1 Hümayi rş e



Yüklə 7,73 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə42/181
tarix19.07.2018
ölçüsü7,73 Mb.
#57326
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   181

112     

H Ü M A Y İ - Ə R Ş



“Ey anasının canı qədər dəyərli oğlu

qanlar və torpaqlar içində indi harada yatırsan?!

ﺭﺍﺰﻧ ﻭ ﺪﻧﮋﻧ ﻭ ﺮﻴﺳﺍ ﻭ ﺐﻳﺮﻏ

ﺭﺍﺪﻣﺎﻧ ﻦﺗ ﻥﺁ ﻥﻭﺭﺪﻧﺍ کﺎﺨﺑ

 Belə qiymətli insanın torpaq altına getməsi səbəbindən qərib 

insanlar halsızlaşmış və əsirlər arıqlayıb ərimişlər.

ﻮﺗ یﻭﺭ ﻥﺁ ﺯﺍ ﺪﻣﺎﻴﻧ ﺵﺎﻐﻳﺭﺩ

ﻮﺗ یﻭﺯﺎﺑ ﻭ ﻻﺎﺑ ﻭ ﺯﺮﺑ ﻥﺁ ﺯﺍ

Onun sənin üzünə heyfi gəlmədimi?

Sənin boy-buxununa, qoluna və bazularına heyfslənmədimi?

ﺯﺎﻨﺑ ﺍﺭ ﺖﻨﺗ ﻡﺩﻮﺑ ﻩﺩﺭﻭﺮﭙﺑ

ﺯﺍﺭﺩ ﻥﺎﺒﺷ ﻭ ﺯﻭﺭ ﻩﺪﻨﺸﺧﺮﺑ

Səni naz içrə böyütdüm,

Nur saçan gündüzlər və uzun gecələr boyu bəslədim.

 ﺖﺸﮔ ﻪﻗﺮﻏ ﻥﻭﺭﺪﻧﺍ ﻥﻮﺧ ﺎﺑ ﻥﺁ ﻥﻮﻨﮐ

 ﺖﺸﮔ ﻪﻗﺮﺧ ﻭﺍ کﺎﭘ ﻦﺗ ﺮﺑ ﻦﻔﮐ

İndi o gözəl vücud al qana boyanmışdır, 

Kəfən pak vücuduna libas kimi geyindirilmişdir.

ﺭﺎﻨﮐ ﺭﺪﻧﺍ ﻡﺮﻴﮔ ﺍﺭ ﻪﮐ ﻦﻣ ﻥﻮﻨﮐ

ﺭﺎﺴﮑﻤﻏ ﺍﺮﻣ ﺮﻣ ﻥﺩﻮﺑ ﺪﻫﺍﻮﺧ ﻪﮐ

İndi mən kimi yanıma alıb sevim?!

Kim mənə dərd ortağı olmaq istər?!

ﺶﻳﻮﺧ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﻭ ﺩﺭﺩ ﻦﻳﺍ ﻢﻳﻮﮔ ﺍﺭ ﻪﮐ

ﺶﻴﭘ ﻮﺗ یﺎﺠﺑ ﻥﻮﻨﮐﺍ ﻢﻧﺍﻮﺧ ﺍﺭ ﻪﮐ

Dərdimi-sərimi kimə söyləyim?!

Sənin yerinə kimi qoyum indi?! 

  ﻍﺍﺮﭼ ﻭ ﻢﺸﭼ ﻭ ﻥﺎﺟ ﻭ ﻦﺗ ﺎﻐﻳﺭﺩ

ﻍﺎﺑ ﻭ ﺥﺎﮐ ﺯﺍ ﻩﺪﻧﺎﻣ ﻥﻭﺭﺪﻧﺍ کﺎﺧ ﻪﺑ

Heyf o vücuda, cana, gözlərə və o qəndil kimi yanaqlara, heyf.

 Bütün bunlar indi saraya da, bağçalara da vida edib qara 

torpaq altında yatır.” 

