74
Şagirdlər kompyuterdə işi bitirdikdən sonra müəllimin göstərişi ilə İş dəftərinin axırınсı səhifəsində
verilmiş “Gözlər üçün gimnastika” təmrinlərini yerinə yetirirlər.
MƏLUMAT MÜBADİLƏSİ VƏ MÜZAKİRƏSİ
Şagirdlər işlərini təqdim edirlər. Müəllim müxtəlif suallar verə bilər: – Proqramı necə başlatdınız? Əgər
proqramın simgəsi İş masasında yoxdursa, onda proqramı necə başlatmaq olar? (start düyməsindən)
Pəncərənin ölçüsünü dəyişmək üçün siçanın göstəricisini hara gətirdiniz? Bu zaman göstərici öz formasını
necə dəyişir? Pəncərənin çərçivəsinin sağ, sol, aşağı, yuxarı sərhədlərində siçanın göstəricisinin forması
necə fərqlənir? Pəncərənin yuxarı sağ küncündə hansı düymələr var? Onlardan hansı hallarda istifadə
olunur? Pəncərənin yerini dəyişmək üçün siçanın göstəricisini hara aparmaq lazımdır?
ÜMUMİLƏŞDİRMƏ VƏ NƏTİCƏ
Müəllim suallar verir: – İş masasında hansı obyektlər olur? Onları başlatmaq üçün nə etmək lazımdır?
Müəllim şagirdlərin fəal iştirakı ilə bütün fikirləri ümumiləşdirərək aşağıdakı nəticələri çıxarır:
– Hər bir proqram öz pəncərəsində açılır. Proqram pəncərəsini bütün ekranda, yaxud onun bir hissəsində
açmaq olar. Pəncərənin ölçülərini dəyişmək üçün pəncərənin yuxarı sağ küncündə olan düymələrdən
istifadə etmək lazımdır. Pəncərənin ölçünü dəyişdirmək üçün siçanın göstəricisini onun istənilən küncünə
gətirib, sol düyməsini basıb saxlamaqla, onu hərəkət etdirmək lazımdır (bu zaman siçanın göstəricisi
formasını dəyişərək ikiuclu ox şəklini alır). Pəncərəni endən sıxmaq üçün göstəricini çərçivənin sol və ya
sağ sərhədinə, hündürlüyünü dəyişmək üçün isə yuxarı və ya aşağı sərhədinə gətirmək lazımdır. Eyni
vaxtda həm enini, həm də hündürlüyünü dəyişmək üçün göstəricini hər hansı küncə gətirmək lazımdır.
Pəncərənin yerini dəyişmək üçün göstəricini pəncərənin başlığına gətirib, sol düyməni basılı saxlayaraq
siçanı hərəkət etdirmək lazımdır.
Müəllim dərsin əvvəlində tədqiqat sualına aid irəli sürülən fərziyyələrə qayıdır və onları uşaqlarla birlikdə
əldə edilən yeni biliklərlə müqayisə edir.
YARADICI TƏTBİQETMƏ
İş dəftərindəki 1
–
3-cü çalışmaların yerinə yetirilməsi.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ
Müəllim müşahidəyə əsasən aşağıdakı meyarlar üzrə formativ qiymətləndirmə apara bilər.
№ Meyarlar
Yaxşı Orta
Zəif
1 Siçanın göstəricisini lazımi obyektin üzərinə aparır
2
İş masasında lazımi obyekti seçdirir
3
İş masasında lazımi proqramı başladır
4 Proqram
pəncərəsinin ölçüsünü müxtəlif istiqamətlərdə dəyişir
5
İş masasında proqram pəncərəsinin yerini dəyişir
Ev tapşırığı. İş dəftərindəki 4, 5-ci çalışmaların yerinə yetirilməsi.
75
Dərs
19
/ Mövzu:
QOVLUQ
MOTİVASİYA
Müəllim sinfə müraciət edir: – Ümumi əlaməti olan obyektləri asan tapmaq üçün nə etmək lazımdır?
