Yazıçı-publisist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü m əsləhətçi redaktor
Yüklə 0,59 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- GƏNDOV KƏND TAM ORTA MƏKTƏBİN TARİXİNİ VƏRƏQLƏYƏRKƏN ... Tarixini yazmaq bir borcdur m ənə, Vurğunam ürəkdən çölə, çəmənə.
- 1931-1948-cu ill ər Bu dövrl ərdə Aşağı Gəndov kəndində yeganə təhsil mü
91 GƏNDOV KƏND TAM ORTA MƏKTƏBİN TARİXİNİ VƏRƏQLƏYƏRKƏN ... Tarixini yazmaq bir borcdur m ənə, Vurğunam ürəkdən çölə, çəmənə. Zaman çay kimidir, axmaz t ərsinə, Çiç ək açıb arzuları Gəndovun. Ekciklopediyada tarix sözünun- 5 cür izahı var. Onlardan ikisinin qısa izahı belədir: Tarix cəmiyyətdə və təbiətdə gedən inkişaf proseslərini öyrədir; İnsan cəmiyyətinin keçmiş dövrü- nü geniş təhlil etmək yolu ilə hərtərəfli öyrənmək vəzifəsini qarşıya qoyur və s. Qısaca olaraq bu söhbətimizdə mən tarixi-cəmiyyətin keç- mişini öyrənən çox dəyərli qədim bir elm kimi səciyyə- l əndirirəm. M ənim yazdığım bu kitaba qədər istər Gəndov kəndinin özü, ist ərsə də bu gün kənddə fəaliyyət göstərən məktəb haqqında hansısa məlumatı almaq və ya toplamaq üçün mən- b əələr çox az idi. Şabran (keçmiş Dəvəçi) rayon ümumtəhsil m əktəbləri içərisində 6-cı, kənd ümumtəhsil orta məktəbləri iç ərisində isə 2-ci yerdə qərar tutan bu kənd tam orta məktəbi haqqında hansısa kitabdan və ya jurnaldan rəsmi məlumatlar əldə etmək demək olar ki, yox dərəcəsində idi. Ona gör ə də bu gün kəndin tarixi ilə bərabər bu məktəbin d ə tarixini yazıya köçürərkən mən çoxlu çətinliklərlə üzləşdim. Lakin ç ətinliyə düşsəm də özümü itirməyib çıxış yolu axtar- ma ğa başladım. Nəhayət ki, mən axtardığım o çıxış yolunu tapmağı bacardım. Çünki kitabın yazılmasını dayandırıb geri ç əkilmək qətiyyən mənim kimi bir qocaman təhsil işçisinə yaraşmazdı. Belə ki, mən bu işə başlayandan bu günə kimi fasil ələrlə təxminən üst-üstə iki ilə yaxın bu kitabın yazılma- sına vaxt sərf etmişdim. Bir də mən özüm də bir kitab müəl- 92 lifi kimi G əndov kəndində və kənddəki orta məktəbdə son 50 ilin ç əryan edən çox hadisələrini həm gözümlə görmüş, gözlə gör ə bilmədiyim hadisələr haqqında isə eşitmişdim. M ənə rahatlıq verməyən həyəcanlarımın sayı azalmağa başlamışdı. Çünki artıq mənə kənddə və kənddəki məktəbdə baş verən hadisələr barədə bu kitab üçün canlı şahidlərdən müsahib ə almaq və məlumatlar toplamaq müəyyən dərəcədə mümkün olmuşdu. Əsasən kənddə məskunlaşan, eləcə də k ənddən kənarda yaşayan yaşlı insanlardan, bu məktəbdə mü əllim işləmiş qocaman təhsil işçilərindən kitabın dəyərini v ə zənginliyini artıra biləcək bir sıra qiymətli məlumatlar əldə ed ə bilmişdim. Bu kitabı yazmağa başlamazdan öncə mən məlumat əldə etmişdim ki, 1947-ci ilə