mədəniyyət mərkəzi üçün istifadəyə verilmişdir.
Qəsəbədə “Xabad Or Avner“ adlı məktəb də fəaliyyət
göstərir. Orda dərslər günün tələbləri səviyyəslndə
keçir. Müasir tipli sinif otaqları və fənn kabinetləri
şagirdlərin ixtiyarına verilmişdir. Burada texniki və
gumanitar fənlərdən başğa şagirdlərə mədəniyyətin
əsasları və İvrit dili də öyrədilir.
Yeri gəlmişkən qeyd etmək lazımdır ki. 1917-ci il
inqilabından əvvəl qəsəbədə 12 sinaqoq xalqa xidmət
edirdi. Sovet hökuməti qurulandan sonra, binalar zəbt
olundu və bir neçə Rabay həbs edilib, doğma
yurdundan sürgün edildi. Sovet hökumətinin rəhbərləri
bütün ixtiyarı xalqın əlindən alıb, özləri ixtiyar sahibi
olmuşdular. Ümidvarıq ki, yaranmış müstəqilliyimiz
gündən-günə çiçəklənəcək ,xalqın hüquqları müdafiə
olunacaq və hər yerdə fəaliyyət göstərən Məscidlər,
Sinaqoqlar, və Kilsələr də öz funksiyalarını yerinə
yetirib Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini
alqışlaya-alqışlaya onun daha da tərəqqisi üçün
Allahdan xoş arzularını diləyəcəklər!
Quba - Nyu York 2002-ci il
93
BRUKLİN-TORONTO
Mən və həyat yoldaşım Kanadanın Toronto şəhərinə
dostumuz və qohumumuz Arlib Avadiyayevin sevimli
qızı Elladanın toy məclisinə getməyə hazırlaşırıq. Bu,
bizim neçə ıllərdən sonra, Kanadaya ilk səfərimiz
idi.Kanadanın Toronto şəhərinə təyarə və ya avtobusla
getməkdənsə, qatarla getməyi daha münasib bildik.
Gatar hər gün saat 7.15-də Mənhitin şəhərinin
Pensinvali vagzalından yola düşür və Kanadanın
Toronto şəhərinə axşam saat 7,40-də daxi olur.
Deyilənlərə görə bu məsafəni qatarla qət etmək
adama xoş gəlir və yorğunluq hiss etməyirsən.
Mənhitinin Pensinvali stansiyasından hərəkətə gəlib
aram-aram Qudzon çayının kənarı ilə yeriyən qatarın
pənjərəsindən ətrafa göz gəzdirib, təbitin bizə bəxş
etdiyi gözəlliklərə baxanda adamı fərəh hissi bürüyür.
İki tərəfdən meşəliklərlə əhatə olunmuş çayın axar
suları Atlantik okeanına qovuşmağa tələsirdilər. Göz
gördükcə uzanan və biribirindən qəşəng görünən
kəklı saçlı təpələr elə bil ki, başımızın üstündən
qanad çala-çala bizi sevindirir, hislərimizi təlatümə
gətirir və təbiətə olan məhəbbətimizi dahada
artırırdı.Yol uzunu bu mənzərəyə baxa-baxa, xəyalın
səni çox uzaqlara aparır və doğma yurdumun qalın
meşələri, yam-yaşıl təpələri, Qudyalçayın, Kürün,
Arazın axar suları, bir kino lenti kimi gözlərimin
qabağından gəlib keçirdi.
94
Bir neçə saatdan sonra qatarın sürəti bizi Qudzonun
sularından ayırır. O səmtini dəyişib, iki tərəfi ağaclarla
əhatə olunmuş meşəliklərin arası ilə hərəkət edir və
bizi axırıncı nögtəyə çatdırmaqa tələsirdi. Ağaclara
xüsusi bir gözəllik bəxş edən günəş şüaları, onların
arasından yol tapıb,pəncərələrdən vagonlara daxil olur
və elə bil ki, günəş də bu səfərini alqışlayıb, sənə
yaxşı yol arzulayır.