 ﻖﻠﺧ ﺖﺸﮔ ﻦﻤﺠﻧﺍ ﻭﺍ ﺮﺑ ﻮﺳ ﺮﻫ ﺯ

ﻕﺮﻏ ﺖﺸﮔ ﯽﻤﻫ ﻥﻮﺧ ﺭﺩ ﻪﻳﺮﮔ ﻥﺁﺰﮐ

Hər tərəfdən insanlar onun başına toplandı

Və o öz qanlı göz yaşlarından boğulurdu.

ﺩﺮﮐ ﻪﻟﺎﻧ ﻭ ﻥﻮﻴﺷ ﯽﻤﻫ ﻮﮐ ﺲﺑﺯ

ﺩﺮﮐ ﻪﻟﺍژ ﺮﭘ ﻢﺸﭼ ﺍﺭ ﻖﻠﺧ ﻪﻤﻫ



H Ü M A Y İ - Ə R Ş

    113

O ağlayıb nalə çəkdikcə

Hər kəsin də gözü yaşardı.

ﺖﺸﮔ ﻩﺩﺮﻣ ﻥﻮﭼ ﻭ کﺎﺧ ﺮﺑ ﺩﺎﺘﻔﻴﺑ

 ﺖﺸﮔ ﻩﺩﺮﺴﻓﺍ ﻢﻫ ﺶﻧﻮﺧ ﻪﮐ ﯽﺘﻔﮔ

Nəhayət bayılıb, ölü kimi torpağa düşdü 

və bədənində qanı donmuşdu.

ﺖﻓﺮﮔ ﺶﻟﺎﻧ ﺯﺎﺑ ﻭ ﺪﻣﺁ ﺵﻮﻫ ﻪﺑ

ﺖﻓﺮﮔ ﯽﺸﻟﺎﻧ ﻪﺘﺷﻮﮐ ﺮﭘ ﻥﺁ ﺮﺑ

Huşu özünə gəldikdə təkrar nalə çəkdi 

və ölən oğlu üçün fəryad etməyə başladı.

təsvirinə müvafiq hərəkətlər göstərməyə başladı, atası bila-ixtiyar:



Bir oğlundan cüda düşmüşdü Yaqub,

Hücumu-giryə çeşmin qıldı binur.

Əcəbmi giryə qılsam mən ki, düşdüm,

Necə Yusif kimi məsumdandır-

demiş və hüzünlü bir əda ilə oxumuşdu. Bu, elə bir təsir əmələ gətirdi ki, 

matəmzədələrin fəryadı eşidənləri dəhşətə gətirəcək bir həddə gəldi: 

Kimisi: 


Necə gözdən getməsin xunabə, canandır gedən,

Necə cismü can ayaqdan düşməsin candır gedən.

Necə aləm olmasun əhli-nəzər çeşminə tar,

Çün nəzərdən çeşmeyi-xurşidə rəxşandır gedən-

ağısı ilə ağlayır, kimisi də:

 ﺖﺳﻮﻴﭘ ﻢﻫ ﺭﺩ ﺍﺭ ﻪﻟﺎﻴﭘ ﺐﻴﮐﺮﺗ

ﺖﺴﻣ ﺩﺭﺍﺩ ﯽﻤﻧ ﺍﻭﺭ ﻥﺁ ﻦﺘﺴﮑﺸﺑ

ﺖﺳﺩ ﻒﮐ ﻦﻴﻧﺯﺎﻧ کﺎﺳﻭﺮﺳ ﻦﻳﺪﻨﭼ

ﺖﺴﮑﺷ ﻪﮐ ﻦﻴﮐ ﻪﺑ ﺖﺳﻮﻴﭘ ﻪﮐ ﺮﻬﻣ ﺮﺑ



[Yoğruldu qədəh necə yoldan gələrək,

Sərxoş belə qırmaz onu artıq bilərək.

Gəl gör bu gözəl bədənlərin halı yaman,

Yoğrulma-dağılmalar nə üçün olsa gərək?]. 

