00i9az titul(1-7)
Yüklə 3,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Slaydın yerinin dəyişdirilməsi.
- Slaydın uzaqlaşdırılması.
- Azərbaycan şairləri
- • III fəsil • Tətbiqi proqramlar •
- Elektron cədvəldə nisbi və mütləq istinadlardan istifadə 1.
- İstinad • Nisbi istinad • Mütləq istinad • Qarışıq istinad S ö z l ü k
3 51 • III fəsil • Tətbiqi proqramlar • üçün bu rejim yetərli deyil. Bunun üçün slaydların çeşid- lənməsi (Slide Sorter View) rejimindən istifadə etmək olar. Bu rejimə keçmək üçün proqram pəncərəsinin aşağı- sında status zolağında yerləşən düymələrindən Slide Sorter View düyməsini, yaxud View menyusunda Slide Sorter düy- məsini çıqqıldadın. Bu rejimdə asanca slaydların yerini dəyişdirmək, yeni slaydlar əlavə etmək və slaydları uzaqlaşdırmaq olar. Slaydın yerinin dəyişdirilməsi. Slaydın yerini dəyişdirmək üçün siçanın göstəricisini onun üzərinə aparın və sol düyməsini basın. Göstəricini yeni yerə dartıb aparın və sonra siçanın düyməsini buraxın. Slaydın uzaqlaşdırılması. Slaydı uzaqlaşdırmaq üçün onu seçdirin və yaxud Yeni slaydın artırılması. Təqdimata yeni slayd artırmaq üçün öncə onu yerləş- dirəcəyiniz yerdən qabaqkı slaydı, sonra isə New Slide düyməsini çıqqıldadın. Yaradılmış slaydı redaktə etmək üçün adi rejimə keçin. 1. Təqdimatda multimedia obyektləri dedikdə nə başa düşülür? 2. Səs və video faylını slayda necə əlavə etmək olar? 3. İstədiyiniz mövzuda təqdimat hazırlayın. Slaydlarda olan obyektlərə Motion Paths ef- fektlərini tətbiq edin. Bildiyiniz kimi, təqdimatları daha baxımlı etmək, informasiyanı auditoriyaya hissə- hissə müəyyən ardıcıllıqla çatdırmaq üçün slaydın ayrı-ayrı obyektlərinə animasiya effektləri tətbiq olunur. OpenOffice Impress proqramında bunu necə etməyi ötən il öyrənmisiniz. Təbii ki, bənzər işləri Microsoft PowerPoint proqramında da görmək mümkündür. Animations menyusunun düyməsini çıqqıldadın və proqram pəncərəsinin sağ hissəsində yaranan eyniadlı paneli araşdırın. Yenicə yaratdığınız Azərbaycan şairləri adlı təqdimatın slaydlarındakı obyektlərə müxtəlif effektlər tətbiq edin. Araşdıraq- öyrənək Öyrəndiklərinizi yoxlayın • Slaydlar sahəsi • Aktiv slayd S ö z l ü k 52 E LEKTRON CƏDVƏLLƏRLƏ İŞ Elektron cədvəl proqramlarında (cədvəl prosessorlarında) müxtəlif tipli veri- lənlərlə – simvollarla (mətnlərlə), ədədlərlə, məntiqi və tarixi göstərən verilənlərlə işləmək imkanı vardır. Xana üzərində hansı əməliyyatların aparıla bilməsi həmin xanadakı verilənin tipindən asılı olur. Məsələn, xanada 43248 ədədi yazılmışsa və mətn formatı qoyulmuşsa, onda bu ədəd 4, 3, 2, 4, 8 simvollarının ardıcıllığı kimi qəbul ediləcək. Əgər ədəd formatı qoyulmuşsa, onda elektron cədvəl xanada yazılanı ədəd kimi qəbul edəcək. Xanaya tarix formatı təyin olunmuşsa, xanadakı ədəd 28 may 2018 tarixi kimi qəbul ediləcək (01.01.1900 tarixindən 28.05.2018 tarixinədək günlərin sayı 43248-ə bərabərdir). 1. Microsoft Excel elektron cədvəl proqramını başladın. 2. Xanaların birinə hər hansı ədəd yazın, məsələn: 6723. 3. Yenidən həmin xananı seçin. 4. Alətlər zolağının Number bölümündəki siyahıda bəndini Date bəndi ilə əvəz edin və daxil etdiyiniz ədədin necə dəyişdiyinə diqqət yetirin. 5. Alətlər zolağında Format düyməsini çıqqıldadın və açılan menyuda Format Cells bəndini seçin. Uyğun dialoq pəncərəsi açılacaq. 