Xlviii musiqi üzrə fənn proqramı Ümumi hissə a Giriş



sinif konserti;



viktorina.

Kontekstdə musiqi əsərlərinin dərk olunması:



informasiya: yaranma tarixi, süjet, müəllif;



əhval-ruhiyyənin tanınması, təəssüratlar barədə söhbət;



musiqiçilərin ixtisasları ilə tanışlıq: bəstəkar, müğənni, dirijor, pianoçu, spripka

ifaçısı,violinçelist, altist və onların konkret adamlarla əlaqələndirilməsi.

M

usiqi alətləri:



formasına və səslənməsinə görə tanınma;



xalq və klassik musiqi alətləri, məsələn, cianur, knar, tütək, klarnet, faqot, valtorn,

klavesin.

Tövsiyə olunmuş dinləniləcək material:



xalq mahnıları; barokko, klassisizm, romantizm dövrlərinin, XX əsrin musiqi

incəsənəti nümunələrindən, gürcü bəstəkarlarının populyar əsərlərindən parçalar,

məsələn: “İmeretiyə səyahət melodiyası”, “Arami do Şarika”, meqrelcə “Alilo”,

“Aslanvari mravaljamier”, pandurda ifa etmək üçün; “Ay xaç sənə” kilsə xoru, O.

Dikapua – “O sole mio” Neapol mahnısı, “Bəxtəvəri” erməni rəqsi; Z.Paliaşvili –

“Daisi” operasından fraqmentlər; M. Balançivadze – “Darecan Sibieri”

operasından məzəli misralar; O.Taktakişvili – kamera orkestri üçün “Yumoreska”;

N.Qabunia – “Şagirdin gündəliyi” fortepiano silsiləsindən pyeslər, D. Turiaşvili –

“Pepi - uzuncorab” myuzikli; P.Kuperen – “Tamburin” / “Cik-cik” / “Dedi-

qoduçu”; İ.Haydın – simfoniya #103, I hissə, V.A. Mosart – “Türk marşı”,

fortepiano sonatasından #11, III hissə; L.Bethoven – İ.V. Götenin “Eqmont” dramı

üçün uvertüra; F. Şubert – “Serenada”; F.Şopen – Polonez #3, La major; P.

Çaykovski – “Şelkunçik” baletindən fraqmentlər; S.Prokofyev – “Qavot”, Əs.25;

Q.Miller – “Günəşli vadinin serenadası” myuziklindən  fraqmentlər və s.

---

V Sinif

Musiqi

Standart

İstiqamətlərə əsasən ilin sonunda nail olunacaq nəticələr

Praktiki qabiliyyət-

vərdişlər

Kommunikasiya,

interpretasiya

Kontekstdə musiqi

nümunələrinin dərk

edilməsi

Mus.V.1. Şagird musiqi

dili ilə öyrəndiyi

elementlərdən

improvizasiyalı

məşğələlərdə istifadə edə

bilər.

Mus.V.2. Şagird mahnını

tək və ya başqaları ilə

birlikdə oxuya bilər.

Mus.V.3. Şagird onun

üçün maraqlı olan əhval-

ruhiyyəni, süjeti,

mövzunu müəyyənləşdirə

və çatdıra bilər.

Mus.V.4. Şagird sadə

ritmik parçanı,

melodiyanı oxuya və

köçürə bilər.

Mus.V.5. Şagird özünün

dərs fəaliyyətini təşkil edə

bilər.

Mus.V.7. Şagird

dinlənilmiş musiqi

əsərlərini müzakirə edə

bilər.

Mus.V.8. Şagird müxtəlif

növ tədbirlərdə iştirak edə

bilər.

Mus.V.9. Şagird  mədəni

tədbirlərdə iştirak edərkən

əxlaq normalarına riayət

edə bilər.

Mus.V.10. Şagird başa

düşür və göstərir ki,

musiqi /incəsənət

mədəniyyətin  özünütəsvir

vasitəsidir.

