Zaza anCabaZe evropuli saqarTvelo



Yüklə 4,48 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə35/218
tarix24.12.2017
ölçüsü4,48 Mb.
#17345
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   218

99

erekle amas xedavda, magram arCevani ar hqonda: proevropuli 

qristianuli mimarTuleba ruseTze gadioda

1

. Teimurazi iZulebuli 



iyo, wasuliyo ruseTSi imperatrica elisabedTan fuladi daxmarebis 

saTxovnelad  1760 wels, sadac is 1762 wels gardaicvala da dakrZalul 

iqna astraxanSi, qarTveli mefis vaxtang VI­is gverdiT. 

axla erekle agrZelebda iranis winaaRmdeg brZolas. ekaterine II 

cnobil saubrebSi volterTan Voltaire erekle II­ze ambobs: `qarTvelebi 

ibrZvian TurqebTan. erekle mamaci da Zlieria. misi meSveobiT, 

sparselebma nadir Sahis meTaurobiT SeZles daepyroT indoeTi~. 

mTeli am drois ganmavlobaSi TurqebTan brZola arasdros Sewyvetila. 

ereklem gaaZliera aRmosavleT saqarTvelo. 1752 wlidan dasavleT 

saqarTveloSi imereTSi taxtze avida windaxeduli da energiuli mefe 

solomon  I. man gaaZliera samefo Zala da daamarcxa Turqebi ramdenime 

brZolaSi, aseve akrZala monebiT vaWroba. maT xeli moaweres saerTo 

samxedro xelSekrulebas. evropaSi ganviTarebulma politikurma 

procesebmac xeli Seuwyo am saerTo gegmebis ganxorcielebas

2



am dros ruseT­prusiis omi 1764 wels dasrulda zaviT, romelic 



ruseTsa da prusiis mier poloneTis dayofis niadags amzadebda da 

am mizniT (konkurentis CamoSorebis mizniT), saidumlo SeTanxmebiT, 

prusia gadaixdida yovelwliurad 400 000 oqros, Tuki ruseTi daiwyebda 

oms maT saerTo mterTan TurqeTTan. omis mizezic male gamoCnda. 1768 

wels TurqeTma moiTxova poloneTis damoukidebloba (maT undodaT 

saTaveSi Tavisive warmomadgeneli yofiliyo) da gamoucxada ruseTs omi. 

mTeli evropa cdilobda ruseTis yuradReba miemarTaT samxreTisken. 

1

   erekle II­sa da solomon I­is mcdeloba, rom gamoeyenebinaT ruseTis jarebi 



ruseT­TurqeTis omSi 1768­1774 ww­Si CaiSala rusi generlis totlebenis 

General  Totleben (or  Todtleben) muxanaTuri qmedebebis gamo, radgan Zlieri da 

gaerTianebuli saqarTvelo arasdros Sedioda ruseTis interesebSi.

2

 samwuxarod, es mimarTuleba ruseTis mier efeqtianad aRmoCnda 



dablokili. ufro metic, ruseTi Tavis Tavis gaevropelebasac 

winaaRmdegobas uwevda da axlac uwevs. mas Semdeg, rac moipova didi 

warmateba samamulo omSi anglo­saqsonuri mxardaWeriT an socializmis 

dangrevis Semdeg igive anglo­saqsonebis daxmarebiT ekonomikuri krizisi 

gadaitanes, mainc urCevniaT icxovron gaWirvebulad, magram Zal­Rones ar 

iSureben paradoqsulad da maniakalurad anglo­saqsonebTan brZolaSi. 

es tipiuri xafangia Seqmnili biurokratiis mier, raTa gamarTldes misi 

uzomo arseboba. aseTive ritorika iyo aRmosavleT germaniaSi dasavleTis 

Sesaxeb, saerTod aRmosavleT evropaSi dasavleTis, komunistur vietnamSi 

kapitalizmis, komunistur CineTSi taivanis da hong kongis Sesaxeb. magram 

maTi Serigebis Semdgom yvela SiSi gaqra da isini bednierad cxovroben. 

mxolod CrdiloeTi komunisturi koreis mosaxleoba aris darwmunebuli, 

rom daixocebian samxreTTan gaerTianebis SemTxvevaSi.