6. Dialoq pəncərəsinin Number sə- hifəsinə keçin. Category siyahı- sında olan və Excel elektron cəd- vəl proqramında istifadə olunan verilən tiplərinə diqqət yetirin. 7. Siyahının elementlərini bir-bir seçməklə onlara aid verilmiş nü- munələrlə tanış olun. Nəticəni müzakirə edək: – Date formatının neçə növü var? – Xanaya hansı ədədi daxil etmək lazımdır ki, onun formatını faizə (Persentage) çevirdikdə 45% göstərsin? F ə a l i y y ə t 1 12 Elektron cədvəllərdən nə məqsədlə istifadə olunur? Elektron cədvəldə düstur necə yazılır? 3 53 • III fəsil • Tətbiqi proqramlar • Elektron cədvəlin ilk növbədə hesablamaları avtomat- laşdırmaq üçün nəzərdə tutulduğunu və bu məqsədlə düsturlardan istifadə edildiyini bilirsiniz. Düsturda ədə- di verilənlər, əməl işarələri, müxtəlif funksiyalar, eləcə də cədvəl obyektlərinin ünvanları ola bilər. Xanaların ünvan- ları olan düsturları riyazi tənliklərlə müqayisə etmək olar: tənliklərdə xanaların ünvanlarının yerinə dəyişənlərdən istifadə edilir. Düsturun yazılışında xananın və ya xanalar diapazonunun ünvanı istinad vasitə- silə göstərilir. İstinadlar elektron cədvəlin ixtiyari xanalarını bir-biri ilə əlaqələn- dirməyə və cədvəl verilənlərinin lazım olan emalını həyata keçirməyə imkan verir. Çox zaman eynitipli məsələlərin həllində eyni düsturlardan istifadə olunur. Müəyyən düsturu cədvəlin müxtəlif xanalarına hər dəfə yenidən daxil etməmək üçün onun kopiyasından yararlanmaq olar. Kopiyalama əməliyyatını eyni sətir və ya sütunda olan xanalar üzərində aparmaq üçün daha əlverişli üsul vardır. Bunun üçün öncə kopiyasını köçürmək lazım olan xana seçdirilir (bunu xananın ətrafında yaranan qalın qara çərçivəyə görə bilmək olar). Sonra siçanın göstəricisini çərçivənin sağ aşağı küncündəki kiçik kvadrat üzərinə aparıb (göstərici + şəklini alacaq) siçanın sol düyməsini basıb sax- lamaqla göstərici sətir, yaxud sütun boyunca hərəkət etdirilir. Siçanın düyməsini buraxdıqda ilkin xanadakı düstur seçdirilmiş bütün xanalara tətbiq olunur. Eyni üsulla istənilən xananın qiymətini başqa xanalara rahat və tez köçürmək mümkündür. Elektron cədvəldə düsturu bir xanadan başqasına köçürəndə düsturda istifadə olunan xanaların ünvanları – istinadlar avtomatik olaraq dəyişir. Belə istinadlar nisbi istinadlar adlanır. Nisbi istinad adi formada yazılır, məsələn: F3, E7. Bəzi hallarda düsturu bir yerdən başqa yerə köçürərkən istinadların dəyişilməsi tələb olunmur. Belə hallarda elektron cədvəldə mütləq istinadlardan istifadə olunur. Mütləq istinadda sütunun hərfinin və sətrin nömrəsinin qabağında $ simvolu qoyulur, məsələn: $F$3, $E$7. Əgər düsturda istinadın iki hissəsindən biri – ya sütunun hərfi, ya da sətrin nöm- rəsi dəyişilirsə, onda qarışıq istinaddan istifadə olunur. Bu zaman $ simvolu is- tinadın yalnız dəyişilməz qalacaq hissəsinin qabağına qoyulur. Məsələn: $F3, E$7. Elektron cədvəldə nisbi və mütləq istinadlardan istifadə 1. Elektron cədvəl proqramını başladın. Boş sənəd (iş kitabı) açılacaq. 2. A1 xanasına 1 ABŞ dolları = ... manat mətnini daxil edin. F ə a l i y y ə t 2 • Düstur • İstinad • Nisbi istinad • Mütləq istinad • Qarışıq istinad S ö z l ü k Yüklə 3,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|