Yazılmışdır. Bu kitabda mülki hüquq münasibətlərinin yaranmasında aparıcı
Yüklə 2,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yaşayış sahələrinin kirayəsi müqaviləsi.
- Fiziki və hüquqi şəxslərin
- Dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində
- Sosial kirayə müqaviləsi. AR
- Yaşayış sahəsinin sosial kirayəsi müqaviləsinin əlamətləri
V fəsil. Əmlak kirayəsi müqaviləsi dət üçün kirayələnməsi və yaxud geoloji tədqiqatların aparılması məqsədilə yüksək dəqiqliyə malik ölçmə avadanlıqlarının kirayəsi və s. göstərmək olar. Məişət burovuzLi müqaviləsinin xüsusiyyətlərindən biri bu müqavilənin ümumi müqavilələrə aid olmasıdır. Odur ki, kommersiya təşkilatı kimi çıxış edən kirayəyə verən onunla bu müqaviləni bağlamaq istəyən hər bir kəslə müqaviləni bağlamalıdır və yaxud müqaviləni bağlamaq istəyənlərdən birinə münasibətdə digərinə üstünlük verə bilməz. Məişət burovuzu müqaviləsi üzrə kirayəyə verən bütün kirayəçilər üçün eyni şərtləri müəyyən etməlidir'. Yaşayış sahələrinin kirayəsi müqaviləsi. Mənzil hüquq münasibətlərinin obyekti kimi, yaşayış sahəsinin anlayışı AR Mənzil Məcəlləsinin 12.2-ci maddəsində aşağıdakı kimi verilmişdir: Yaşayış sahəsi dedikdə, Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə uyğun olaraq daşınmaz əmlak hesab edilən və vətəndaşların daimi yaşaması üçün yararlı olan (müəyyən edilmiş sanitariya və texniki norma və qaydalara, qanunvericiliyin digər tələblərinə (bundan sonra - tələblərə) cavab verən) ayrıca sahə başa düşülür. Azərbaycan Respublikasının ərazisində yerləşən bütün yaşayış sahələrinin məcmusu Azərbaycan Respublikasının mənzil fondunu yaradır. Mənzil fondu dedikdə, mülkiyyət formasından asılı olmayaraq bütün yaşayıq yerlərinin məcmusu başa düşülür. Mülkiyyət formasına görə mənzil fondu aşağıdakılara bölünür (bax. AR Mənz.Məc., mad. 17): -
özəl mənzil fondu -- fiziki və hüquqi şəxslərin mülkiyyətində olan yaşayış sahələrinin məcmusu; -
Respublikasına məxsus olan yaşayış sahələrinin məcmusu; ‘ Гражданское право. Том II. Полутом 1: Учебник / Отв.ред.проф. Е.А.Суханов - М.: Волтере Клувер, 2004, стр.386. 135
Rüfət Göyüşov - bələdiyyə mənzil fondu - bələdiyyələrə mülkiyyət hüququ əsasında məxsus olan yaşayış sahələrinin məcmusu. Dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan mənzilləri istifadə məqsədlərinə görə sosial və xüsusi təyinatlı olmaqla iki qrupa bölmək olar. Sosial təyinatlı mənzil fondu - dövlət və bələdiyyə mənzil fondlarından sosial kirayə müqavilələri əsasında vətəndaşlara verilən yaşayış sahələrinin məcmusudur. Xüsusi təyinatlı mənzil fondu isə - ayrı-ayrı kateqoriyalardan olan vətəndaşların yaşaması üçün nəzərdə tutulmuş dövlət və bələdiyyə mənzil fondlarının yaşayış sahələrinin məcmusudur.