100

ekaterine  II iZulebuli gaxda, mibruneboda kavkasiel qristianebs da 

qarTveli oficeri qobulovic Kobulov gagzavna dasazveri misiiT.

generali gotlie­kurt hainrix fon totlebeni General  Count  Gotlieb­

Kurt  Heinrich  von  Totleben dainiSna ruseTis amierkavkasiuri saeqspedicio 

Zalebis meTaurad. is rusul ZalebSi daqiravebuli meomari iyo 

prusiasTan omis dros da 1760 wels miaRwia warmatebas berlinis 

moulodnelad aRebiT, magram, radgan mas urTierToba hqonda prusiis 

mefe frederik II­sTan, moRalated CaiTvala da dakavebul iqna Tavisive 

oficrebis mier. tribunalis Semdeg gadawyvetili iyo misi sikvdiliT 

dasja. magram ekaterinem Seamsubuqa sasjeli, brZana waerTmiaT qoneba 

da  1763 wels gaaZeva ruseTidan. man 1769 wels Sewyaleba sTxova 

ekaterines, moubodiSa da is gaigzavna kavkasiaSi, raTa aRedgina misdami 

dakarguli ndoba. yvela misi oficeri iyo germaneli da agreTve 

ramdenime qarTveli emigranti. eqspediciis mizani iyo Zalzed martivi, 

daerwmunebina erekle da solomoni daewyoT saomari moqmedebebi 

TurqeTis winaaRmdeg, raTa SeemcirebinaT TurqeTis Zalebi evropaSi. 

qarTveli Tavadi mouravovi Mouravov daniSnul iqna kampaniis politikur 

mrCevlad da regularulad unda egzavna saidumlo raportebi. rodesac 

totlebenis  480 kazakma gadmokveTa kavkasia 1769 wels maTi moqmedebebi 

imdenad uyuradRebo da mtruli iyo, rom gamoiwvia adgilobrivebTan 

konfliqti (osebi, lekebi, kaxelebi da sxva) da mxolod qarTvelma 

oficerma raTianovma Ratianov SeZlo konfliqtis mogvareba.

ruseTis mefes amcnes, rom: `osebma Ossetians winaaRmdegoba gauwies 

qristianobis miRebaze. konvertebis raodenoba ki ufro meti iyo, vidre 

mosaxleoba. es faqti ki iman gamoiwvia, rom saCuqrebiT moxiblulni 

iyvnen ruseTis mTavrobis mxridan da es nivTebi iyo vercxlis rubli 

da vercxlis jvari, amitom ramdenjerme cxaddebodnen naTlobaze, 

miT umetes, rom rusi mRvdlebi TavianT registrs Zalzed daudevrad 

awarmoebdnen. svanebi Souanians maRlebi da Zlierebi arian, romelTac 

bevri laSqrobis atana SeuZliaT. areulobebis dros isini yaCaRoben 

da yidian maT Svilebs, rogorc monebs. maT Zalzed susti religiuri 

grZnoba aqvT, saerTodac Tu aqvT. isini TavianT colebs saimedod 

malaven da mravalcolianoba akrZalulia, magram yvela kaci valdebulia 

colad SeerTo misi Zmis qvrivi meuRle. yaraCaebi Karatchai aRiareben, 

rom isini madiarebis Magyars STamomavlebi arian. magram maTi ena iseve 

gansxvavdeba ungrelebisgan, rogorc osuri. rac Seexeba qarTvelebs, 

islami verasdros gaidgamda fesvebs maTTan, radgan gansakuTrebuli 

siyvaruli aqvT Roris xorcisa da Rvinis~.

totlebenis vizitis dros solomonTan da ereklesTan, erekles 

Zalzed ancvifrebda is faqti, rom evropeli oficrebidan verc erTi ver 

saubrobda rusulad. Tavad totlebenmac ar icoda rusuli ena, amitom 




Yüklə 4,48 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   218




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə