|
![](/i/favi32.png) Yusupova Z. XV
ou
= V
o
· sin (θ
o
) ga teng bo‗lgan
tekis o‘zgaruvchan
V
ou
= V
o
· sin (θ
o
) ga teng bo‗lgan
tekis o‘zgaruvchan
harakat hisoblanadi. SHunday qilib, gorizontga nisbatan biror burchak ostida otilan jism bir
vaqtni o‗zida bir-biriga bog‗liq bo‗lmagan ikkita harakatda: gorizontal tekislik bo‗yicha
tekis harakatda va vertikal tekislik bo‗yicha tekis o‗zgaruvchan harakatda ishtirok etadi. 1-
jadvalda gorizontga (OX o‗qiga) nisbatan
0
burchak ostida otilgan jismni ikki o‗q bo‗yicha
harakatiga taalluqli xarakteristikalar keltirilgan.
Agar θ
o
= 45° bo‗lsa, jismni uchish uzoqligi maksimal bo‗ladi..
Parabolaning simmetrik nuqtalaridagi tezliklar modul bo‗yicha bir xil, biroq vertikal
proeksiyalarning yo‗nalishi qarama - qarshiligini inobatga olish kerak.
Agar boshlang‗ich nuqta qo‗nish nuqtasiga nisbatan yuqorida olingan bo‗lsa, jism
bunday ballistik harakat deb ataladigan harakatda OX o‗qini kesib pastga o‗tadi.
Nazariy hisoblashga oddiy misol ko‗raylik.
1
-
jadval
Gorizontga (OX o‗qiga) nisbatan
0
burchak ostida otilgan jism jismning ikki o‗q
bo‗yicha (OY o‗q yuqoriga yo‗naltirilgan) harakat xarakteristikalari
Xarakteristikalar
O
X o‘q
O
Y o‘q
boshlang‗ich tezlik
V
o
x
= V
o
· cos (θ
o
)
V
ou
= V
o
· sin (θ
o
)
tezlanish
0
-g
uchish vaqti
t =
g
V
0
0
sin
2
jismni uloqtirish va qo‗nish nuqtalari
bir xil balandlikda bo‗lgan hol uchun
uchish uzoqligi
g
V
S
0
2
0
2
sin
Maksimal balandlik
g
V
H
y
2
2
0
vaqtning t momentidagi tezlik
V
x
= V
ox
V
y
= V
oy
– g t
Vaqtni t momentida koordinatalari
x = V
x
· t
2
2
0
gt
t
V
Y
y
|
|
|