1 Ramiz Dəniz
Yüklə 3,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
86 olan ekspedisiya iştirakçılarının üzvlərini bir çox adamlar adbaad tanımağa başladı. Araukaniya Limadan xeyli cənub- da yerləşdiyinə görə əhalinin əksəriyyəti oradakı aborigen- lərin inadkarlığı və məğlubedilməzliyi ilə çox da tanış deyil- dilər. Kapitan Xuanın ekspedisiyası Araukaniyada məğlubiy- yət ilə üzləşəndən və iştirakçıların bir çoxları amansız hindulara əsir düşəndən sonra bu mövzu şəhərin bir nömrəli müzakirəsinə çevrilmişdir. Ona görə də araukanlara məğlub olan konkistadorlar “Krallar şəhəri” - Limada peyda olan kimi bir çox adamların fikrini özlərinə cəlb etdilər. Belə olan halda bir çox konkistadorlar çıxılmaz vəziyyətə düşmüşdü- lər. Çünki Arakuan müharibəsində həmin ekspedisiyanın yalnız “Destino” gəmisinin tərkibində olan üzvləri iştirak etmişdilər. Faktiki olaraq “Vanquardia”nın tərkibində olanlar Araukaniyaya ayaq bassalar belə həmin müharibədə iştirak edə bilməmişdilər. Şəxsən kapitan Xuan bu mövzu ilə maraqlananlara dürüst məlumatlar vermək qarşısında aciz idi. Lakin günlər kecdikcə həmin ekspedisiyanın iştirakçıları yavaş-yavaş şəhər əhalisinin gözündən düşməyə başladılar. Ona görə ki, çoxları araukanlarla tanış deyil və onların döyüşkən tayfa olduqlarından xəbərsiz idilər. Hamı elə bilir- di ki, araukanlar da başqa hindu tayfaları kimi zəif və aciz- dirlər. Məhz buna görə də güclü təşkil edilmiş ekspedisiya-
87 nın hindu tayfası tərəfindən darmadağın edilməsi çoxlarında gülünc və nifrət hissi doğururdu. Keçmiş konkistadorların fikrincə, Araukaniyada məğlub olanlar ispan əsgərinin şərəfini alçaltmış və onların bu torpaqda gəzməyə mənəvi haqqları yox idi. Lakin elələri də vardı ki, araukanlarla yaxından tanış idi və yaxud da onlar haqqında çox şeylər eşitmişdi. Məhz elə adamlar müharibə- dən gələnlərin aqibətinə acıyırdılar. Kapitan Xuanın ekspedisiyası Araukaniyada məğlubiyyə- tə düçar olsa da, Migel və onun ən yaxın dostları həmin müharibədən qalib kimi çıxmışdılar. Onlar müharibədə göstərdikləri qəhrəmanlıqlar və şücaətləri sayəsində bütün Limada böyük hüsn-rəğbət qazanmışdılar. Bir sözlə, Araukani- yadan gələnlər Limada gah tənqid olunur, gah da təriflənirdilər. Belə olan halda Limaya yığlışanlar tezliklə Araukaniyaya qayıtmağa çalışır və orada araukanlardan öz qisaslarını almaq istəyirdilər. Bu dəfə arakuanlar birdəfəlik məhv edilib yer üzündən silinməli idi. Bu Araukaniyaya yollanacaq növbəti konkistadorların əsas məqsədi sayılırdı. Keçmişdəki səhvlər bir daha təkrarlanmasın deyə, bu dəfə ekspedisiyasının tərkibinə əsl peşəkar döyüşçülər daxil etmək lazım idi. Hamı çox yaxşı bilirdi ki, növbəti ekspedisiyaya polkovnik Alonso Odovaldo başçılıq edəcək. O, isə məğlubiyyətin necə olduğunu hələlik
