1 Ramiz Dəniz
Yüklə 2,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
143 Robert Sergeyi İrəvanda qarşılayıb onu mədəniyyət saraylarının birində keçirilən tədbirə apardı. Başqa millətin tarixini oğurlamqda, öz mədəniyyətini qədimiləşdirmək üçün qonşuların mədəniyyətini özününküləş- dirməkdə, kulinariyanı, musiqi alətlərini, folklor sənətini mənimsəməkdə mahir usta olan yalançı alimlərin dünya türk- lərinə qarşı ağızdolu çıxışları gurultulu alqışlarla qarşılanırdı. Bir sözlə, özləri deyib özləri də eşidirdilər. Çıxış etmək üçün Sergeyə söz verilmədi, ona görə ki, o, həmin tədbirə gecik- mişdi. Lakin elmlər namizədi belə bir laqeyd münasibətdən incimədi. Hava qaralan zaman tədbir başa çatdı və Robert onu şəhər kənarındakı, özünə məxsus olan, lakin heç kimin yaşamadığı evə apardı. Şəhərin mərkəzinə yaxın bir neçə küçəni çıxmaqla, qalan küçə və prospektlərdə zülmət qaranlıq hökm sürürdü. Sanki burada heç kim yaşamırdı. Əvvəlcədən planlaşdırıldığı kimi səhər tezdən onlar Xan- kəndidə keçiriləcək yığıncaqda iştirak etmək üçün Qarabağa yola düşdülər. İrəvanda insanı qeyri-adiliyi ilə təəccübləndirən, heyrəndi- rən gəzməli yerlər demək olar ki, yox idi. Məhz bu səbəbdən Robert qonaqla birlikdə şəhər gəzintisinə çıxmaq istəmədi. Lakin Sergey ona bildirdi ki, avtovağzala gedəndə onun tanıdığı küçə və prospektlərindən keçsin. Xarici qonaqların gəzdikləri küçə və meydanlar, inzibati binalar müəyyən qədər abadlaşmışdı. Restoran və kafelər zallarında boş yerlər çoxluq
144 təşkil edirdi. Bu ondan xəbər verirdi ki, orada təşkil olunan servisdən əlavə şəhərə gələn qonaqların sayı həddindən artıq azdır. Hər şeyə diqqət yetirən Sergey fikir verir ki, şəhərdə olan ermənilərin əksəriyyəti qanı qaralmış, sifəti büzülmüş, həyatdan narazı haldadır və əcnəbi adam görəndə, xüsusən də rus və iranlılarla üz-üzə gələndə nifrət dolu baxışlarını həmin adama yönəldirdilər. Halbuki blokada şəraitində olan ermənilərə indiki məqamda İran ilə Rusiya mümkün olan bütün köməklikləri göstərirdi. Bələdçi funksiyasını yerinə yetirən Robert bunu onunla izah edirdi ki, guya camaat illər boyu blokada şəraitində yaşadığından, günü-güzaranı yaxşı olan gəlmə əcnəbilərə həsəd aparırdı. Həqiqətdə isə ermənilər həsəd yox, paxıllıq edir, bəlkə də nifrət hissi bəsləyirdilər. Bir sözlə, rus ziyalısı yerli əhalinin mimikasını nəzərdən keçirəndən sonra belə qənaətə gəldi ki, ermənilər heç də Qafqazın başqa millətləri kimi qonaqpərvər deyil, kənardan gələnləri isə arzuolunmaz şəxslər kimi süzürdülər. Robert özü Stavropolun Pyatiqorsk şəhərində yaşayırdı və ildə iki dəfə anasını görmək üçün o, Qarabağa gedərdi. Ona görə də İrəvanın avtovağzalında bir neçə taksi sürücüləri onu yaxından tanıyırdılar. Bərbad vəziyyətdə olan “Jiquli” markalı maşın Qarabağa getmək üçün öz razılığını bildirdi. Sergey vaxtilə Qarabağda olmuş və dəqiq bilirdi ki, həmin diyar Ermənistan sərhədindən xeyli kənarda yerləşir və ora getmək üçün dağ yollarını qət etməliydilər. Lakin o, həmin
145 diyara məhz Azərbaycandan, Bakı-Ağdam marşrutu ilə getmişdi. Tutduqları maşın onları Qarabağın istənilən nöqtəsinə aparıb çıxarsaydı, onda bu sensassiya sayılardı. Qarabağa daxil olmaq üçün Gorus-Laçın yolundan istifadə etmək lazım idi. Hər şeyi diqqətlə nəzərdən keçirən Sergey görür ki, bu ölkə hərtərəfli olaraq yəni, bütün sahələrdə geridə qalıbdır. Küçə və yollar, yaşayış qəsəbələri bərbad vəziyyətdədir. Əhali səfalət içərisində yaşayırdı. SSRİ dövründən qalma bütün zavod və fabriklər xammal olmadığından iflic vəziyyətinə düşmüş, bütün avadanlıqlar tikinti materialları ilə birlikdə İrana və ya Gürcüstana satılmışdı. Sovet istehsalı olan sərnişin və minik avtomobillərini yollarda görən rus ziyalısı təəccübü- nü gizlətmir və bu ölkənin nə dərəcədə geridə qaldığını ifadə etməyə də çəkinmir, hətta Ermənistanı iqtisadi geriliyinə görə Qırğızıstan və Tacikistanla müqayisə edirdi. Ən dəhşətlisi isə yaxın gələcəkdə inkişafın baş verməyəcəyini görən əhali nicat tapmaq üçün ölkəni tərk etmək məcburiyyətində qalırdı. Sergeyin fikirincə, son 25 ildə İrəvanda cüzi dəyişikliklər baş vermişdi. Həmin dəyişikliklər əsasən, rus sözlərinin fars və fransız sözlərilə əvəz olunmasından, bəzi yerlərdə iri super marketlərin açılmasından, hündür olmayan mehmanxanaların və inzibati binaların tikilməsindən ibarət idi. Şəhərin mərkəzindən əlavə demək olar ki, heç bir yerdə abadlıq işləri aparılmır, asfalt döşənmir, işıq sistemi yenilənmir, ümumiy-
Yüklə 2,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|