82
MƏLUMAT MÜBADİLƏSİ VƏ MÜZAKİRƏSİ
Müəllim tədqiqat zamanı şagirdlərin işlərinə baxış keçirir və işin sonunda suallar verir:
– Birinci çevrəni hansı alətlə çəkdiniz? İçini hansı alətlə rənglədiniz? Onun yerini necə dəyişdiniz? Onu
necə sildiniz? Dairənin içinin rəngini başqa rəngə necə dəyişmək olar? Şəklin fraqmentini pozan aləti ilə,
yoxsa seçdirmə aləti ilə pozmaq daha rahatdır? Hansı halda pozandan istifadə etmək daha münasibdir?
(daha kiçik hissələri pozmaq üçün)
Şagirdlərin cavabları dinlənilir.
ÜMUMİLƏŞDİRMƏ VƏ NƏTİCƏ
Müəllim şagirdlərə suallar verir:
– Şəklin bir hissəsini necə seçdirmək olar? Seçilmiş hissə ilə hansı işlər görmək olar?
Müəllim şagirdlərin cavablarını ümumiləşdirib, onların fəal iştirakı ilə nəticələr çıxarır. Bu zaman o,
proyektordan istifadə edə bilər.
– Paint proqramında şəklin özünün və ya fraqmentinin yerini dəyişmək, onu silmək və ya çoxaltmaq üçün
seçdirmə alətindən istifadə olunur. Seçdirmə alətindən istifadə etmək üçün siçanın göstəricisini
alətinin üzərinə aparıb, sol düyməni çıqqıldatmaq lazımdır. İş sahəsində lazımi fraqmenti tapıb, sol
düyməni basılı saxlayaraq, onu çərçivəyə almaq və düyməni buraxmaq lazımdır.
Seçilmiş fraqmenti
istədiyiniz yerə aparıb qoymaq, silmək, çoxaltmaq olar. Bu aləti sazlamaq üçün alətlər qutusunun
aşağısında iki şəkildən birini seçmək lazımdır. Birinci variantda fraqment fon ilə kəsiləcək, ikincisində isə
fonsuz.
Seçdirmə alətindən istifadə etməklə, maraqlı şəkillər və mozaikalar çəkmək olar. Bunun üçün
klavişindən istifadə etmək işi çox asanlaşdırır. Müəllim dərslikdəki uyğun alqoritmi izah edə bilər.
Müəllim dərsin əvvəlində tədqiqat sualına aid irəli sürülən fərziyyələrə qayıdır və onları uşaqlarla birlikdə
əldə edilən yeni biliklərlə müqayisə edir.
YARADICI TƏTBİQETMƏ
İş dəftərindəki 1
–
3-cü çalışmaların yerinə yetirilməsi.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ
Müəllim müşahidəyə əsasən aşağıdakı meyarlar üzrə formativ qiymətləndirmə apara bilər.
№ Meyarlar
Qiymət
(+ və ya –)
1 Seçdirmə alətini tanıyır
2
Şəklin fraqmentini seçir
3
Şəkil fraqmentinin yerini dəyişir
4
Şəkil fraqmentini silə bilir
5
Şəkil fraqmentini çoxalda bilir
Ümumi:
Ev tapşırığı. İş dəftərindəki 4 və 5-ci çalışmaların yerinə yetirilməsi.
Şəklin fraqmentini fon qarışıq kəsmək
Şəklin fraqmentini fonsuz kəsmək
83
Dərs
23
/ Mövzu:
ŞƏKİLLƏRİN KOMPYUTERDƏ SAXLANILMASI
MOTİVASİYA
Müəllim sinfə aşağıdakı suallarla müraciət edir: – Təsviri incəsənət dərslərində çəkilmiş rəsmləri harada
saxlayırsınız? Nə üçün şəkilləri ayrı-ayrı vərəqlərdə deyil, rəsm albomlarında çəkirsiniz? İnsanlar nə üçün
şəkilləri, fotoşəkilləri bir yerdə saxlayırlar? Kompyuterdə şəkillər harada saxlanıla bilər? Lövhədə tədqiqat
sualı və şagirdlərin fərziyyələri yazılır.
Tədqiqat sualı:
1.
Kompyuterdə şəkilləri nə üçün saxlayırlar?
2. Şəkillərin saxlanmasının hansı üstünlükləri var?
TƏDQİQATIN APARILMASI
Müəllim dərslikdən istifadə edərək, şagirdlərin fəal iştirakı ilə, “Şəklin kompyuterdə saxlanılması”,
“Saxlanılmış şəklin açılması”, “Şəklin iş masasında yerləşdirilməsi” alqoritmlərini şərh edir. Bu zaman o,
proyektordan istifadə etməklə, şəklin açılması, dəyişdirilməsi, saxlanması və iş masasında yerləşdirilməsini
şagirdlərə izah edir. Müəllim şagirdləri cütlüklərə ayırır. Tədqiqat zamanı müəllim xüsusi qayğıya ehtiyacı
olan şagirdlərə həssaslıqla yanaşmalıdır. Sonra müəllim şagirdlərlə kompyuterdə iş və təhlükəsizlik qay-
dalarını təkrarlayır. Bu zaman o, şagirdlərin diqqətini İş dəftərinin sonunda verilmiş şəkillərə cəlb edir.
Hər cütlük bir kompyuter qarşısında əyləşib, İş dəftərindəki 1-ci tapşırığı yerinə yetirir.
Sonda hamının ekranlarında kompyuterin yaddaşında saxlanmış şəkil əks olunmalıdır.
Şagirdlər kompyuterdə işi bitirdikdən sonra müəllimin göstərişi ilə İş dəftərinin axırınсı səhifəsində ve-
rilmiş “Gözlər üçün gimnastika” təmrinlərini yerinə yetirirlər.
MƏLUMAT MÜBADİLƏSİ VƏ MÜZAKİRƏSİ
Müəllim tədqiqat zamanı şagirdlərin işlərinə baxış keçirir və işin sonunda suallar verir:
– Şəkli çəkmək üçün hansı alətlərdən istifadə etmək lazımdır? Eyni gülləri, evləri necə çəkdiniz? Bu gün
kompyuterdə çəkdiyiniz şəklə sabah baxa bilərsinizmi? Şəkli kompyuterdə necə saxladınız? Şəkli
kompyuterdə saxlayarkən niyə qovluqdan istifadə etdiniz?
DƏRSİN MƏQSƏDİ
• şəkli kompyuterin yaddaşında saxlamaq
• saxlanılmış şəkli açmaq
• yaddaşda saxlanılmış şəkildə dəyişikliklər etmək
• şəkli iş masasında yerləşdirmək
• Paint proqramında arayış menyusunun məqsədini izah etmək
Əsas ANLAYIŞLAR
Menyu zolağı, File-Save komandası, File-Open komandası, qovluq, My pictures
qovluğu
Dərsin TİPİ
Empirik (praktik)
İstifadə olunan
İŞ FORMALARI
Bütün siniflə iş, cütlüklərlə iş
İstifadə olunan
ÜSULLAR
Müsahibə, mini mühazirə, kompyuterdə praktik iş
Fənlərarası
İNTEQRASİYA
H-b. – 4.2.1, T-i. – 2.2.1, 2.2.2, 2.2.3, Tex. – 4.1.1, 4.1.2
Təchizat
Kompyuter otağı, noutbuk, proyektor, iş vərəqləri
Proqram təminatı
Paint qrafik redaktoru