1 Hümayi rş e

H Ü M A Y İ - Ə R Ş

    35

24.  M.Şakir. Anadoluda Azeri şairlerine dair bir kaç not - Nigarizade Mahmut, 

Azerbaycan Yurt Bilgisi, il:2, №:23, 1933, s.402-405.

25. M.Şakir. Anadoluda Azeri şairlerine dair bir kaç not - Sebati, Azerbaycan 

Yurt Bilgisi, il:2, №:15, 1933, s.97-100.

26.  Menç Hüseyin. Fotoğraflarla geçmişte Amasya, Ankara, 2010.

27.  Menç Hüseyin. Tarih içinde Amasya. Amasya Belediyesi yay., Ankara, 2014.  

28. Mir Həmzə Nigaridən alınan elmiyyə icazətnamə; əlyazma, M.Rıhtım kol-

leksiyası. 

29.  Mucəmul-məani, ərəbcə izahlı lüğət (www.almaany.com) 

30.  Nəsimi İmadəddin. Əsərləri, Elm, Bakı, 1973 (3 cilddə).

31.  Nigari Mir Hamza. Farisi Divan (Elyazma), Amasya Kütüphanesi, BA, 1187. 

32.  Nigari Mir Hamza. Farisi Divan, (Neşr edən: İ. Haqqı), Matbaai-Huquqiyyə, 

İstanbul, 1329.

33.  Nigari Mir Hamza. Nigarname, İstanbul, 1305. 

34. Nigari Mir Həmzə Seyid. Nigarnamə, haz: Nəzakət Məmmədli, Elm və 

təhsil, Bakı, 2012.

35.  Nigari Mir Hamza. Divan-ı Seyyid Nigari, haz. Azmi Bilgin, İstanbul, 2003.

36. Nigari Mir Həmzə Seyid. Divan, haz. Nəzakət Məmmədli, Bakı: Elm və 

Təhsil,  2010.  

37.  Nigari Mir Hamza. Divan-ı Seyyid Nigari, haz. Kurtuluş Altunbaş, Samsun, 

2004.

38.  Nigari Seyyid Hamza. Divan-ı Türki, İstanbul, 1883; Tiflis, 1326.

39.  Olcay Osman Fevzi. Amasya şehri, sadeleştiren: H.Küçük-K.Altunbaş, Amas-

ya, 2010.

40. Ocak Ahmet Yaşar. Kültür Tarihi Kaynağı Olarak Menakıbnameler, Türk 

Tarih Kurumu, Ankara, 2010.

41. Özkılınç Ahmet. Mürşidi Aşk Olan Arif Seyid Nigari, Seçil Ofset, İstanbul, 

2013.

42.  Pala İskender. Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ, Ankara, 2000.

43.  Raqub Kərimov, İlahə Vəliyeva. Sədi Sani Qarabağinin həyat və yaradıcılığı, 

Bakı, Elm və Təhsil, 2014. 

44.  Rıhtım Mehmet. Seyid Yəhya Bakuvi, Elm və Təhsil, Bakı, 2013.

45.  Rıhtım M., Xəlilli F. Mövlanə İsmayıl Siracəddin Şirvani, Bakı, birinci nəşr 

(2003), ikinci nəşr (2011). 

46.  Rumi Mevlana Celaluddin. Mesnevi tercümesi, 6 cilt, Ötüken yay., İst., 2000.

47.  Rumi Mevlana Celaluddin. Mesnevi-yi şerif, tam metin, Timaş, İst., 2010.

48.  Rumi Mevlana Celaluddin. Mesnevi, haz: Karaismailoğlu Adnan, Akçağ, İst, 

2007. 

49.  Sadi. Şark-İslam klasikleri, Gülistan, MEB, İst., 1991.

50.  Şəcərə, əlyazma, Xaləddin Xaləddinovda.

51.  Şəcərə. T.C. Başbakanlık Osmanlı Arxivləri, BOA BEO 3524/264273-3.   

52.  Taşlıova Mete, Mir Hamza Nigarinin “Nigarname” mesnevisi (yüksek lisans 

tezi), haz: Çanakkale, 1998. 