(qruplaşdırmaq). Siz kağızda olan fotoşəkillərinizi harada saxlayırsınız? (albomda, qovluqda).
Qovluqlardan istifadə etmisinizmi? Qovluqlarda daha nə saxlamaq olar?
Şagirdlərin cavabları dinlənilir. Müəllim növbəti sualı verir: – Kompyuterdə hansı obyektlər var? (şəkillər,
musiqi, proqramlar və s.)
– Sizcə, kompyuterdə qovluq yaratmaq olarmı? Ondan hansı məqsədlə istifadə olunur?
Lövhədə tədqiqat sualı və şagirdlərin fərziyyələri yazılır.
Tədqiqat sualı:
Kompyuterin iş masasında yeni qovluğu necə yaratmaq olar və onun əhəmiyyəti
nədən ibarətdir?
TƏDQİQATIN APARILMASI
Müəllim dərslikdən istifadə edərək, şagirdlərin fəal iştirakı ilə, yeni informasiyanı şərh edir. Bu zaman o,
noutbukdan və proyektordan istifadə edərək, dərslikdəki alqoritmləri icra edir və onları şagirdlərə başa salır.
Tədqiqatı aparmazdan əvvəl müəllim şagirdlərlə birlikdə kompyuterdə iş və təhlükəsizlik texnikası
qaydalarını təkrarlayır. Bunun üçün o, şagirdlərin diqqətini İş dəftərinin sonunda verilmiş şəkillərə cəlb
edir.
Tədqiqat zamanı müəllim xüsusi qayğıya ehtiyacı olan şagirdlərə böyük həssaslıqla yanaşmalıdır. Şagirdlər
cütlüklərə ayrılıb, kompyuterdə tapşırığı yerinə yetirirlər.
Şagirdlər kompyuterdə işi bitirdikdən sonra müəllimin göstərişi ilə İş dəftərinin axırınсı səhifəsində
verilmiş “Gözlər üçün gimnastika” təmrinlərini yerinə yetirirlər.
DƏRSİN MƏQSƏDİ
• iş masasında əsas qovluqları tanımaq;
• qovluğun təyinatını sadə nümunələrlə izah etmək;
• iş masasında yeni qovluq yaratmaq;
• qovluğu adlandırmaq;
• kompyuterdə qovluğu açmaq, onun yerini dəyişmək.
Əsas ANLAYIŞLAR
Qovluq, qovluğun adı, qovluq pəncərəsi, My documents qovluğu
Dərsin TİPİ
Empirik (praktik)
İstifadə olunan
İŞ FORMALARI
Bütün siniflə iş, cütlərlə iş
İstifadə olunan
ÜSULLAR
Müsahibə, mini mühazirə, kompyuterdə praktik iş
Fənlərarası
İNTEQRASİYA
H-b. – 4.2.3, Tex. – 3.1.4
Təchizat
Kompyuter otağı, noutbuk, proyektor, iş vərəqləri
Proqram təminatı
Windows əməliyyat sistemi
Tapşırıq. Aşağıdakı alqoritmləri yerinə yetirin:
I. Dərslikdə “İş masasında qovluq yaratmaq alqoritmi”ndən istifadə edib, yeni qovluq yarat.
II. Dərslikdə “İş masasında qovluğun yerinin dəyişdirilməsi alqoritmi”ndən istifadə edərək,
yaratdığın qovluğu yuxarıdan birinci yerləşdir.
III. Yaratdığın qovluğu aç.
1. Siçanın göstəricisini qovluq simgəsinin üzərinə apar.
2. Siçanın düyməsini qoşa çıqqıldat.
IV. Qovluq pəncərəsini qapat.
Siçanın göstəricisini pəncərənin sağ yuxarı küncündə
düyməsinin üzərinə apar və bas.
V.
“My documents” qovluğunu aç və içində olan qovluqlarla tanış ol.