Zaza anCabaZe evropuli saqarTvelo



Yüklə 4,48 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə42/218
tarix24.12.2017
ölçüsü4,48 Mb.
#17345
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   218

118

rus oficrebs qalaqSi gamoCenas. is iZlebuli gaxda, pavles gegmis 

Sesabamisad, moexdina saqarTvelos aneqsia, magram amas TviTonac 

usamarTlos uwodebda. man maSinve gaaTavisufla kavkasiis mTavari 

mmarTveli knoringi

1

  Knorring, rodesac Seityo qarTvelebisgan, rom 



korufciaSi sdebdnen brals da 1802 wlis marts Caanacvla igi qarTveli 

didgvarovani cicianoviT Prince  Tsitsianov, misi piradi megobriT. rva 

wlis Semdeg, 1809 wels aleqsandrem fineTi gansxvavebuli, metad 

liberaluri pirobebiT SemoierTa. saerTod warmoudgeneli ram, man 

poloneTs konstitucia uboZa. 

1802 wels mniSvnelovanma tragikulma faqtma gaanadgura 

muslimuri samyaros interesi kavkasiisadmi, rodesac baRdadSi sunitma 

vaxabitma arabebma kerbelaSi daarbies Siitebis sakraluri saflavi, 

mokles aTasobiT adamiani da erayeli suniti Turqi mmarTveli maT 

daxmarebaSi iyo dadanaSaulebuli Siiti sparseli Sahis mier. amis 

Semdeg saqarTvelo samudamod gaTavisuflda muslimebis startegiuli 

samizned yofnisagan. 



ditrix-kristof van romeli Dietrich-Christoph  von  Rommel, germaneli 

lingvisti da eTnografi, saqarTvelos estumra da 1808 wels gamosca 

wigni vaimarSi `kavkasieli xalxi~ `Caucasian  people~. is yovelTvis xazs 

usvamda kavkasiis bunebis silamazes, Cerqezi da qarTveli qalebis 

mSvenierebas. am yvelaferTan erTad is aseve aRniSnavda aqauri xalxis 

simamaces, stumarTmoyvareobas, iaraRis siyvaruls, moxucebisa da 

qalebisadmi gansakuTrebuli pativiscemis grZnobas. man aRwera 

kavkasieli da avRaneli tomebis msgavseba; kavSiri CrdiloeT kavkasiasa 

da slavebis Soris, avarebsa da hunebs Soris, aseve ungrelebsa da 

finelebs Soris; lekuri da finuri enebis msgavseba kubaCis da veneciur 

da genuis enebs Soris. man aRniSna Cerqezebis kavSiri egviptelebTan, 

rodesac Cerqezebi da qarTvelebi egvipteSi msaxurobdnen mamluqebad. 

Sedegad, monobiT vaWroba kavkasieli tomebisTvis damangreveli 

iyo. darios didis droidan kolxebis xarki ar iyo oqro da sxva 

Zvirfaseuloba, aramed regularuli gadacema 100 biWisa da gogosi, rac 

didad fasobda sparseTis samefo karze. SurisZiebisa da ZmaTaSoris 

brZolam, rasac aqezebdnen gare Zalebi, regionis Sida siZliere 

daasrula. man Seajama kavkasiis tragikuli bedi, adgili, saidanac 

wamovida Tanamedrove evropis yvela nacia, rogorc Tavdapirvelad, 

generali knoringi da lazarevi germanulad urTierTobdnen da weri­



lebSi qarTvelebs moixseniebdnen, rogorc `die  hiesigen  Dummkopfe~ `es 

gamoTayvanebulebi~, rac qarTvelebis inteleqtis donis mkveTr Camor­

Cenaze miuTiTebda evropul azrovnebasTan SedarebiT. 



119

aseve satranzito kuTxiTac. man aRniSna, rom kavkasia iyo samoTxis 

adgilas, da rom aqedan imogzaura noem, abrahamis STamomavalma, SumerSi 

mesopotamiaSi. mas sjeroda, rom bibliaSi aRniSnuli wyaldidobac 

swored aq moxda, kavkasiaSi. aseve swamda, rom iberielebi da ebraelebi 

naTesavebi arian. miT umetes, rom bagrationebis dinastia aris mefe 

daviTis STamomavali. swored amitom xdeboda, rom rodesac ebraelebs 

devnidnen, isini kavkasiaSi modiodnen yovelgvari winaswari nebarTvis 

an winaaRmdegobis gareSe, ise TiTqos saxlSi brundebodnen. rogorc es 

moxda Zv. w. 721 wels, rodesac israeli daarbia asureTma da Zv. w. 588 

wels iudeaSi nabuqodonosoris Semosevamde. Sesabamisad, 10 dakarguli 

tomi kavkasiaSi unda eZebaT. is werda, rom misis gutie Tavis wignSi 

`1795-1796 wlis mogzaurobis dros TavridSi~ Mrs. Guthrie `A tour performed 

in  the  year  1795-1796  through  the  Tauriden~ werda, rom amazonelebi gaifanta 

kavkasielebTan erTad Tanamedrove trapizonis teritoriaze. igi 

aRniSnavda, rom miuleri `Sammlungen  Russ.  Geschichte  IV~ werda, rom 

avRanelebi Agvans, romlebic cxovrobdnen kandaharis Kandahar regionSi, 

ar iyvnen avRanelebi, aramed baqosa da derbents Soris teritoriidan 

gadmosaxlebuli albanelebi Albans. romels miaCnia, rom evropuli 

alpebis saxeli modioda fuZidan `lp~ kavkasieli albanelebisgan. 

saqarTvelo ruseTSi

ramdenime faqtori, maT Soris Tavisuflebisadmi dauokebeli 

ltolva da kavkasielebis fizikuri Zala, saukuneebis manZilze 

did rols TamaSobda ucxoeli dampyroblebisgan adgilobrivebis 

gadarCenaSi. maRali mTebi aRmosavleT saqarTveloSi mSvenieri TavSe­

safari iyo, vinaidan yvela mosuli dampyrobeli momTabare stepebisa 

da udabnoebis mcxovrebi iyo da mTaSi ver adioda. xolo dasavleT 

saqarTvelo ucxoelebisTvis sasikvdilo adgili iyo sinestisa da 

malariis gamo. mxolod adgilobrivebs hqondaT saukuneebis manZilze 

gamomuSavebuli imuniteti. rusuli (an sxva) garnizonebi dasavleT 

saqarTvelos yvela dasaxlebaSi faqtobrivad naxevrdebodnen yovel 5 

weliwadSi malariis gamo. mxolod sabWoTa kavSiris industrializaciis 

dros daaSres kolxeTis dablobis Waobebi. kavkasieli xalxebi: somxebi, 

albanelebi da qarTvelebi arasodes wasulan saomrad kakvkasiidan 

Soreul miwebSi, kavkasiis sazRvrebs gareT maT ar egulebodaT 

raime Rirebuli, arc miwa, arc monebi, arc simdidre, arc kultura, 

Tumca yvela dampyrobeli, rac cnobilia istoriidan, cdilobda 

saqarTveloSi laSqrobas, magram ara dapyrobas, vinaidan icodnen 




Yüklə 4,48 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   218




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə