METALLURGİYA VƏ METALŞÜNASLIQ KAFEDRASI
ƏRİNTİLƏRİN QURULUŞU .MEXANİKİ QATIŞIQ.KİMYƏVİ
BİRLƏŞMƏ
İki və daha çox elementin əridilməsindən alınan madd
ərinti
adlanır.Ərintini təşkil
edən sadə maddələrə
komponent
deyilir. Komponentlər həm saf metal, həm kimyəvi birləşmə
şəklində ola bilər.
Ərinti əsasən meal elementlərindən hazırlanmış və metallik xassə göstərirsə, buna
metallik ərinti
deyilir. Ərintilər saf (təmiz) metallara nisbətən çox geniş tətbiq olunurlar, çünki
onlar saf metallara nisbətən ucuz, yüksək mexaniki və yaxşı fiziki və kimyəvi xassələrə ma-
likdirlər.Bu ərintilərdən əlvan metal ərintiləri yaxşı texnoloji xassələrə, məsələn kəsici alətlərlə
yaxşı emal olunma qabiliyyətinə malikdirlər. Bir sıra elementlər əridilmiş halda biri digərində
qeyri-məhdud miqdarda həll olaraq, maye məhlul əmələ gətirirlər.Maye məhlul dedikdə, kom-
ponentlərdən birinin atomları digər komponentin atomları arasına daxil olaraq yerləşməsi, yəni
diffuziya etməsi nəticəsində əmələ gətirdiyi bircinsli sistem başa düşülür.Burada komponentlər
atomlararası əlaqəyə malik olduqlarından ayırma səthi əmələ gətirmirlər.Bu cür fiziki bircinsli
maddəyə
faza
deyilir.
Bəzi hallarda elementlərin, biri digərini içərisində qismən (misal kimi mis-qurğuşun
ərintilərini göstərmək olar) həll olurlar, bəzi hallarda isə heç həll olmurlar (misal kimi dəmir-
qurğuşun ərintilərini göstərmək olar). Maye halda komponentlərin biri digərində həll olmama-
sına səbəb onların atom diametrləri və ərimə temperaturları arasında fərqin böyük olmasıdır.
Metallik ərintinin quruluşu təmiz metala nisbətən çox mürəkkəb olub, əsas etibarıilə
