17
Elə ona görə də döyüşlərdə öndə gedir, ölümün gözünə dfik baxırdı.
1992-ci il 13 fevral. Həmin gün Sırxavənd cəngavərlərindən biri - İntizam
Köçəri oğlu Bəşirovun ömrünə son qoyuldu. Qızğın atışmada snayper gülləsi
İntizamı haqladı. Fevral ayında bir həftənin içində Sırxavənd kəndi dördüncü ər
igidini itirdi.
Məzarı Ağdam Şəhidlər Xiyabanındadır.
“Ölümə hazır olmaq da bir silahdır”
Bəhmən Fərman oğlu Məmmədov 1939-cu ildə
anadan olub.
Sırxavəndin yaman günüydü. Bu kəndin dadına
çatmaq istəyən oğullardan biri də Bəhmən Məmmədov idi.
Nə silahın azlığı, nə düşmənin fəndgirliyi, arxalı olması bu
itidi yolundan döndərə bilmədi. Özü kimi yenilməz
oğullarla birlikdə Sırxavəndə dayaq oldular. Nə qədər
uğurlu əməliyyatlar keçirdilər, neçə yağınmın burnunu
ovdular, dost itgisindən yanıb yaxıldılar. Bəhmən orta məktəbi qurtardıqdan sonra
hərbi xidmətə çağrılır. Sonra Ağdam rayonunda Mexanizasiya texnikumuna daxil
olur. Uşaqlıqdan öz çevikliyi və qüvvəsi ilə hamını heyran edən Bəhmən, ali və
orta məktəb tələbələri arasında keçirilən güləş yarışında iştirak edərək
Xankəndində üç erməni tələbəsinin kürəyini yerə vurmuş və birinci yeri tutmuşdu.
Az keçmir ki, Bəhmən Məmmədov Quba şəhərində keçirilən respublika miqyaslı
yarışa dəvət olunur. Həmin yarışda da birinci yeri tutan Bəhmənin sevincinin
həddi-hüdudu yox idi. Bəhmən texnikumu əla qiymətlərlə başa vurduqdan öz
doğma kəndi Sırxavəndə qayıdır. Öz təhsilini indiki Gəncə Kənd Təsərrüfatı
Akademiyasında davam etdirir. Babası Qasım kişinin erməni-müsüəlman davası
haqqında etdiyi söhbətləri Bəhmən tez-tez xatırlayırdı:
“Erməni daşnakları yenidən azərbaycanlıların soyqırımına başlayıblar.
Yenə də azərbaycanlıları diri-diri odlanacaq, başları kəsiləcək, böyük işgəncələrlə
öldürüləcək və qanlarına qəltan ediləcəklər. Babası Qasım kişi də erməni
yaraqlılarına qarşı amansız olmuş, onlarca erməninin qanına qəltan etmişdi. Qasım
kişinin səsi gələndə düşmən özünə yer tapmırmış”.
Bəhmən Məmmədov bütün varlığı ilə kəndin müdafiəsini qurmağa
başladı. Kəndin əli silah tutan gənclərini başına yığdı. Müharibədən başı çıxan
ağsaqqallardan məsləhətlər aldı. Kəndin ətrafında müdaifə postu yaratdı. Günü-
gündən hər bir silah növü ilə təhciz olunan erməni yaraqlıları bütün Qarabağ
torpağında hücumlarını genişləndirirdilər. Üç tərəfdən erməni kəndlərinin
əhatəsində olan Sırxavəndlilərin vəziyyəti ağırlaşırdı. Bəhmən kənd gənclərinin
qorxmazlığına, cəsarətinə, yenilməzliyinə yaxşı bələd idi. Erməni quldurları hər bir
hücumunda hərbi texnika və müasir silah növlərindən istifadə edirdilər. Buna
18
baxmayaraq, Bəhmən erməni quldurlarının hər təcavüzünə qəhrəmanlıqla sinə
gərir, döyüşçülərdə böyük döyüş əhval-ruhiyyəsi yaradırdı. Hər döyüşdə bir gözü
düşmənin, bir gözü isə cavanların üstündə olardı.
