XəZƏr universiteti erciyes universiteti

29 

 

da  Bülent  Dizdarlı’nın  yine  Halkın  Sesi  gazetesinde  kaleme  aldığı  “Azerbaycan 

Respublikası ve Payidahtı Bakü” adlı yazıdır. Bülent Dizdarlı, Azerbaycan gezisini 

kaleme alırken Azerbaycan’ın tarihine, dünyadaki konumuna, sosyo-kültürel duru-

muna,  ekonomik  yapısına,  siyasî  duruşuna  ve  iç  yaşantısına  kadar  izlenimlerini 

değerlendirir.  

Dizdarlı, Azerbaycan’daki kılık kıyafet meselesi ve kadın durumunu değer-

lendirir. Damak tadlarının da Kıbrıs Türklerine çok yakın olduğunu vurgular: 

“Kılık  kıyafet  son  derece  modern.  Tüm  Bakü’de  başı  kapalı  topu  topu  bir 

kadın gördüm. Kadınlar şık ve güzel takılar takmayı adet edinmişler. Erkekler de 

zamana çok uygun son moda kıyafetleri tercih ediyorlar. “Azad Kadın” heykelinden 

bu  nedenle  olacak  gururla  bahsediyorlar.  1920  yılında  Azeri  kadınının  çarşaftan 

kurtuluşunu  simgeleyen  bu  heykeli  herkese,  önemli  bir  meydanda,  gururla 

gösteriyorlar.  

Damak tatları bize çok yakın. Burada da, yuvarlak sarılmış et dolmasını hatta 

ceviz  macununu  bulabilirsiniz.  Ancak  Azerbaycan’da  iseniz  gözlemeyi  andıran 

“Gutap”ı,  Hazar  Denizi’nden  çıkan  ve  siyah  havyarın  kaynağı  olan  “Asetrin 

balığını” tatmadan dönmeyiniz. ” (22 Nisan 2009, 11).  

Dizdarlı, bu yazıda Azerbaycan’daki Kıbrıs Türklerinin durumuna da temas 

eder ve KKTC Dışişleri Bakanlığı’na bir de uyarıda bulunur: 

“Son  olarak,  biraz  da  biz  Kıbrıslı  Türklerin  Azerbaycan’daki  durumundan 

bahsedelim. Burada, akademisyenlerimizin Azerbaycan’ın gelişimi hakkında hazır-

ladığı raporlar çok tutuluyor. Bu nedenle de sık sık davet alıyorlar. İş hayatında da, 

ünlü müteahhitimiz Efruz bey, yaptığı güzel binalar ile Bakü’nün gelişiminde yerini 

alıyor.  Hatta  temsilciliğimizin  taşındığı  yeni  bina  da  ona  ait.  Temsilciliğimiz 

deyince, Dış İşleri Bakanlığı’mıza bir uyarı yapmak istiyorum. Bırakın öyle iş ola 

sağa sola temsilcilik açmayı. Bakü’deki temsilciliği araç ve personelle donatın. Emin 

olun bize en yakın yer Ankara’dan sonra Bakü ve orada prestijli gözükmemiz çok 

önemli. ”(11).  

Sonuç 

Azerî ve Kıbrıs Türkleri arasında siyasî, sosyal ve kültürel ilişkiler, az da olsa 

eskiden  beri  mevcuttur.  Günümüzde  Azerbaycan  ve  KKTC  arasındaki  ilişkiler 

Kıbrıs  Türkü’nün  varlığının  dünya  siyasî  sahasında  yok  sayılması,  devlet  olarak 

tanınmaması bakımından beklenen seviyeye gelememiş, daha ziyade sosyo-kültürel 

boyutlarda kalmış ve bu yönde gelişmiştir. Bu ikili ilişkiler esas gelişimini Azer-

baycan’ın  1991’de  bağımsızlığını  kazanmasıyla  artmıştır.  Kıbrıs  Türk  kültür  ve 

edebiyatında  Azerbaycan  imgesi  işlendiği  gibi  Azerî  kültür  ve  edebiyatında  da 

Kıbrıs imgesi yerini almıştır. Her iki ülkede doğrudan siyasî bir bağlantı bulunma-

masına rağmen karşılıklı bir kültür alışverişi söz konusudur.  