Bizim vaqonda oturanlardan kim isə nahar edir, kofe
içir, oturduğu kreslonun arxa hissəsini əyib, ayaqlarını
uzadaraq istirahət edənlər, sakit-sakit danışıb gülənlər
və biri-birinə hörmətlə yanaşanlar bu səhnəyə xüsusi
bir yaraşıq verirdi.
Artıq meşəliklər arxada qalır. Qatar, meyvə
bağlarının, tərəvəz plantatsiyalarının yanlarından ötüb
keçir. Bu mənzərə mənə Xaçmazın, Dəvəçinin tərəvəz
plantatsiyalarını, Quba-Xaçmaz düzənliklərinin hər
iki tərəfini bəzəyən, bərəkətli meyvə bağlarını
xatırladır. Hislərimi sakitləşdirmək üçün bir stakan su
içib ayağa durur və vaqonun pəncərəsinə yaxınlaşıb
fikirləşirəm. Harda olsam da, dogma yurduma oxşar
bir yer, bir mənzərə görəndə həmin jeri də özümə
doğma bilir və insanı valeh edən bu gözəlliklərdən
ayrılmağa, qatar tələsirsə də, mən tələsmək istəmirəm.
Onlar gözlərimin önündən uzaqlaşdıqca hamısını
beynimdə həkk edirəm.
Hava
yavaş-yavaş qaralmağa
başlayır. Qatar
Niaqara şəlalərindən tökülüb gələn, axar suların
üstündə salınmış körpüdən keçir. Biz Toronto
95
şəhərinə yaxınlaşırıq. Qatar yeridikcə sürətini azaldır.
Budur, artıq qatar mənzilə çatıb, Toronto voqzalında
onun üçün ayrılmış dəmır yol xəttində sakitcə
dayanır. Sərnişinlər vagonlardan gülə-gülə çıxıb,
Torontonun bu qəşəng vagzal binasından mərkəzi
küçəyə çıxırlar.
Görüş və öpüşlərdən sonra o bizə maşına minməyi
təklıf edir. Elektrik işığ Bizi vagzalın qarşısında Arlib
müəllim, oğlu və qızı qarşıladılar ına qərq olmuş
şəhərin bu mərkəzi küçəsi ilə getdikcə Arlib müəllim
Toronto şəhərini Kanadada ən yaxşı şəhərlərdən biri
olduğunu söyləyir və burda nə qədər qalsanız da
darıxmayacaqsınız deyərək bizi arxayınlaşdırırdı. Sağ
olsun ki, ilk addımdan o bizə öz qonaqpərvərliyini
bildirirdi. Maşın növbəti sfetoforda dayananda O
başını sola çevirib xoş gəlmişsiniz deyir və onlara
ardınca evə gəlməyi təklif edir. Qismətə bax ki, onlar
da, bu gün Bruklindən Toronto şəhərinə, sabahki toy
məclisinə, ailəli gəlmiş Arlibin uşaqlıq dostları Asaf
İsrailov və Raşbil İsakov idi. Arlib bir neçə dəqiqədən
sonra maşını bir evin qabağında saxlayıb deyir: “Gəlib
çatdıq, bu bizim fərdi evimizdir“.
Biz maşından düşüb evə girəndə görürük ki, Arlibin
bir uşaqlıq dostu da, Efim Agarunov ailəsi ilə
ordadırlar. Onlar da,səhər ertədən maşınla Bruklindən
çıxıb, bizdən iki saat qabaq Torontoya çatmışlar. Qoy
hamı,həmişə toylarda, məclislərdə olsunlar!...
96
Toronto şəhərinin ən gözəl restoranlarının birində
keçirilən bu toy məclisi, iştirakçılarını sevindirir,
bəynən-gəlinin şərəfinə, onları boya-başa çatdıran və
həmişə xoşbəxt olmalarını istəyən, valideyinlərinin
sağlığına badələr qaldırıldı. Müqəninin məlahətli səsi
ətrafı bürüdükcə rəqs edənlərin sayı da artır və hamı
bu şənlikdən xüsusı zövq alırdı. Müqəni mahnıları
azərbaycan, yehudi, ingilis və rus dilIərində
səsləndirirdi...
