Xix əsr azərbaycan şERİ antologiyasi
Yüklə 3,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- MƏMO BƏY MƏMAİ
____________________Milli Kitabxana______________________
MƏMO BƏY MƏMAİ
Məmo bəy Hacı Əhməd oğlu Məmai 1834-cü ildə ġuĢada doğulmuĢdur. Təhsinini ġuĢada almıĢ, ticarətlə məĢğul olmuĢdur. Görkəmli yaz ıçı-dramaturq Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin dayısıdır. "Məclisi-üns "ün fəal yə görkəmli üzvlərindən idi. O, sən ətilə əlaqədar Rusiya, Orta Asiya, Türkiyə yə Ġranın bir çox Ģəhərlərini gəzmiĢ, aldığı təsssüratı, gördüyü Ģəxslərdən eĢitdiklərini qələmə alaraq "Səyahətnamə" adlı əsər yazmıĢdır. Lakin həmin əsər hələlik əldə edilməmiĢdir.
ġair 1918-ci ildə ġuĢada vəfat etmiĢdir.
Ə sərlərini klassik üslubda, Azərbaycan və fars dillərində yazan Məmainin bədii irsindən xeyli nümun ə qalmıĢdır. Buradakı Ģeirlər "Poetik məclislər" (1987) kitabından götürülmüĢdur.
Ey gözüm nuri, qarari-düi-ürfan, getmə, "Məhfili-üns" sənin canına qurban, getmə.
Sən ilə gülĢəni-ümmiddə güllər açılır,
Qönçə tək etməgilən, gəl, ürəyin qan, getmə.
Sən ilə cəm idi bu silsileyi-alinəsəb,
Etmə bu silsiləni bari pəriĢan, getmə.
Gər tulu etməsə XurĢid camalın bir dəm,
Olu zülmətkədə bu ġiĢeyi-viran, getmə.
Olmasın nərgisi-bimarın bu dəm bimar,
Qılma bu dideyi-giryanımı giryan, getmə.
Yetsə hər dərd sənə ver məni-məhzunə onu
Kim, sənin dərdin olur dərdimə dərman, getmə.
Ziynəti-bəzmi-məhəbbətdi sənin göftarın,
Olma xamuĢ ki, xamuĢ olu yaran, getmə.
242 ____________________Milli Kitabxana______________________
Təkyə qıl balıĢı-izzətdə, otur izzət ilə,
Mən hüzurunda olum türfə qəzəlxan, getmə.
Səninləndir sərü samani Məmai zarın, "Məhfili-üns"ü qoyub bisərü saman, getmə.
Neyləyim, cövr eləyir çərxi-cəfakar mənə,
Göndərib hər nə qədər cövr, sitəm var, mənə.
Bəxt tək üz çevirib məndən, əzizani-cahan,
Taleim olmadı bir ləhzə mədədkar mənə.
Qoymadı dəhrdə bir dəm göz açım, iqbalım,
Necə iqbal? Sərasər olub idbar mənə.
Qəmküsarım nə qədər var idi, yeksər getdi,
Deməyə dərdimi yox bircə nəfər yar mənə.
QalmıĢam ġiĢədə, daĢ içrə qalan ĢiĢə kimi,
Ləl tək qan yedirib çeĢmi-gühərbar mənə.
Harı ol zövqü səfa, əhli-vəfa yığnağı?
Qalmayıb dəhrdə bir munisi-qəmxar mənə.
Ey Məmai, gedib ərbabi-vəfa aləmdən,
Xəlqdən indi yetir zəhmətü azar mənə
* * *
Bir bikəsi-zarəm, vətənimdə vətənim yox,
Bir bülbüli-bibalü pərəm, vay, çəmənim yox!
Mən sahibi-h ər məcməi, hər əncümən oldum, Əfsus, nə bir cəm, nə bir əncümənim yox.
Viranə qalıb "Məhfili-üns"üm, dağılıbdır,
Nə yar, nə qəmxar, nə bir həmsüxənim yox.
243 ____________________Milli Kitabxana______________________
Bir guĢeyi-bağ içrə qalıb bikəsü tənha,
Nə bir soran əhvalımı, nə bir gələnim yox.
Əfsus, bu məxluq hamı kurü kar olmuĢ, Nə bir görənim var, nə bir dilbilənim yox.
Ruxsara axan göz yaĢımı bir silənim yox.
Göz ilə qulaqdan çəkərəm zəhməti-bihədd,
Ruhani əziyyətlər üçün tabi-tənim yox.
Bir yanda vətən təhlükəsi canımı almıĢ,
Bir fəhra edənim, anlayanım, dərk edənim yox.
Ərbabi- kəmalat zamanı getdi, Məmai, Qaldım bu bəla dəĢtdə, imdad edənim yox.
* * *
Vəh, necə kəc gərdiĢ eylər çərxi-kəcrəftar kəc! Əsr gəcdir, dövr gəc, dövrani-bədkirdar kəc.
Qövl kəc, əfal kəc, kirdar kəc, güftar kəc.
Qalmayıb dadüsitəd əhlində əsla düz əməl,
MüĢtəri kəc, sudkəcdir, taciri-bazar kəc.
Rastlıqdan döndərib üz cümlə mollavü keĢiĢ,
Xirqə kəc, əmmamə kəc, təsbeh kəc, zünnar kəc.
ġeĢdəri-heyrətdə mat etmiĢ məni nərradi-çərx, Bağlayıb ĢeĢ xanə, oynar, pənc kəc, həm çar kəc.
Hiyləvü təzvirü məkrilə riya xəlqi iĢi,
Qövm kəcdir, xiĢ kəc, əbbab kəc, əĢraf kəc.
Nə diyanət, nə əmanət, nə sədaqət, nə vəfa,
Görmədim bir düz əməl, gördüm nə qədri var kəc.
244
Yüklə 3,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|