Yazıçı-publisist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü m əsləhətçi redaktor
Yüklə 0,59 Mb. Pdf görüntüsü
|
132 çoxalmağa başlayır. Çox insanlar qocalığı böyük bir bəla, ciddi fəlakət və ya ən qorxunc xəstəlik hesab edirlər. Lakin həqiqətdə belədirmi? Ensiklopediyada is ə bir çox tibb və psixologiya alimlərinin r əyləri nəzərə alınaraq deyilir ki, “...qocalıq xəstəlik deyildir. İnsana xəstəlik qədər də əzab verməyə də bilər”. M ən hələ o yolu keçmədiyimə görə dediklərim şərti məna k əsb edir. Lakin oxuduğum çoxlu sayda kitablardan aldığım m əlumatlara görə insan adlı məxluqun nə qədər ömür sürmə- cini allahdan başqa dəqiq bilən yoxdur. Ancaq həyatı t əcrübələrdən təkcə onu deyə bilərəm ki, əyər insan öz qocalığına cavanlığında “start” veribsə, bu dövrə hələ gənc yaşlarından hazırlanıbsa onun qocalıq dövrünü sürmək etimalı çoxdur. Burada əməyi, təbiəti, insanları, özünü sevmək və qiym ətləndirmək əsas şərtlərdən biridir. Səbrli və dözümlü ol- maq, pis v ərdişlərdən, bəd xasiyyətdən və insan əxlaqına zidd, insan şəxsiyyətini alçaldan əməllərdən uzaq olmaq, vaxtaşırı idmanla m əşğul olmaq, ən azı gündə 6-7 km. (təxminən 10000 addıma qədər) piyada gəzmək. Ancaq ətrafındakılara yaxşılıq v ə xeyirxahlıq etmək barədə düşünmək vəs. Mənim söz x əzinəmdə bu barədə bir kitablıq söz ehtiyatı olsa da z ənnimcə bu barədə söhbətə yekun vurmaq kifayət edər. Ona gör ə də qocalıqdan qorxmayın, onu sevinclə qarşılayın . Onu qucaqlayın, ürək dolusu “xoş gəldin” deyin sevin, əzizləyin, qayğısına qalın. Çünki bu qonağı qarşılamaq hər oğula, qıza qism ət olmur. İndi də şeir vasitəsilə söhbətimizə davam edək: QOCALIQ Qocalıq düşgünlük, miskinlik deyil, O çox hörm ət ilə aramla gəlir. Susub dinm əməyi küskünlük deyil, Keçdiyi yollara baxıb dincəlir. 133 Hamının ömründə bir naxışdır o, G əncliyi pərişan qoyur həmişə. Arxaya boylanan bir baxışdır o, Baxır içimizdən qopan keçmişə. Azad quşa dönüb, gəzir dünyanı, Yoluxur hamıya xəstəlik kimi. Bu d ərd min illərdir əzir dünyanı, G əlmir xoşumuza bəzən görkəmi. Qocalıq müdriklik, kamillik çağı, Ömrün başı qarlı dağlıq dövrüdür. Bütün f əsillərin bar verən bağı, N əsildən nəsilə qalan körpüdür. Çapıb köhlənini, ötüb illəri, Rast olub acıya, düşüb şirinə. Müdrik k əlamlarla öpüb dilləri, Dönüb şairlərin gözəl şerinə. İnsan qocaldıqca ağır tərpənər, G ənclər hörmət edib, baş əyər ona. Yenic ə dil açan məsum körpələr, Babamsan, n ənəmsən söyləyər ona. Əfsus qocalığı hörmətdən salan, Özün ə qapanmış qocalar da var. Övlad qayğısından kənarda qalan, Özg əyə tapınmış qocalar da var. G əncliyi mənasız vurmayın başa, Meşşan təbiətdə yanar qocalıq. Sağlam həyatınız dəyməsin daşa, Yaman kövr ək olur, sınar qocalıq. 134 Bu yaş dövründə olan insanlar üçün artıq ağır fiziki iş tamam m əhdudlaşdırılır. Ona görə belə yaşda olan adamların s əhhətləri, xüsusillə qan təzyiqlərinin qaydada olması hər gün ciddi n əzarətdə saxlanmalıdır. Həkimlər tərəfindən çox vaxt bu yaşında olan insanlara yalnız xüsusi nəzarət altında hər gün piyada g əzintilərə, yüngül idman hərəkətləri icra etməyə, maşınla yaxın yerlərə səyahətə çıxmağa, təbiət qoynunda və müalic ə müəssisələrində istirahətə, su, hava və günəş vanalları q əbul etməyə icazə verilir. Bu prosedurların icrası zamanı b ədəndəki enerji ehtiyatını münasib qaydada saxlamaq üçün ifrata yol verm ək olmaz. Atılan hər hansı addım qocaların yaşına, eləcə də səhhətinə müvafiq olmalıdır. Deyirl ər ki, qocalanda insanlar “müdrikləmə” və “uşaqlaş- ma” adlı iki istiqamət üzrə inkişaf edirlər. Bu istiqamətin hansı t ərəfə meyl etməsi isə həmin adamların səbr və dözümündən, onların təhsilindən, biliyindən, dünya görüşündən və yaşadığı sağlam həyat tərzindən çox-çox aslıdır. Qocalıq dövrünə aid yazdığım şeirlərdən ikincisini oxuculara çatdırmaq istəyirəm: Qocalıq-kamillik dövrü “Qocalıq” sözünü deyəndə çoxu, Keçirir bolluca h əyəcan, qorxu. Sanır ki, çatıbdır həyatın sonu, H ər yanda gözləyir əzrayıl onu. Gec ələr, gündüzlər hey yeyib-yatır, Əməyi, zəhməti o, tamam atır. Fikirl ə, xəyalla keçirir günü, Bel əcə o, başa vurur ömrünü. 135 Ancaq ömrün davamıdır qocalıq, Bir müdriklik m əqamıdır qocalıq. Qocalıq həyatın bir barlı dövrü, Uca dağ başının bir qarlı dövrü. Müdrik olduğunu almayıb saya, N əsihət verirlər bəzən qocaya: -Bir m əclis olanda, məsləhət budur, S ən yaşlı adamsan, yerində otur, Yaşını unudub, həddini aşma, Deyib gül ənlərə sən heç qarışma. Dükana, bazara getm əsən əgər, Qan t əzyiqin düşər, kefin düzələr. Bird ən toya getsən, orda oynama, Sulu qazan kimi daşıb qaynama. S ən artıq qocasan, sakitcə otur, Susanda insanın qiyməti artır. B əsdir, əkdin daha gülü çiçəyi, İndi xəyalında qur gələcəyi. Başın gicəllənər, üzün saralar, X əstəlik canında daim yer alar Ür əyin də baxmaz bir gün sözünə, Q əfildən qaranlıq çökər gözünə. Yüklə 0,59 Mb. Dostları ilə paylaş:
|