53.  Tatçı Mustafa. Dervişler Huma kuşu, H Yayınları, İstanbul, 2009.

54.  Uludağ Süleyman. Tasavvuf terimleri sözlüğü, Kabalcı, İst., 2002. 

55.  Uludağ Süleyman. “Arş”, DİA, cilt: 03, s.410, İstanbul, 1991.

56. Velikahyaoğlu Nazif. Sümbüliyye Tarikatı ve Kocamustafapaşa külliyyesi, 

Çağrı yay., İstanbul, 2000. 

---

---

Mir H  mz

Nigarinin

ömür yolu

e

e

---

38     

H Ü M A Y İ - Ə R Ş

MÜƏLLİFİN MÜQƏDDİMƏSİ

Əuzü billahi minəş-şeytanir-racim 

Bismillahir-Rahmənir-Rahim

Və bihi nəstəin

14

Ç

oxdan bəri Amasiyanın Bəyazid paşa məhəlləsində yer  lə şən, öz 

məscidinə bitişik türbədə dəfn olun muş Nəqşibəndi şeyxlərindən 

əş-Şeyx əl-Hac əl-Əmir Həmzə (qaddəsallahu sırrahu)

15

 üçün bir 

mənaqib yazmaq arzusunda idim. İllərdir fikrimi məşğul edən bu ümi-

di min hasil olmasına heç cür imkan olmurdu. İstər-istəməz, bu vəzifənin 

əhəmiyyət və qüdsiyyətini idrak edən böyük zatlar tərəfindən bunun 

ərsəyə gətirilməsini gözləyir və çıxacaq əsərlərin intizarını çəkərək bu 

işin altına girmək istəmirdim. Fəqət bu vəzifəyə istər qələm və irfan 

əhli tərəfindən, istərsə də digər qardaş və dostlar tərəfindən, təəssüf ki, 

əlaqə görülmədi. Hər kəsin elə mənim kimi belə bir əsər meydana gə ti-

rə cək şəxsi gözləməkdə olduğu anlaşıldı. İntizar dövrəsinin arzu dai rə-

sini aşmaması, bu mübarək zatı görmüş zatların bir-bir axirət yoluna üz 

tutmaları səbəbilə bu işin getdikcə daha müşkül bir vəziyyətə girəcəyi 

anlaşıldıqda əlimdən gəldiyi qədər buna aid məlumat toplamağa başla-

dım. Bu qeydlərimdən xəbərdar olan Hafiz Yəhya və Hafiz Osman 

əfən dilərin müsahibə əsnasında meydana çıxan bir təklifləri məndə təl-

qin edici bir hiss əmələ gətirdi. Mehmed Bəyzadə Lütfi bəy və Hacı Vəli 

Əfəndizadələrin təşviqi və həvəsləndirməsi də bu təlqinedici hissi artırdı. 

Əsasən, bunu etmək üçün bir vicdani vəzifə hiss edir və bəzi qapalı qalacaq 

məsələləri də hekayə edərək aydınlaşdırmağa məcbur qalırdım. Fəqət 

hər nədə olursa olsun, məlumatı az olanlar üçün bir kitab yazmaq qədər 

çətin bir şeyin öhdəyə götürülməsi, bir növ, öz halına bələd olmamaq 

deməkdir ki, bunun da cəhalət demək olduğunu idrak etməkdə idim. 

Müəllif üçün, hər nəyə dair olursa olsun, əsər yazmaq üsulunu bil-

məsinin ən böyük vəzifə olduğunu, üsula vaqif olmayanların bu cürətinin, 

əsər yazmağın hikməti ilə uzlaşmayan bir özbaşınalıq olduğunu çox yaxşı 

anlayır və bilirdim. 

14

  (ﻦﻴﻌﺘﺴﻧ ﻪﺑ ﻭ ﻢﻴﺣﺮﻟﺍ ﻦﻤﺣﺮﻟﺍ ﷲ ﻢﺳﺎﺑ ﻢﻴﺟﺮﻟﺍ ﻥﺎﻄﻴﺸﻟﺍ ﻦﻣ  ﺎﺑ ﺫﻮﻋﺃ ): [Qovulmuş Şeytanın şərindən Allaha 

sığınıram. Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə, yalnız ondan yardım diləyirik] 

15

  Allah onun sirrini müqəddəs qılsın. Bundan sonra ərəb variantının qısaldılmış forması 

(q.s) şəklində işlənəcəkdir. (MR)

---