1 Hümayi rş e
Yüklə 7,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
H Ü M A Y İ - Ə R Ş 41 qədər xürafat nəql edilməkdə idi ki, hər biri məkan, zaman və eşidənin dərəcəsinə və mühakiməsinə görə artır və içindən çıxılmayacaq bir səviyyəyə gəlmiş olurdu. Əgər, mürşid haqqında bir tərəfdən sorğu-sual vaqe olarsa (elə də oldu) əli qələm tutan nə qədər tərəfdar var isə hər biri bir cür rəvayət ilə bir-birindən gizli surətdə cavaba təşəbbüs göstərirdilər. O cümlədən, “Tövhidi-əfkar” qəzetində “Şeyx Hacı Həmzə əfəndi namında bir şair tanımıram. Bilən varsa bizləri bu xüsusda məlumatlandırsın”, deyə məqalə yazan bir zatın bu məqaləsinin intişarından sonra zühura gəlmiş və təəccüblü bir mənzərə kəsb etmişdi. Bunlardan başqa, bir də əvvəllər məcburən, elmi müzakirəyə qüd- rəti yetmədiyi üçün Həzrəti Pir barəsində onun sağ vaxtında susmuş bacarıqsızların şeyxin vəfatından sonra meydanı boş görüb ədəb dairə- sin dən və müzakirədən xaric kinayə və müdaxilə etdiklərinə şahid olma- ğımdır. Yuxarıdakı nəşrin və hər hansı səbəblərdənsə nəşr edilə bilməmiş bir neçə risalənin bir küncdə gözləməkdə olduqları xəbərini də inandığım bir mənbədən eşitdim. Bu və buna bənzər bir sıra səbəbin toplanması 26 cəmaziyəl-axir 1345-ci hicri ilində və 23 kanunu-əvvəl 1343-cü rumi ilində [m.23 dekabr 1927] cümə günü qeydlərimi bir yerə cəm edərək bir kitab halına salmağıma səbəb oldu. Bu xüsusda görülən nöqsanlarım göstərildikdə, xoş niyyətli olmaq şərtilə, hər kim tərəfindən olursa olsun, yaxşı qarşılamağa və qəbula hazıram. Ediləcək tənqidlərə və həyatım boyunca bu zata aid veriləcək suallara cavab verməyi vəd edirəm. Kövnü
hesab edərək müqəddiməyə nəhayət verirəm. Uğur və hidayət Allahdandır. 1345-ci il [m.1926/27] Mirzadə Mustafa Fəxrəddin Amasiya Mehmed Bəyazid paşa məhəlləsi 7 nömrəli ev. 23/24 çəharşənbə, şabanı-şərif 1347, 5/6 kanunu-sani sənə 1345 [m.19/20 yanvar 1929] 42 H Ü M A Y İ - Ə R Ş Bismillahir-Rahmənir-Rahim ﻰﻠﻌﻟﺍ ﺕﺎﻔﺼﻟﺍ ﻭ ﻰﻨﺴﺤﻟﺍ ءﺎﻤﺳﻷﺍ ﻪﻟ ﻱﺬﻟﺍ ﺕﺎﻴﻟﻭﻷﺍ ﺮﺋﺎﺴﻟ ﺎﻤﻛ ﺡﺎﺘﺘﻓﺍ ﻪﺘﻴﻟﻭﻷ ﺲﻴﻟ ﻱﺬﻟﺍ ﺪﻤﺤﻟﺍ ﻱﺬﻟﺍ ﺪﻳﺮﻤﻟﺍ ،ﺕﺍﺰﺋﺎﺠﻟﺍ ﻦﻋ ﺰﺠﻌﻳ ﻻ ﻱﺬﻟﺍ ﺭﺩﺎﻘﻟﺍ ،ﺕﺎﻣﻮﻠﻌﻤﻟﺍ ﻊﻴﻤﺠﺑ ءﺎﻤﻌﻟﺍ ﻲﻓ ﻢﻟﺎﻌﻟﺍ ،ﺕﺎﻴﻟﺯﻻﺍ .ﺕﺍﺰﺠﻌﻤﻟﺍ ﻩﺰﺠﻌﺗ ﻼﻓ ﺪﺼﻘﻳ ﻭ ﺕﺎﻴﻧﺎﻤﺴﺠﻟﺍ ﺪﻴﺳ ﻭ ﺕﺎﻗﻮﻠﺨﻤﻟﺍ ﻑﺮﺷﺃ ﺪﻤﺤﻣ ﺎﻨﻴﺒﻧ ﻭ ﺎﻨﻟﻮﺳﺭ ﻭ ﺎﻧﺪﻴﺳ ﻰﻠﻋ ﻡﻼﺴﻟﺍ ﻭ ﺓﻼﺼﻟﺍ ﻭ .ﻦﻴﻌﻤﺟﺃ ﻪﺒﺤﺻ ﻭ ﻪﻟﺁ ﻰﻠﻋ ﻭ ﺕﺎﻴﻟﺎﻌﻟﺍ ﺕﺎﻨﺠﻟﺍ ﻲﻓ ﺔﻠﻴﺳﻮﻟﺍ ﺐﺣﺎﺻ ﺕﺎﻴﻧﺎﺣﻭﺮﻟﺍ [Həmd sadəcə Allaha məxsusdur. O, Əvvəldir. Onun digər məxluqat kimi başlanğıcı yoxdur, ən gözəl isimlər və ən uca, əzəli sifətlər Onundur. O, Alimdir, gizli-açıq hər şeyi biləndir. O, mükafatlandırmağı bilən Qadirdir. O, iradə sahibidir, dilədiyini eyləyən, gərəkdiyində möcüzələrini əyan edən Müriddir. Yaradılmışların ən şərəflisi, bütün cismani və ruhani varlıqların əfəndisi, ulu cənnətlərə varmaq üçün vasitə olan əfəndimiz, peyğəmbərimiz Muhəmmədə, ailəsinə və əshabın hamısına salam və səlat olsun.] ﻮﻨﺷ ﺮﺣ ﻝﻮﻗ ﻮﺗ ﻡﺮﺣ ﺽﺮﻏ ﺯﺍ ﻮﺟ ﻭﺩ ﺩﺯﺭﺍ ﻪﻧ ﻥﺎﮔﺪﻨﺑ ﺩﻮﻬﺷ ﻪﮐ ﻩﺍﻮﮔ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻩﺪﻨﺑ ﻥﺍﺭﺍﺰﻫ ﺮﮔ ﻩﺎﮕﺑ ﻥﺎﺸﻴﻫﺍﻮﮔ ﺩﺮﻳﺰﭙﻧ ﻉﺮﺷ
