Zakir bayramli

UQAH KƏNDİ HAQQINDA.
Rayonumuzda olan 
bu qədim 
yaşayış məskəni 
Uqah
adlanır. 

---

29 
Gündoğan ərazidə təbiətin çal-çağırlı bir yerində bünövrəsi 
qoyulmuş bu dağ kəndi dəniz səviyyəsindən 1200 metr hündürlükdə 
(təxminən Çıraqqalanın tikildiyi yer hündürlüyündə) salınıb. Keç-
mişdə Uqah kəndi böyük yaşayış məntəqəsi olduğuna görə Quba 
qəzasının Gömür-Dəhnə İdarəsi bu kənddə yerləşirdi. 
Uqah kəndi yerləşdiyi ərazidə evlərin və yaşayan əhalinin sa-
yına görə ən böyük yaşayış məskəni olduğu üçün həmişə bu
sovet
liyin mərkəzi olmuşdur. Həmin sovetliyə vaxtılə Uqah, Kün-
çal, Qırasanq, Təkyə, Hacıiskəndər, Çaraq və Güləh kəndləri daxil 
olub. Həmin kənddə yaşamış ağsaqqallar keçən əsrin otuzuncu 
illərinin sonunda, yəni İkinci Dünya müharibəsindən əvvəl burada 
5
50 yaşayış evinin olduğunu söyləyiblər. 
Kəndin adının yaranması tarixindən. 
Kənd ağsaqqallarının 
söylədiklərinə görə kəndin Uqah adlandırılması ilə əlaqədar aşağı-
dakı ehtimallar mövcuddur: 
AÇIQLAMA: 
Deyirlər ki, bu kəndi ilk dəfə iki adla çağırıblar. 
Birinci adı “Oqəh” olub. “O” tat dilində su, “qəh” isə çox məna-
sında işlədilir. Bunun da açıqlaması “ çoxlu suyu olan yer” 
anla
mını verir. Kəndin ikinci adına isə “Gorgəh” deyiblər. 
“Gor” - 
qəbir, “gəh” isə çox mənasını bildirir. Yəni çoxlu 
qəbirlər olan yer.
Get-
gedə kəndin ikinci adı insanların danışıq 
dilindən yox olub gedib. Kəndin adı bütün kənd sakinləri tərəfindən 
“Uqah” – 
deyə çağırılmışdır. Sonralar bütün rəsmi dövlət sənəd-
lərində bu ad işlənmiş və indiyə kimi öz qüvvəsində qalmışdır. 
Uqah bu k
əndlərin hamısından böyük olduğuna görə keçən əsrdə 
sovetliyin mərkəzi idi.
1939-1940-
cı illərə dair əldə edilən məlumatına görə bu 
sovetlik 7 kəndi: Uqah, Künçal, Qırasanq, Təkyə, Hacıiskəndər, 
Çaraq və Güləh kəndlərini özündə birləşdirirdi. Bu məkanın yaran-
ma tarixini kəndin ağsaqqalları belə izah edirlər ki, həmin yaşayış 
məskəninin bünövrəsi hələ IV əsrdən çox-çox əvvəl qoyulub. Bunu 
kəndin qəbiristanlıqlarında olan məzar daşları: sandıqşəkilli daş 
kitabələr, qoç şəkilli qəbir daşları və s. sübut edir. Bütün bunlar isə 
kəndin tarixinin ulu keçmişə qədər gedib çıxmasından xəbər verir. 
Səftər Əliyevin “Uqah kəndinin unudulmaz çağları” (Bakı, 
XXI-
Yeni Nəşrlər Evi, 2005-ci il, 208 səh.) kitabında keçmiş Uqah 

---

30 
sovetliyinin ərazisində yerləşən kəndlərin tarixindən maraqlı söhbət 
açılıb. Kitabda qeyd edilənləri əsas götürsək 1939-1940-cı illərdə 
Uqah sovetliyində soykökləri aşağıdakı qəbilə, tayfa və əqrəbalar-
dan olan 244 ev olub. Aşağıdakı məlumata diqqət yetirək: 
Sıra 
№№ 
K
əndin məhəllələrini təşkil edən keçmiş 
q
əbilə, tayfa və əqrəbalar 
Evl
ərin sayı 
1 
Ayd
əmir qəbiləsi (türklər) 
55 
2 
Qafanlı 
109 
3 
Ağakişili 
8 
4 
Dostulu 
6 
5 
Babalı 
25 
6 
D
əlləkli 
2 
7 
Vahidli 
15 
8 
Mirz
əli 
14 
9 
Əzməmmədli 
8 
10 
Sarıtorpağlı
2