Ertəsi gün Arlib, bizə Niağara şəlaləsinə gedib
baxmağı təklif edir. Biz məmuniyyətlə onun bu
təklifini qəbul edirik. Çünki, mən həmişə Niağara
şəlaləsini görmək arzusunda olmuşam. Bu şəlalə
haqqında çox eşitmişdim və hətta Amerikanın
görkəmli yazıçılarından biri olan Mark Tvenin “Bir
gün Niağarada” hekayəsini də oxumuşdum. Arlibin
təklifi yerinə düşmüşdür. Onsuz da nəzərə
götürdüyümüz gəzməli yerlərdən biri, gedib şəlaləni
görmək idi. Biz beş nəfər, Arlibin maşınına oturub
yola düşürük. O, bizə bildirir ki, bir saat yarımdan
sonra, şəlalənin yanında olacayıq. Yol uzunu ətrafa
göz
gəzdiririk.
Hər
yer
yaşıllıqlara
qərq
olmuşdur.Günəşin hərarətli şüaları bu mənzərəni daha
da yaraşığa gətirirdi. O maşının istiqamətini sağa
çevirib Niağara çayının kənarı ilə sürür və onu
gətirib müəyyən olunmuş dayanacaqda saxlayır. Biz
maşından
düşüb
yavaş-yavaş
şəlaləyə
tərəf
addımlayırıq.
97
Təbiətin yaratdığı və insanlara, onların rahatlığı üçün
bəxş etdiyi bu gözəl mənzərəyə baxdıqca daxilən şad
olursan, ətrafa nəzər salıb bu gözəlliyə baş əyərək onu
qucaqlayıb öpmək istəyirsən. Artıq biz Niağara
şəlaləsinin yanında durub ona tamaşa edirik. 47 meter
hündürlükdən 50 meter dərinliyi olan çarhavuza
tökülən sular,ordan da axıb gedir. Şəlalədən tökülən
sular ətrafa səs salır və elə bilki,onlar yorulmadan
gecə-gündüz tamaşasına gələnləri salamlayırdı. Ətrafa
göz gəzdirdikcə cürbəcürə mənzərələrlə qarşılaşırsan.
Budur uzaqdan baxıb ikinci şəlalənın axar sularını
görürsən. Bu Amerika sərhədindəki şəlalədir.
Bu iki şəlaləni biribirindən ayıran Keçi adasıdır.
Adanın adı John Stedman adlı bir nəfərin saxladığı
keçi sürüsünün 1780-ci ildə güclü soyuqlar nəticəsində
donmuş və itmiş keçilərinin şərəfinə qoyulmuşdur.
Şəlalərin üst tərəfində Ontario gölü və Üç Bacı
adaları görünür. Bunları tamaşaçılar üçün müəyyən
olunmuş yerlərə qoyulmuş durbinlələ daha aydın
görmək olur. Şəlalədən tökülən suların təsiri
nəticəsində su damcıları aşağıdan yuxarı qalxaraq
şəlalənin qarşısında dumana oxşar nazik bir pərdə və
günəşin hərəkəti ilə öz səmtini dəyişən neçə rəngli göy
qurşağını əmələ gətirir. Niağara çayının ətrafına
salınmış parklar, tamaşaçılarını əyləndirən oyun
yerləri, neçə mərtəbəli mehmanxanalar, restoranlar,
Kazino binası dükanlar, fəvvara vuran su kranları və
98
onların ətraflarında əkilmis müxtəlif rəngli güllər,
gızılgüllər tamaşaçıları valeh edib sevindirir və ,
təbiətin insanlara bəxş etdiyi bu gözəl mənzərəni
həmişəlik beyinlərində həkk edərək ondan xoş
təəssüratla ayrılırlar. Biz də axşama yaxın onunla
xudahafizləşib ondan xoş təbəssümlə ayrılıb yola
düşürük.
