147
– Yaradıcı adam üçün ən böyük təcrübə meydanı, labora-
toriya, arxiv onun həyatıdır, onun yaddaşıdır. Yaddaşı olma-
yan bir xalq və yaxud da bir şair heç vaxt yaşaya bilməz. Yəni
bu, mümkün deyil. Həyatımda, mənim yaddaşımda kənd
psixologiyası böyük rol oynayıb. Məmin mayam kənd psixo-
logiyası ilə yoğrulub. Mən gözümü açıb kətmən görmüşəm,
kərpic kəsməkdən, yer şumlamaqdan, kərənti çəkməkdən
qaşov dilləri kimi qabarlı əllər görmüşəm. Mənim başımı nə
manikürlü ana əlləri, nə də barmaqları qızılüzüklü ata əlləri
sığallayıb. Sal qaya üzərində bitən qarağat kolu kimi bütün
ömrümü tufanlarla, qasırğalarla başbaşa qalmışam. İlkin
layla, bayatı adlı yaradıcılıq mayasını kənddən almışam.
Biz kənd uşaqları gözümüzü açıb coşqun dağ çayı, başı qar-
lı zirvələr görmüşük. Ona görə də böyük ədəbiyyata, sənətə
bu zirvədən boylanaraq gəlməyə cəhd etmişik. Mənim üçün
mənalı, bundan böyük və şirin ilham qaynağı ola bilməz. Bü-
tün bu sadaladıqlarım bizə, sözün əsl mənasında, bir halallıq
tərbiyə edib, torpağa məhəbbət aşılayıb. Uşaqlıqdan bu prin-
sipi qəbul etmişik : “Torpağa baş əyən, şaha baş əyməz” (M.Araz).
Naxçıvan camaatı öz torpağına, öz Vətəninə bağlı insanlardır.
İndi Naxçıvanın bir ovuc torpağını sıxsan, yüzlərlə şəhidin
qanı tökülər. Bax bu, əsl yurd sevgisidir, torpağa bağlılıqdır.
– Yeri gəlmişkən, necə düşünürsünüz, siz Naxçıvanda, bir
az da irəli getsək, Şahbuzda doğulmasaydınız, şair Xanəli
Kərimli ola bilərdinizmi?
– Naxçıvanda yaşayıb-yaradan şairlərin yaradıcılığında,
mən bunu cəsarətlə deyirəm, vətənpərvərlik hissi ölkəmizin
digər regionları ilə müqayisədə daha yüksəkdir. Niyə, bunun
səbəbi nədir? Çünki Naxçıvan tarixən təzyiq altında olan,
diqqət çəkən bir yer olub. Bu da insanlarımıza vətənpərvərlik
hissi, mübarizlik aşılayıb. 20 ildən artıqdır ki, Naxçıvan blo-
kada şəraitindədir. Bütün bunların hər biri şair düşüncəsinə
təsir etməmiş olmur. Bu təkcə mənim taleyimdə yox, Naxçı-
vanda yaşayıb-yaradan, az-çox sözə sahib olmaq istəyən yara-
dıcı adamların hamısında var. Əgər şair sıxılmırsa, şairi sıxan,
148
narahat edən bir qüvvə yoxdursa, o, dolğun düşünməyi də
bacarmayacaq.
Şair öz zamanında nəyi isə yerinə qoymaqdan ötrü düşü-
nür, daşınır ki, cəmiyyət üçün faydalı bir iş görə bilsin. Mən
bir daha vurğulayıram ki, Naxçıvan ədəbi mühiti Vətənə bağ-
lılıqdan, naxçıvanlı xarakterindən doğur. Böyük öndərimiz
Heydər Əliyev də deyirdi ki, naxçıvanlıların xarakteri ətraf-
dakı sərt qayalar, dağlar kimidir. Yəni bu sərt qayalar, dağlar
adamlara dözüm və səbir verir. Təbii ki, mənim də yaradıcılı-
ğım öz mühitimdən, öz xarakterimdən yoğrulub.
– Xanəli müəllim, sonda yuxarıda adını çəkdiyiniz “Göy
qurşağı”nın çap olunmasına münasibətinizi bilmək istərdik...
– “Şərq qapısı” qəzetinin “Göy qurşağı” əlavəsi təqdirə-
la yiqdir. İlk iki sayı oxucular tərəfindən rəğbətlə qarşılandı.
Yaxşı hal budur ki, əlavədə əbədiyyatımızın dünəni, həm
də bu günü vəhdətdə təqdim edilir. Yeni-yeni imzalara yer
verilməsi xüsusilə sevindirici haldır. Bütün yaxşı işlər bizim-
dir, millətimizin, xalqımızındır. Yaxşı işlər uğrunda birgə ad-
dımlamalıyıq.
– Maraqlı müsahibə üçün sağ olun. Sizə yeni yaradıcılıq
uğurları arzulayıram.
Müsahibəni apardı:
Sara ƏZİMOVA
“Şərq qapısı” qəzeti,
07.04.2012.
