1 Ramiz Dəniz
Yüklə 3,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
71 Kapitan Xuan Odovaldo ekspedisiyanın baş müşaviri qoca səyyah Rodriges Kartahenanın məsləhəti ilə əlavə qüvvə toplamaq üçün Anqud körfəzini tərk edərək, “Vanquardia” (Avanqard) və “Destino” (Tale) gəmilərində Kalyaoya, oradan isə “Krallar şəhəri” adlanan, Peru vitse-krallığının paytaxtı olan Lima şəhərinə gəlir. Düzdür, ekspedisiyanın sağ qalmış heyəti- nin əsas hissəsi Konsepsion və Valdiviya şəhərlərində yerləşdirilmişdi. Bu qədər qüvvənin uzun müddətə bir şəhərdə qalmaq qeyri-mümkün idi. Bundan əlavə Barselonadan gələcək, polkovnik Alonso Odovaldonun yeni qüvvəsini qarşılamaq lazım idi. Dəqiq bilinmirdi, polkovnik Odovaldo yeni ekspedi- siya ilə hansı şəhərə gələcək - Lima, Kalyao, Konsepsion, yoxsa Valdiviyaya? «Vanquardia» gəmisi bir çox zabit və əsgərlər üçün gecələmək münasib yer idi. Yalnız ekspedisiyanın rəisi, “Vanquardia” gəmisinin kapitanı və həmin gəminin şturmanı «Vanquardia”dan kənar bir yerdə, qoca səyyahın Limada yaşayan oğlu kapitan Leon Kartahenanın evində qalırdılar. Onlardan başqa Migel, qoca səyyah Rodriges, coğrafiyaşünas Bartolomeu, kapitan Alonso Murilyo, cəngavərlər Osvaldo və Sebastyan da həmin evdə qalırdılar. Bundan əlavə Anqud körfəzinə araukanlar tərəfindən ağır yaralanan “Destino” gəmisinin şturmanı Ameriqo de Bartolomeu, kapitan Leonun yekə olmayan evində, qardaşı həkim Xristofor tərəfindən müalicə olunurdu. Bir sözlə, ekspedisiyanın on bir nəfər -üzvü
72 Migelin atasının evində sığınacaq tapmışdı. Kapitan Leon evdə yox idi və qonaqların gəlişindən xəbərsiz idi. Migelin anası qonaqların bu evdə müvəqqəti məskən salmalarına heç bir etiraz etməmiş və onların gəlişinə məmnun olduğunu bildirmişdir. “Destino” gəmisi, həm Sakit okeanın cənub-qərb sahilində baş verən fırtına zamanı, həm də Anqud körfəzindəki şiddətli küləklər zamanı demək olar ki, möhkəm zədələnmiş və yararsız hala salınmışdır. Gəminin ranqouqları tamamilə sıradan çıxmışdır. Bir sözlə, “Destino” kapital surətdə təmir olunmalıy- dı. Bir çoxları inana bilmirdilər ki, təmirdən sonra həmin karavella bir daha uzaq səyahətlərdə üzə bilsin. Çünki Migel güc-bala ilə gəmini Kalyaoya çatdırmışdı. Sanki “Destino” ağır bir döyüşdən çıxmışdır. Təmir üçün həddindən artıq çox pul lazım idi. Migel bu vəsaiti atasıgildən almaq istəyirdi. Bu işdə qoca səyyah nəvəsinin arxasında durmuşdu. Migel istəmirdiki, «Destino”nu təmir etməmişdən əvvəl sıradan çıxartsın. Kim bilir, bəlkə gəmini əvvəlki formasına qaytarmaq mümkün oldu. Onsuz da Migel hələlik heç cürə “Destino”dan imtina edə bilməzdi. Bunun bir çox səbəbləri vardı. Birincisi, gəminin kapitanı Manuel Markos araukanların əlində əsir idi. İkincisi, araukan- ların Anqud körfəzindəki son hücumları zamanı “Destino” Migelgil üçün alınmaz bir qala kimi olmuşdu. Bir sözlə,
73 “Destino” hələ yaxın bir müddət ərzində ispanlara xidmət edə bilərdi. Onsuz da növbəti ekspedisiya vaxtı Anqud körfəzinin şimal sahilinə əsas heyətin bir hissəsini daşımaq lazım idi. Nəyin bahasına olursa-olsun, Migel gəmini dirçəlt- mək istəyirdi. Ekspedisiyanın rəisi kapitan Xuan Limada qala-qala, ekspedisiyanın tərkib hissəsini burada yaşayan keçmiş konkistadorlar ilə genişləndirməyə çalışırdı. Söz yox ki, hər yoldan keçən konkistadoru ekspedisiyanın tərkibinə dəvət etməzdi. Ona təcrübəli, bacarıqlı, qorxmaz və bilavasitə araukanlara qarşı müharibədə iştirak edən döyüşçülər lazım idi. Həqiqətən də bu dəfə araukan müharibəsinə ciddi yanaşıldığından heyətin tərkibinə xüsusi diqqət yetirilirdi. İşdir, təcrübəli döyüşçülərə “Krallar şəhərində” rast gəlinmə- sə, onda Valdiviya və Konsepsion şəhərlərində həmin döyüş- çülərdən könüllü dəstə yaradılacaq. Müharibənin növbəti mərhələsini başlamaq üçün hökmən Barselonadan gələcək polkovnik Alonsonun dəstəsini gözləmək lazım idi. Həmin dəstə ekspedisiyanın özəyini təşkil edəcəkdi. Nədənsə, həmin dəstə hələ də gəlib Yeni Dünya sahillərinə çıxmamışdır.
74
Artıq 1591-ci ilin iyunun 15-i idi və kapitan Xuanın ekspedisiyası üç ay idi ki, Araukaniyanı tərk etmişdi. Buna baxmayaraq, həmin ekspedsiyanın üzvləri bəzi dəyişiklik- lərlə üzləşmişdilər. Daha doğrusu, qeyri-adi hadisələr baş vermişdi. İş ondadır ki, ekspedisiyanın gəmiləri Anqud körfəzini tərk edəndən iki həftə sonra araukanlara əsir düş- müş kapitan qraf Filipp Morelosun cəngavərlər dəstəsindən beş nəfəri (hesab edilirdi ki, 8 nəfər cəngavər əsir düşüb) Valdiviyaya qayıdıb. Bu xəbər ildırım sürətilə gəlib Limaya çatır. Sonradan həmin cəngavərlərin özləri Limaya gedirlər. Onların Araukaniyadakı fəaliyyətləri bütün ekspedisiya üzv- lərini maraqlandırırdı. Axı, hamı elə bilirdi ki, on cəngavər- dən səkkizi (Osvaldo ilə Sebastyandan başqa) araukanlara əsir düşüb. Məlum oldu ki, kapitan qraf Filipp Morelos bütün dəstə ilə meşədəki ispan fortunda olan zaman, cəngavərlər arau- kanları sarsıtmaq üçün Lyankiue gölünün qərb sahilində yerləşən araukan kəndinə hücum etməyə yollanmışdılar. Kəndin tuşunda onlar araukanların ciddi müqavimətinə rast gəlir və döyüşdə Ramiro Leandronu itirərək geriyə forta qayıdırlar. Lakin orada dəstənin yoxa çıxdığını görürlər. Yüklə 3,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|