Azerbaycan’ın bağımsızlık hareketi milliyetçi Kıbrıs Türk şairlerinin kalemini 

harekete  geçirmiştir.  Bu  bağlamda  Azerbaycan  imgesi  özellikle  1991’den  sonra 

Kıbrıs Türk şiirindeki yerini alırken;bayrak, kardeşlik, ırkdaşlık ve hocalı katliamı 

gibi temalar işlenir. Kıbrıs Türk Basını’nda ise Azerbaycan imgesi bazı gezi yazıları 

ile dikkat çeker. Bunun yanında çeşitli bilimsel toplantı ve uluslararası dergilerde 

Azerbaycan temalı makaleler kendini göstermiştir ki tüm bunlar Azerî imgesi-imajı 

---

30 

 

oluşturmuş ve Kıbrıs Türk kültür ve edebiyatındaki yerini almıştır.  

 

Kaynakça 

Kitaplar: 

Altay, Hasan Şefik. Şiirlerle Kutsal Savaş ve Direnişimiz. Lefkoşa: Halkın Sesi, 1971.  

Beliğ, Kubilay. “Bakü Sokakları. ”Kır Çiçekleri. Lefkoşa:Ajans, 2007.  

Burağan, Altay. “Bakı’dayım Bu Gece. ” Yelken Açtım Özlemlere. Lefkoşa:Gökada, 2008.  

Dolmacı, Mustafa Ahmet. “Azerbaycan’da Olaylar. ” 28 Ocakta Patladı Coştu Volkan Esir 

Yaşamaktansa Yansın Kül Olsun Vatan. (y. y. y): (y. t. y).  

Kürşad, Fikret. “Can Azerbaycan. ”Kıbrısname II. Lefkoşa: Yay Ajans, 2009.  

Saraçoğlu, Erdoğan. “Kıbrıs Ağzının  Azerbaycan ve  Gagavuz Türkçeleriyle  Olan Fonetik 

Benzerlikleri.  ”  Dil-Edebiyat  ve  Folkloruyla  Kıbrıs  Türk  Kültürü.  Lefkoşa:  Kıbrıs 

Türk Yazarlar Birliği, 2013.  

Şahidov, Ahmed. Sıfır Noktası. Bakü:“OL” MMC, 2013.  

Makaleler: 

Cabbarlı,  Nikpur.  “Azerbaycan  Muhaceret  Edebiyatında  Kuzey  Kıbrıs  Olayları.  ”  A.  Ü. 

Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 45 (2011): 83-88.  

Turhan, Turgut. “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Azerbaycan İlişkileri. ” AUHFD, 60 (1) 

(2011): 175-196.  

Gazeteler: 

Besim, Filiz. “Külekler Şehri. ” Yeni Düzen, 16 Kasım 2010: 17.  

---. “Kafkaslardaki Büyü. ” Yeni Düzen, 23 Kasım 2010: 8.  

Dizdarlı, Bülent. “Azerbaycan Republikası ve Payidahtı Bakü.” Halkın Sesi,22 Nisan 2009: 

11.  

İmge, Emete. “Bu kez farklıydı (Bakü Gezi Notları 2). ” Halkın Sesi, 17 Mart 2011: 20-21.  

Tevfik, Ahmed. “Başlıksız Haber. ” Mîrât-ı Zaman, S:287, 9 Cemaziyelevvel 1326/8 Haziran 

1908: 6-7.  

İnternet: 

İmge,  Emete.  “Rüzgarlar  Şeheri  Bakü  (1).  ”  28  Mart  2011:  http://www.  medyamerkezi. 

org/detay. asp?a=23214, (08. 03. 2014).  

 

Özet 

 

Oğuz  Türklerinin  farklı  iki  coğrafyada,  Kafkasya  ve  Kıbrıs’ta  yaşayan  iki  boyuna 

mensup  olan  Azerî  ve  Kıbrıs  Türkleri  arasındaki  siyasî,  sosyal  ve  kültürel  ilişkiler,  çok 

eskiden  beri  mevcuttur.  Ancak  bu  iki  kardeş  topluluğun  esas  yakınlaşması  1990’lardan 

sonradır. Azerbaycan’ın Sovyet Rusya’dan bağımsızlığını kazanmasından sonra, iki devlet 

arasındaki siyasî ve kültürel ilişkilerin oldukça geliştiği tartışılmaz bir gerçektir. Bu bildiride 

geçmişten günümüze, Kıbrıs Türk kültüründe Azerbaycan ve Azerî Türkü imgesinin nasıl 

şekillendiği tespite çalışılacaktır. 

Anahtar Kelimeler: Azerbaycan, Kıbrıs, Kıbrıs Türk Kültürü, Azerî Türkü İmgesi 

 

 

 

---