) 
ve içi köpük malzemesi dolu keseler kullanılabilir. Video kaydı için   
ayaklı bir video kameraya ihtiyaç vardır (Tablo 9).
Video kamera ve ayağı
Egzersiz matı
İki adet yüksekliği ayarlanabilen masa
Standart masa kenarı
Egzersiz sopası
Oyun materyali çeşitleri
- Kırılmaz ayna
- Müzik kutusu
- İki sıra çan
- Oyuncak bebekler
- Yumuşak oyuncaklar
- Toplar
- Yolcuları olan oyuncak otobüs 
- Çıngıraklı küpler
- Halkalı çıngırak
- Ses çıkaran hayvanlar
- İçiçe geçen kaplar
- Kurulabilen kurbağalar
- Çiftlik hayvanları
Tablo 9 test gereçleri
5 Test gereçleri

---