149
TƏBRİKLƏR, MƏKTUBLAR...
XANƏLİ KƏRİMLİ - 60
Hörmətli, Xanəli Kərimli!
Sizi – tanınmış şair və filoloq alimi anadan olmağınızın 60
illiyi münasibəti ilə ürəkdən təbrik edirik.
Siz XX əsrin 80-cı illərindən ədəbiyyata və elmə gəl mi-
siniz. İlk şeirlərinizdən və məqalələrinizdən elmi-ədəbi ic-
timaiyyətin diqqətini cəlb etmisiniz. Hələ 1970-ci illərin axırı
və 80-ci illərin əvvəllərində - sovet imperiyasının qadağaları
dövründə Siz ədəbiyyatımızın ayrılmaz tərkib hissəsi olan
Cənubi Azərbaycan demokratik ədəbiyyatından namizədlik
işi yazanlardan biri kimi bu yolda uğurlu addımlar atmısınız
və yaxşı haldır ki bu işi bu gün də davam etdirirsiniz.
Sizin ayrı-ayrı vaxtlarda Bakıda nəşr edilən “Ay işığında”
(1998), “Anamdan məktub” (2001), “Bu da bir nağıldı” (2004),
“Mənə elə gəlir ki...(2008), həmçinin 2011-ci ildə İranda bir-
birinin ardınca işıq üzü görən “Duyğularım,düşüncələrim”,
“Mənim könlüm bir ümmandır” şeir və poemalardan iba-
rət kitablarınız, elmimizin, ictimai həyatımızın müxtəlif
prob lemlərindən bəhs edən yüzdən çox məqaləniz bir şair,
alim kimi Sizin imzanızı çoxdan təsdiq etmişdir. Elə bu sə-
bəbdəndir ki, sizin yaradıcılığınızla bağlı həm respublika-
mızda, həm də xaricdə elmi-ədəbi ictimaiyyətin tanınmış
imzalarından tutmuş sıravi oxuculara qədər 70-dən çox elmi
məqalə yazılmış və bu məqalələr “Şairə məktub” (2007), “Sö-
zün Əlincə qalasi” (2011) kitablarında toplanaraq geniş oxucu
auditoriyasına təqdim edilmişdir. İstedadlı alim, fəlsəfə dok-
toru Sabir Bəşirovun yazdığı “Xanəli Kərimli: Bir ömrün nağılı”
(2011) monoqrafiyası da elmi-ictimaiyyət tərəfindən rəğbətlə
qarşılandı.
150
Siz həm də 40 ilə yaxindir ki, gənc nəslin təlim-tərbiyəsi
ilə məşğul olan bir pedaqoqsunuz. Azərbaycan ali məktəbləri
içərisində öz dəst-xətti olan Naxçıvan Dövlət Universitetinin
dosenti və həmin universitetdə Xarici tələbələrlə iş üzrə deka-
nı, Naxçıvan MR-in əməkdar müəllimisiniz. Sizin ikinci çağ-
rış (2000-2005) Naxçivan MR Ali Məclisinin deputatı olmağı-
nız da, Azərbaycan elmini, poeziyasını dəfələrlə Türkiyədə,
İranda, o cümlədən, Pakistanda, Hollandiyada, Gürcüstanda
ləyaqətlə təmsil etməniz də Sizin tərcümeyi-halınızın ayrıl-
maz tərkib hissəsidir. Sizin bu yaxınlarda Tehranda və Şiraz-
da keçirilən “İran və dünya şairlərinin 2-ci şeir konqresi”ndə
Azərbaycan poeziyasının təmsilçilərindən biri olmağınız da
təqdirəlayiqdir.
Bu gün Sizin şeirləriniz artıq dünyanın aparıcı dillərinə -
rus, ingilis, fransız, türk, fars dillərinə tərcümə olunaraq özü-
nə məxsus oxucu auditoriyası qazanmışdır.
Hörmətli Xanəli Kərimli, siz yaradıcılığınızın və yaşını-
zın kamil bir dövrünü yaşayırsınız. Sizi 60 illik yubileyiniz
münasibəti ilə bir daha təbrik edir, sizə cansağlığı, yaradıcılıq
uğurları arzulayırıq.
AZƏRBAYCAN YAZIÇILAR BİRLİYİ
VƏ NAXÇIVAN YAZIÇILAR BİRLİYİ
“Ədəbiyyat qəzeti”,
25 noyabr 2011-ci il.
***
Naxçıvan Dövlət Universiteti
Xanəli Kərimliyə
Hörmətli Xanəli müəllim!
Sizi həqiqi mənada şərəfli, əlamətdar 60 illik yubileyi-
niz münasibəti ilə ürəkdən təbrik edirəm. Siz oxucu icti-
maiyyətinin rəğbətini, sevgisini qazanmış parlaq istedadlı
milli şair şöhrətinə yüksəlibsiniz. Əlbəttə, bu uğurlar əsl sə-
nətkar üçün böyük səadətdir. Bundan başqa, siz nəcib təbiətli
Dostları ilə paylaş: |