Oradan qayıdıb gələndən sonra Arlibə məxsus olan
evin eyvanında oturub pürrəngli çay içə-içə söhbət
edir və onun bir neçə illər zəhmət çəkib həyətində
yetişdirdiyi alma, armud, heyva, və digər meyvə
ağaclarına, ağaclardan sallanan meyvələrə baxıb,bu
zəhmətsevər
insana
yeni-yeni
müvəfəqiyyətlər
arzulayısan.Arlib təkcə öz təsərrüfatı ilə yox, o həm də
ətrafında yaşayan qonşuların təsərrüfatları ilə də
məşğul olur. Bir sözlə o həyətləri bəzəyib yaraşığa
gətirən bir bağbandır.
Ertəsi gün biz hamı ilə xudahafizləşir, xoş bir
təəssüratla onlardan ayrılıb, Kanadanın Toronto
şəhərındən, Amerikanın Brooklyn şəhırınə, yenə də
qatarla evimizə qayıdırıq.
99
Mündəricat
Ön Söz-----------------------------------------------------3
Azərbaycan----------------------------------------------10
Gözəl Bakı-----------------------------------------------11
Vətən Həsrəti--------------------------------------------12
Azərbaycan Bayrağı------------------------------------13
Qəlblərdə Yaşayırsan----------------------------------14
Həmrəylik Günü----------------------------------------15
Ürəyimdədir---------------------------------------------16
A Novruz Bayramı-------------------------------------17
Ana-------------------------------------------------------18
Yaşa Quba-----------------------------------------------21
Üzəyirin Nəfəsidir O-----------------------------------22
Vətən Mənsiz Yaşar------------------------------------23
Sülhə Səsləyir Bizi-------------------------------------25
Sənə Bel Bağlayir Bu Dünyah------------------------26
Quba------------------------------------------------------29
Şeyxül-İslam--------------------------------------------30
Əşrəf Veysəlli-------------------------------------------30
Simax Şeyda---------------------------------------------32
Nobert Yevdayev----------------------------------------33
Milix Yevdayev------------------------------------------35
Dünya------------------------------------------------------36
Dil Var-----------------------------------------------------37
Söylə Ey Nyu-York--------------------------------------38
Telman Shamayev----------------------------------------41
Yaşa Maşyaxov-------------------------------------------43
Mən Qorxuram--------------------------------------------44
İkiüzlülər---------------------------------------------------45
Tapmasayıdın Sən O Gövhəri---------------------------46
İlan Və Dovşan--------------------------------------------47
Vurğunam--------------------------------------------------48
Dillərdə Qız------------------------------------------------49
Nə Üçün Tələsməyirsən----------------------------------50
Sən Gülə-Gülə---------------------------------------------51
İndi Də Gözəlsən------------------------------------------52
Halim Yamandir-------------------------------------------53
Bahar--------------------------------------------------------54
Ürək---------------------------------------------------------57
Uzun Meşə-------------------------------------------------57
Qələm-------------------------------------------------------58
Ürək Və Şair-----------------------------------------------61
Ehtiyacin Varsa Götür------------------------------------64
Ürək---------------------------------------------------------69
Vaxt---------------------------------------------------------70
Yaxşı Oyundur--------------------------------------------71
Yaşar--------------------------------------------------------71
Hünər Və Zəhmət-----------------------------------------72
Sevinci Aşdı-----------------------------------------------72
Bu Bağ------------------------------------------------------73
Gülşənin Bağı----------------------------------------------74
12 Aprel----------------------------------------------------75
Qiş Lövhəsi------------------------------------------------76
Ananın Nəsihəti-------------------------------------------78
Yeniyetmələrin Yaşlılara Məktubu---------------------79
Uzun Söhbət-----------------------------------------------80
Güzgülər----------------------------------------------------81
Lampa Və Lampa Şüşəsi---------------------------------81
Şeytan, Tamah, Pul---------------------------------------82
Bir Neçə Gün Qubada------------------------------------85
Bruklin-Toronto-------------------------------------------94
Raşbil Şamayev
SİZDƏN UZAQ YAŞASAM
DA...
Nəşriyyatın direktoru Q. İsabəyli
Kompüter tərtibatçısı D. Şamayev
Bakı-2015
Əbədi Şirvan Nəşriyyatı mətbəəsində çap olunmuşdur.
Dostları ilə paylaş: |