44
Sonra Ağdərənin azad edilməsi uğrunda döyüşlrlə iştirak edir. Düşmənin
onlarla canlı qüvvəsini məhv etmiş, dəfələrlə düşmən arxasına keçərək düşmənə
ağır zərbələr vurulmasında xüsusi rəşadət və igidlik nümunəsi göstərmişdir.
O, Dovşanlı dağı uğrunda gedən mühasirəni yarsalar da yaralı döyüş
yoldaşına köməyə tələsən Altay düşmən gülləsinə tuş gəlir. Onun mübarizə dolu,
qəhrəmanlıqla dolu əbədiyyət nəğməli qəlbi susdu. O son oynamış və 18 yanvar
Dovşanlı dağında həlak olmuşdu.
Onu tanıyanlar və bu cümlələrin sahibi hələ də bu ölümə inanmırıq. Hər
dəfə yadıma Altay düşəndə bir döyüş səhnəsi gözlərim önündə canlanır: “Güclü
rəqabətə tablamayan düşmən Manikli, Xatınbəyli, Orta Güney, Baş Güneypəyə
istiqamətlərində geriyə çəkilir. Düşmənin beş tankının mina sahəsində partlayaraq
sıradan çıxmasıyla ruhlanan döyüşçülər artıq zərərsizləşmiş mina sahəsində PDM-
nin Tellibinə istiqamətində kəndə girdiyini və PDM-i məhv etmək üçün nə
qumbara, nə də qrantamyot olmadığından ruhdan düşürlər. Məğlubiyyətin
qaçılmaz olduğunu dərk edib, geri çəkilir, daha əlverişli mövqe tutmağa çalışırlar.
Bu dəm əlindəki avtomatı daşa vurub hönkürən Altay: “Biz nə üçün bu PDM-i
vura bilmirik” - deyə geri çəkilməyəcəyini bildirir. Döyüş yoldaşları onu dilə tutub
geri çəkilirlər”.
Altay Sarıkişiyevin döyüş yolundan günlərlə, aylarla danışmaq olar. Hər
səhifəsi bir şücaət dastanı, hər sətiri bir qəhrəmanlıq epopeyası. Məhz bu
şücaətlərinə görə komandanlıq onu ən yüksək ada təqdim etmişdi.
Bu yaxınlarda isə Azərbaycan Respublikasının hərbi qulluqçularının təltif
edilməsi haqqında prezident fərmanıyla (9 oktyabr 1994-cü il) Altay Vaqif oğlu
Sarıkişiyev “Azərbaycan Bayrağı” ordeni ilə təltif olunmuşdur.
Bu qəhrəmanın layiq olduğu ada tam layiq görülməsi olmasa da yenə bir
təsəllidir.
Məzarı Ağdam Şəhidlər Xiyabanındadır.
VƏTƏN UĞRUNDA ÖLÜMÜ SEÇDĠ
Xanquliyev Xosrov Qulu oğlu 1939-cu ildə anadan olub.
Hadisələrin ilk dövründən kəndin müdafiəsində fəallıq göstərib.
Canyataq kəndi üzərinə hücumda iştirak eləyib.
12 mart 1992-ci il irimiqyaslı erməni hücumunun
qarşısının alınmasında xüsusi xidməti olub. Ermənilərin Sığnaq
yüksəkliyindən vurub çıxaran dəstənin önündə olub. Snayper gülləsi elə həmin
yüksəklikdə Xanquliyev Xosrovdan yan ötmədi. Oğlu Nazim isə Füzuli-Cəbrayıl
rayonu uğrunda döyüşlərdə həlak oldu.
Məzarı Ağdam rayonunun Şəhidlər xiyabanındadır.
45
TARĠXLƏRƏ ÖRNƏK OLAN BĠR ġƏHĠD ÖMRÜ
Xanqiliyev Nizami Xosrov oğlu 1969-cu ildə anadan
olub. Hadisələrin ilk günlərindən silaha sarılanlardandır. 1990-cı
ildən polis sıralarına daxil olan polis starşinası Nazim
Xanquliyev gecəli-gündüzlü postlarda olardı. Döyüş dostları
onun sayıqlığını, cəsurluğunu həmişə tərifləyirdilər.
Nazim 12 mart işğalından sonra Ağdam cəbhəsində
Fərrux, Xanabad, Xramord, Abdal-Gülablı və s. yaşayış məntəqələri uğrunda
gedən döyüşlərdə yaxından iştirak edir. Ağdərə bölgəsinin azad edilməsi uğrunda
döyüşlərdə başlanan ilk gündən Ağdərə, Dəmirli, Moxrataq, Ortakənd, Maqavuz,
Madagiz, Qlobs, Canyataq, Gülytaq, Xatınbəyli, Çıldıran, Baş Güneynəyə və s.
yaşayış azad edilməsində misilsiz xidmətlər göstərib. Atası şəhid olduğuna görə
cəbhədən geriyə Bakıya polis orqanlarına işə göndərilir. Daim doğma torpaqların
azad edilməsini düşünən Nazim üçün Bakıda qalmaq cəbhədən yayınmağa bərabər
idi. Öz həyatını Vətənin azadlığına həsr edən N. Xanquliyev raport yazaraq
dəfələrlə cəbhəyə yollanır. O, Beyləqan, Ağdam, füzuli və Cəbrayıl bölgələrində
olur. Sərrast atıcı və kəşfiyyatçı Nazim dəfələrlə düşmən arxasına keçərək səhih
məlumatlarla geri dönərmiş. Füzuli və Cəbrayıl bölgələrinin bir sıra yaşayış
məntəqələrinin azad edilməsində onun danılmaz xidmətləri olub.
Növbəti kəşfiyyat reydindən duyuq düşən düşmən dəstənin munemyot və
pulemyot atəşinə məruz qoyur. Atılan mərmilərdən biri Nazimi ağır yaralayır. Ağır
yaralı halda Bakıya xəstəxanaya gətirilir. Lakin həkimlərin səylərinə baxmayaraq
qəlbi vətən eşqi ilə çırpınan qəhrəman el oğlunu xilas etmək mümkün olmur. Qırx
gün sonra xəstəxanada həlak olur. O öz döyüş yolu ilə tarixlərə örnək olası bir
qəhrəmanlıq tarixi yazdı. O öz ölümü ilə dəfələrlə qisasını aldığı şəhid balası
olmuşdu.
Məzarı Bakıda Şəhidlər Xiyabanındadır.
VƏTƏN TƏHLÜKƏDƏ OLANDA
KĠġĠNĠN ÖZ ƏCƏLĠ ÖLMƏSĠ QƏBAHƏTDĠR
Əli Zaman oğlu Qurbanov 1951-ci ildə anadan olub.
Hadisələrin ilk çağlarından kəndlərin müdafiəsində iştirak edib.
1991-ci ildən özünümüdafiə dəstəsinin tərkibində, 1992-ci ildən isə
N hərbi hissəsinin əlahiddə kəşfiyyat rotasının cəsur kəşfiyyatçısı
kimi şöhrət qazanmışdı. Döyüş dostları ona Xilasgar ləqəbi
vermişdilər. Onlarla əsgərin həyatını lal ölüm saçan minalardan
xilas etmişdi. O piyada əleyhinə qurulmuş 50-dən artıq, tank əleyhinə 38 minanı
tapıb zərərsizləşdirmiş, Aqdər-Xankəndi yolunu düşmən arxasına keçərək
minalanmasında təşkilatçılardan biri olmuşdu.