88 bilmirdi. Onun həyatının tarixi səhifələrində yalnız qələbə sətirləri yazıldığını görmək olardı. Migel başqa konkistadorlara nisbətən şəhərdə demək olar ki, başıuca gəzirdi. Hara istəsə, ora da gedirdi. Onun üçün bir çox qapılar açıq idi. Çox vaxt darıxanda admiral de Neyragilə qonaq gedər və orada səyahətlər haqqında maraqlı söhbətlər aparardı. Elə bu gün də o, coğrafiyaşünas Bartolomeu ilə birlikdə admiralgilə getmək istədi, lakin yola düşməzdən əvvəl xəbər verildi ki, admiral özü onlara təşrif buyurub. Dərhal admiralı yüksək səviyyədə qarşıladılar. Evin böyüyü kimi Seviliya özü admiral de Neyranı içəri dəvət etdi. Admiralın gəlişi evdəkilər üçün gözlənilməz idi. Dərhal süfrə açıldı. Masa arxasına admiral de Neyra, Seviliya, qoca səyyah, Migel, kapitan Xuan və coğrafiyaşünas Bartolomeu toplaşdılar. Admiral xəbər verdi ki, həyat yoldaşı İzabella Barreto birbaşa evdən bura gəlməlidir. Hazırda o, gecikirdi. Admiral özü Perunun vitse-kralı olan əmisigildən gəlirdi. Aydın oldu ki, onlar Araukaniya barəsində ciddi müzakirə aparmışdılar. Çünki bu məsələ Amerikadakı müstəmləkəçilərin bütün təbəqələrini maraqlandırırdı. Buna baxmayaraq bu məsələdə heç kim İspaniyadan gələn konkistadorlara öz köməkliyini göstərmək istəmirdi. Ona görə ki, həmin ərazi Peru vitse-krallığından xeyli cənubda yerləşirdi. İçəridəkilər yenicə söhbətə başlamışdılar ki, birdən elan edildi ki, admiralın həyat yoldaşı İzabella Barreto bu evə təşrif
89 buyurubdur. Donya İzabellanı dərhal içəri dəvət etdilər. Qadın birbaşa həyat yoldaşının yanında əyləşdi. İçəridə oturanların hamısı hökmlü donyaya təqdim edildi. Bəli, bəli. İzabella Barreto çox hökümlü, tələbkar, rəhmsiz və qürurla danışan bir Kastiliya idalqosu idi. Çox vaxt müəyyən məsələlərdə həyat yoldaşının işinə qarışır və ona lazımlı məsləhətlər verərək, öz hökmünü yeridirdi. Admiral sözsüz ki, onun ağıllı məsləhətlə- rini qeyd-şərtsiz qəbul edirdi. Bu da İzabellanın ağıllı və təkəbbürlü qadın olmasından xəbər verirdi. - Araukanların özbaşınalığı və həyasızlığı haqqındakı söz- söhbətlər artıq buralara gəlib çıxıb və bir çox adamlar öz narazılıqlarını gizləmirtlər. - deyə admiral de Neyra başını təəssüflə tərpədə-tərpədə təmkinlə dilləndi. - Hamı bizim konkistadorların faciəli surətdə məğlub olmalarından bərk acıyır. Çünki uzun müddətdir ki, bizim konkistadorlar Yeni Dünya sahillərində belə bir məğlubiyyətlə üzləşməmişdi. - Don Alvaro, həqiqətən də bizim ekspedisiya faciəli surətdə, bir çox zabitlərin özbaşınalığı və səhlənkarlığı ucbatından Araukaniyada məğlubiyyətə uğrayıblar. - deyə kapitan Xuan ehtiramla dilləndi. - Halbuki biz həmin məğlubiyyyətlə üzləşməyə də, bilərdik. Sadəcə olaraq, araukanlar bizim kobud səhvimizə görə qələbə bayrağını əldə edə biliblər. - Cənab kapitan, həmin müharibədə ispan əsgərinin şərəf və ləyaqəti alçaldılıb. - deyə admiral narazı halda Xuan ilə
Yüklə 3,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|