1991-ci ilin payızında quldur yuvası Ballıqayadan erməni yaraqlıları
saatlarla Sırxavənd kəndini topa tutur, gülləbaran edirdilər. Ulubab yerində
törətdikləri qanlı faciədən sonra quldurlar daha üç nəfər sırxavəndli igidini qətlə
yetirdilər. Qonşu azərbaycanlı kəndləri günü-gündən oda qalanır, erməni
vəhşiliklərinin hücumuna məruz qalırdılar. Günü-gündən təklənən bu kəndlərin
səsinə səs verən, dərdinə şərik olan yox idi. Düşmən Sırxavənd kəndini məhv
etməyə çalışırdı. Bu məqsədlə də bütün qüvvəsini quldur yuvası Ballıqayaya
toplayırdı. Çünki, yaxşı bilirdi ki, nə qədər Sırxavənd yaşayır, quldurlar öz
məqsədlərinə çata bilməyəcəklər. Həqiqətən də Sırxavənd kəndi Aran Qarabağın
açarı, ona açılan pəncərə idi. Əsgərlərimiz kənddə özünümüdafiə batalyonu
yaratmaq qərarına gəldilər. Rsəmi olaraq 1991-ci ilin dekabr ayında Sırxavəndin
əli silah tutan sakinlərindən özünümüdafiə batalyonu yaradıldı. Kənd ağsaqqlarının
məsləhəti ilə Bəhmən Məmmədov batalyonun komandiri seçildi. Bütün el-oba
Bəhməni sadə, təmiz, qorxubilməz, qüvvətli, həddən artıq çevik, cəsarətli bir adam
kimi tanıyırdı. Söz düşəndə deyərdilər ki, rəhmətlik babası Qasım kişiyə oxşayır.
Əslin əvvəlində Qasım kişi həmkəndliləri ilə ermənilərə yaxşı dərs vermişdi.
Bəhmənin üzərinə daha böyük məsuliyyət düşmüşdü. Gecəsi-gündüzü yox idi. Bir
komandir kimi hər an postları dolaşır, əsgərlərin vəziyyəti ilə tanış olur, onlara
məsləhətlər verirdi.
Polis podpolkovniki Güloğlan Məmmədov:
-Sırxavəndə gəldiyim gündən kənd camaatının qonaqpərvərliyi,
qayğıkeşliyi, vətənpərvərliyi məni heyran etmişdi. Özümü doğmalarımın arasında
hiss edirdim. O kənddə böyük döyüş yolu keçdim. Sırxavəndin əyilməz oğlanları
Bəhmən Məmmədovun, Səməd Fərzəliyevin, Natiq Əliyevin, Seymur Quliyevin və
Nuru Ağayevin döyüşlərdə göstərdikləri şücaətlər bu gün də gözümün
qabağındadır. Bu gün inanmıram ki, belə qəhrəman oğullar aramızda yoxdur.
Bəhmən Məmmədovla tanışlığım Güney postunda oldu. Şiddətli döyüşlər gedirdi.
Erməni yaraqlıları cəhd göstərirdilər ki, Güney postunu ələ keçirsinlər. Amma
Bəhmənin planlı döyüşü düşməni çaş-baş salmışdı. Bəhmən hərdən öz başaltılarını
da işə salırdı, o dəqiqə də bir erməni qulduru o dünyalıq olurdu. Qoymazdı ki, hara
gəldi güllə atasan və düşmən hədəfini dəqiq öyrənəndən sonra əmr verərdi. Həmin
döyüşdə Sırxavənd oğlanlarının igidliyini, Bəhmənin qorxmazlığını gördüm.
Döyüş səngiyən kimi ona yaxınlaşıb əhsən komandir dedim. Elə o gün də Bəhmən
Məmmədovla yaxından tanış oldum. Həmişə polis şöbəsinə gələrdi, bir yerdə
məsləhətləşib, döyüş planları hazırlayardıq. Bəhməndə əsl hərbçi nizma intizamı
vardı. Hər zaman komandir olduğu özünü müdafiə batalyonun əsgərləri arasında o,
tez-tez bu cümləni işlədərdi: “ölümə hazır olmaq da bir silahdır. Bir dəfə də onu