sahələrinin kirayəyə verilməsi üzrə müqavilə münasibətləri AR Mülki Məcəlləsinin 33-cü fəslinin normaları ilə yanaşı, müəyyən hissədə AR Mənzil Məcəlləsinin 5-ci fəslinin normaları ilə də tənzimlənir. Həmin fəslin müddəalarına əsasən, yaşayış sahəsinin mülkiyyətçisi mülki qanunvericiliklə, bu Məcəllə ilə müəyyən edilmiş tələblər nəzərə alınmaqla ona mülkiyyət hüququ əsasında məxsus olan yaşayış sahəsini kirayə müqaviləsi, əvəzsiz istifadə və ya digər qanuni əsaslarla fiziki və ya hüquqi şəxslərin istifadəsinə vermək hüququna malikdir (bax. AR Mənz.Məc., mad.29.2). Qanunverici Mənzil Məcəlləsində ümumi birgə yaşayış qaydalarını müəyyən edən normalar vasitəsilə ilk öncə mülkiyyətçinin, dolayısı ilə də kirayəçinin üzərinə AR Mülki Məcəlləsi ilə xüsusi olaraq nəzərdə tutulmayan əlavə vəzifələr müəyyən edir. Belə ki, AR Mənzil Məcəlləsinin 29.3-cü maddəsinin tələblərinə görə, qanunla və ya müqavilə ilə başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa, yaşayış sahəsinin mülkiyyətçisi yaşayış sahəsinin və əgər həmin sahə mənzildirsə, müvafiq yaşayış binasının tərkib hissəsinin mülkiyyətçilərinin ümumi əmlakının saxlanması yükünü daşıyır, kommunal mənzildə otaq mülkiyyətçisi isə əlavə olaraq həmin mənzilin otaq mülkiyyətçilərinin ümumi əmlakının saxlanması yükünü daşıyır. 136
V fəsil. Əmlak kirayəsi müqaviləsi Yaşayış sahəsinin mülkiyyətçisi onu yararlı vəziyyətdə saxlamağa, qonşuların hüquqlarına və qanuni mənafelərinə, yaşayış sahəsindən istifadə qaydalarına, habelə çoxmənzilli binanın sahə mülkiyyətçilərinin ümumi əmlakının saxlanması qaydalarına riayət etməyə borcludur (bax. AR Mənz.Məc., mad.29.4). Göstərilən vəzifələrin icrası mülkiyyətçinin mənzilindən qanuni və ya müqavilə əsasında istifadə edən digər şəxslərin üzərinə qoyula bilər. Belə ki, əgər yaşayış sahəsinin mülkiyyətçisi ilə ailə üzvləri arasında başqa razılaşma yoxdursa, mülkiyyətçinin mülki hüquqi fəaliyyət qabiliyyətli ailə üzvləri həmin yaşayış sahəsinin istifadəsindən irəli gələn öhdəliklər üzrə mülkiyyətçi ilə birgə məsuliyyət daşıyırlar (bax. AR Mənz.Məc., mad. 30.3).
kirayəyə verilməsi üzrə müqavilə münasibətləri əsasən AR Mənzil Məcəlləsinin 8 və 10-cu fəslinin normaları ilə tənzimlənir. Qaydalara əsasən, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan mənzillər sosial kirayə və xüsusi təyinatlı yaşayış sahəsinin kirayə müqaviləsi üzrə kirayəçilərin istifadəsinə verilir. Sosial kirayə müqaviləsi. AR Mənzil Məcəlləsinin 59-cu maddəsində yaşayış sahəsinin sosial kirayəsi müqaviləsinə anlayış verilərək göstərilir ki, yaşayış sahəsinin sosial kirayə müqaviləsinə əsasən bir tərəf - dövlət və ya bələdiyyə mənzil fondunun yaşayış sahəsinin mülkiyyətçisi (onun adından fəaliyyət göstərən səlahiyyətli dövlət orqanı və ya səlahiyyətli bələdiyyə orqanı) və ya onun səlahiyyətli şəxsi (kirayəyə verən) yaşayış sahəsini digər tərəfin - vətəndaşın (kirayəçinin) yaşaması üçün bu Məcəllə ilə müəyyən edilmiş şərtlərlə sahibliyinə və istifadəsinə verməyi öhdəsinə götürür.
Birincisi, Mənzil Məcəlləsində verilən anlayışdan görünür ki, müqavilə konsensual, əvəzli və qarşılıqlı xarakterlidir. Tərəflər arasında razılıq əldə olunan andan bağlanmış hesab edilir. Kira 137
Yüklə 2,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|