Mus.V.11. Şagird

incəsənət sahələrini və

onların incəsənətdə sintez

əlaqələrini  müzakirə edə

bilir.

Mus.V.12. Şagird

dinlənilmiş musiqi

əsərlərini müzakirə edə

bilər.

Mus.V.13. Şagird musiqi

alətlərini bir-birindən

fərqləndirə və qruplaşdıra

bilər.

---

Mus.V.6. Şagird başqaları

ilə əməkdaşlıq edə bilər.

Ilin sonunda nail olunacaq nəticələr və onların indikatorları

İstiqamət: praktiki qabiliyyət-vərdişlər və ideyaların əks olunması

Mus.V.1.  Şagird musiqi dili ilə öyrəndiyi elementlərdən improvizasiyalı

məşğələlərdə istifadə edə bilər.

Nəticə göz önündədir, əgər şagird:



major ilə minoru fərqləndirə bilirsə;



major və minor üç səslilikdə oxuya bilirsə;



müəllim və yaxud sinif yoldaşı tərəfindən başlanmış melodiyanı mahnı ilə tamamlaya,

musiqi parçasına cavab verə bilirsə;



oktava çərçivələrində intervalları mahnı ilə təkrar edirsə;



tanış mahnının  mətnini dəyişə bilirsə;



tanış melodiyanı  müxtəlif tonlarda (müxtəlif ucalıqda) oxuyursa;



zümzümə ilə, başqa mətndə, musiqi alətində ifa olunmuş tanış melodiyanı tanıya bilirsə;



musiqini dinləyən zaman iki və üç metri fərqləndirə bilirsə;



dəyişilməz metr şəraitlərində əl çalma və ya taqqıltı ilə müxtəlif ritmik parçaları təqdim

edə bilirsə;



sinif yoldaşları  tərəfindən ahənglə səslənən tonu (ostinato) özünün və başqasının səsinə,

(taqqıltı, çalğı) melodik davranışa, ritmik fiqura uyğunlaşdıra bilirsə;

---



sinif yoldaşları ilə birlikdə musiqiyə qoşulursa, müxtəlif ritmik parçaları oyuncaq

alətlərdən və gündəlik istifadə əşyalardan təşkil edilmiş “ansamblda”, “orkestrdə” ifa

edirsə.

Mus.V.2.  Şagird mahnını tək və ya başqaları ilə birlikdə oxuya bilər.

Nəticə göz önündədir, əgər şagird:



major və minoru sinif yoldaşları ilə birlikdə oxuyursa;



oktava çərçivələrində intervalları sinif yoldaşları ilə birlikdə oxuya bilirsə;



xalq və klassik repertuardan bir və ikisəsli mahnıları təkbaşına, cüt halda, xorda oxuya

bilirsə;



kanon tipli məşğələlərdə oxuya bilirsə;



dinamik nüanslara riayət etməklə oxuya bilirsə.

Mus.V.3.  Şagird onun üçün maraqlı olan əhval-ruhiyyəni, süjeti, mövzunu

müəyyənləşdirə və çatdıra bilər.

Nəticə göz önündədir, əgər şagird:



əhval-ruhiyyəni əks etdirmək məqsədi ilə konkret musiqi əsərlərinin/fraqmentin sadə

səhnələrini başqaları ilə birlikdə oynaya bilirsə;



müəyyən əhval-ruhiyyəni pantomima ilə əks etdirə bilirsə;



özünün ifası barədə sinif yoldaşlarının fikrini dinləyirsə;



Sinif yoldaşları tərəfindən ifa olunmuş teatr etüdlərini qiymətləndirirsə;



personajın xarakterini musiqi fraqmentinə uyğunlaşdıra bilirsə;



konkret hadisəni, süjeti ona tanış olan musiqi əsərləri ilə uyğunlaşdıra bilirsə və onu

mümkün qədər oynaya bilirsə.

Mus.V.4. Şagird sadə ritmik parçanı, melodiyanı oxuya və köçürə bilər.

Nəticə göz önündədir, əgər şagird:

---