qədər Şabran (keçmiş Dəvəçi) rayon arxivind ə heç bir sənəd saxlanılmır. Məktəbdə isə 1930-1931- ci t ədris ilindən – yəni Gəndov kənd ibtidai məktəbi fəaliyyətə başlayan gündən yeddillik və orta məktəb kimi fəaliyyət göst ərdiyi dövrlər də daxil olmaqla naməlum səbəblərdən arxiv tamamil ə saxlanılmayıb. Araşdırmalar zamanı müəyyən edildi ki, 1967-ci ilin 24 oktyabrına kimi, 28 iyun 1969-cu ild ən 01 sentyabr 1971-ci ilə kimi və 1978-ci ildən 1988-ci ilin axırına kimi olan illəri əhatə edən dövrlərin də əmr kitabları hec bir qanunu əsas və səbəb olmadan məktəbdə sax- la nılmayıb. Ona görə də bu kitabın yazılması üçün yuxarıda göst ərdiyim rəsmi qaynaqlardan bir mənbə kimi istifadə etmək m ənə nəsib olmadı. Lakin soxsaylı axtarışlardan sonra rayon Təhsil Şöbəsinin arxivind ən seçmə qaydasında bu kitab üçün hava və su kimi m ənə lazım olan bir sıra qiymətli məlumatlar əldə edə bildim. Oxucular üçün daha aydın olsun deyə mən məktəbin 85- illik tarixi haqqında topladığım məlumatları quruplaşdırdım. H əmin məlumatları xronoloji qaydada ardıcıllıqla 7 mərhələyə ayırdım. Oxucular üçün başa düşülən tərzdə olsun deyə onları 93 aşağıdakı formada böyük çətinliklə sistemləşdirərək kitabda daha aydın şəkildə göstərməyi münasib hesab etdim: 1931-1948-cu ill ər Bu dövrl ərdə Aşağı Gəndov kəndində yeganə təhsil mü əssisəsi kimi Gəndov kənd ibtidai məktəbi fəaliyyətdə olub. Arxiv s ənədləri olmadığına görə topladığımız şahid ifad ələrində Səkinə Rəsulova və digər bilikli, işgüzar mü əllimlərin məktəbdə müdir və müəllim kimi çalışdığı göst ərilir. İndi isə həmin illərin təhsil tarixinə qısa ekskursiya ed ək: G əndov kəndində Mürsəl bəyin keçmiş yaşayış evi müsadir ə olunaraq məktəbin istifadəsinə verilmişdi. (Yetmi- şinci illərin əvvəllərində indiki iki mərtəbəli məktəb binası inşa olunanadək Gəndov məktəbi orada fəaliyyət göstərib) 1928-1932-ci ill ərdə bu binada kəndli gənclər məktəbi yerl əşirdi. 1931-ci ildə burada 4-illik təhsil verən ibtidai mək- t əb açılmış və məktəb 1948-ci ilə qədər fəaliyyətini davam et- dirib . Əslən Bakı şəhərindən olan Səkinə Rəsulovanın (o, rayonumuzun Zeyv ə kəndindən olan kimya-biologiya müəlli- mi Seyfur Abdulk ərimovla ailə həyatı qurmuşdu.) bu illər ərzində Gəndov kəndində təhsilin inkişafında mühüm rolu olub. 1949- 1966- cı illər 1949-1952-ci ill ərdə Gəndov kənd yeddillik məktəbinin direktoru əslən Bakı şəhərindən olan Səkinə Rəsulova olub. S əkinə müəllimə həm də məktəbdə Azərbaycan dili v ə ədəbiyyatı dərslərini tədris edirdi. Bu kitabın müəllifi kimi m ən Dəvəçi rayon Maarif Şöbəsinin 1949-1951-ci illərə dair arxivi üzr ə əmr kitablarını araşdırarkən bu faktın yerində Yüklə 0,59 Mb. Dostları ilə paylaş:
|