H Ü M A Y İ - Ə R Ş 43 ŞEYX HACI HƏMZƏ ƏFƏNDİ Ş eyx Hacı Həmzə əfəndi indiki Azərbaycan Respub li ka sına tabe Qarabağ əyalətinin Zəngəzur uyez di nin (mahalının) Cicimli kən- dində 1213-cü il [m.1798-99] tarixində seyyidül-əvan Seyid Mir Rüknəddin əfəndi həzrətlərinin mübarək, pak zürriyyətlərindən dün yaya qədəm basmışdır. Anasının ismətli adı Qızxanımdır. Bu kənd şərq dən Şuşa qalası və Gödünzür adlı erməni kəndi, qərbdən Bərgüşad çayı, şimaldan Gorus qəsəbəsi, cənubdan Həkəri çayının arasında 150 evdən ibarətdir.Evləri qədim üsulla tikilmiş, basıq dam tikililərdir. Küçələri dardır. Şimaldan başlayaraq şərq tərəfini bütünlükdə təqib edən və cənuba doğru uzanan Həkəri çayına yetişən bir dərənin üstündə 30-40 metr yüksəkliyində bir təpənin ətəyində yerləşmişdir. Ərazisi daşlıq və dağlıqdır. Mövqeyi yaylaya oxşayır. Meşəsi yoxdur. Suları boldur. Çeşməsi və təbii şəkildə yerdən qaynayan suları da vardır. Dərədən bir-iki dəyirman çevirəcək miqdarda daimi bir su axmaqdadır. Bu kəndin qərbində Cəbrayıl uyezdindən gələn bir yol vardır ki, Qızılqaya adlandırılan bu qayanın ətəyindən keçir. Qızılqayanın yüksəkliyi yoldan 60-70 metr qədərdir. Bu Qızılqayanın üzəri düzbucaqlı şəklində və müs- tə vi səthinə bənzər bir halda olub, təqribən 3000 kvadrat metr sahəsi vardır. Bu təpənin üzəri başdan-başa məzarlıqdır. Bu məzarlıqda Siffin hərbinin məşhur qazilərindən Malik Əştərə (r.a) isnad edilən iki günbəz vardır. Rəvayətə görə, bu iki günbəzin biri Malik Əştərin mədfəni, digəri də ibadətgahı imiş. Adları oraca “Cüt günbəz” mənasını ifadə edən “Qoşa günbəz” ismi ilə məşhurdur. Evlərin memarlıq üslubu Hamısı iri, qalın divarlı, döşəməsi yer təni, pəncərəsiz, iç-içə iki-üç otaqdan təşkil olunmuş, beş metr yüksəkliyində tikilmiş otaqlardan iba- rət dir. Üstləri qübbəli olub, ocaq evin tam ortasındadır. Ocaqları bacalı de yildir, yalnız otağın tam mərkəzində odunları yandırmaq üçün zəminə bir neçə ədəd düz daşlar qoyulmuş və bu daşlara paralel olaraq qübbənin üstündə 80-100 santimetr ölçüsündə geniş bacalar düzəldilmişdir. Bu bacaların ən yüksəyinin ancaq 1 metr hündürlüyü ola bilər. Bununla belə, 80 santimdən aşağı olan baca yoxdur. Bu evlərin çətin zamanlarda müdafiə mövqeyi olduğu hiss olunur. Ziya ancaq bacalardan gəlməkdədir. Odur ki, günəşdən əbədiyyən məhrumdur.
Yüklə 7,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|