 şəklində töhmət edir, kimisi:

ﻒﻴﻄﻟ ﻡﺎﺟ ﻦﻴﻨﭼ ﺮﻫﺩ ﺮﮔ ﻩﺯﻮﮐ ﻦﻳﺍ

 ﺵﺪﻧﺰﻣ ﻦﻴﻣﺯ ﺮﺑﺯﺎﺑ ﻭ ﺩﺯﺎﺴﻴﻣ



[Bir belə gözəl qədəh ki, heyran qalınır,

Əvvəl düzəldilir, sonra birdən yerə çırpılır.]-

qülqüləsilə ağı deyirdilər. 




114     

H Ü M A Y İ - Ə R Ş

O gün şəriətə müvafiq qüslu tamam edildi və tabuta qoyularaq bir 

otağa qoyuldu. O gecə səhərə qədər yanında Quran xətm edildi. Səhər 

cənazəsi atası tərəfindən qılınaraq Şamlarda hazırlanmış xüsusi məzara 

dəfn edildi. Tabuta sac [dəmir təbəqə çəkilmiş] qapladılmış və iyirmi iki ilə 

yaxın bu məzarda qalmışdır. 

Atasının vəfatında Boğaz məhəlləsindən Dəhnəli Hacı Hüseyn və Hacı 

İsmayıl və Lənbəranlı Yusif Çələbi Boğazdan Molla Yusif tərəfindən gecə 

qəbri açılaraq atasının türbəsində onun qəbri yanında hazır edilən məzara 

gətirilmişdir. Həzrəti Pir bu vəzifənin ifasını qütbül-mütəəxxirin (sonrakı 

övliyaların mürşidi) Dəhnəvi Hacı Mustafa əfəndiyə vəsiyyət etmiş imiş. 

Fəqət şərəf qazanmaq arzusu ilə yuxarıda adları keçən dörd zat bu vəzifəni 

özbaşlarına ifa etmişlər. 

Bu hadisə bütünlüklə Taha əfəndinin rəvayətinə istinadən nəql edil-

mişdir. Sirac əfəndi uşaq olsa da, bir divan vücuda gətirə biləcək qədər 

şeir yazmışdır. Təəssüf ki, zaman keçdikcə itib yox olmuş, xalq dilində ya-

yıl mış olan və yazıya keçirilmiş beytlərindən başqa əldə mövcud bir şey 

qalmamışdır. Bu hissələrin da eyni taleyə məruz qalması ehtimal daxilində 

olduğundan bu kitaba eynən dərc etməyə məcbur qaldım. 

Xalqın dilində ən çox yayılmış olan “Saqinamə”sini təqdim etdim, 

digərlərini də qaralama halında özünün əl yazısı ilə yazılmış kağızlardan 

köçürdüm. 

“Saqinamə”si mizacını ifadə edə biləcək qəbiliyyətdədir. Fələyin könül 

əhli ilə bitib-tükənməz mücadiləsindən uzaq qalsaydı, atasının xeyirli xələfi 

olacağına şübhə ediləməzdi. Nə çarə ki, daha doğrusu, min dəfə təəssüf ki, 

vəziyyət tərsinə olmuşdur. 

Dərda ki, içdi bəzmi-bəlada meyi-fəna,

Canu cahandan almadan ol növrəsidə kam.

Gülzarı-ömri gördü xəzan görmədən bahar,

Mah cəmalı etdi qürub olmadan tamam.

Vəfatı rumi 1291

46

 martının onuncu günüdür (m.1875, 22 mart). 



Anası qalan ömrü boyunca gilas yeməmişdir. 

46

  Hal-hazırda Amasiya müftisi olan Xoca Hafiz Kamil əfəndinin oğlu Əhməd Əmri 



əfəndinin tərəkədən satın aldığı əlyazma bir “Münşəatı-Mövlanə Cami” adlı kitabın cild 

qabının iç üzünə və kitabın arxa qapağına məlum olmayan bir zat tərəfindən bəzi vəfat 

tarixləri dərc edilmiş və bu arada da Siracəddin əfəndinin vəfatı yazılmışdır. Yazan 

adam anasının də vəfatını yazmış, anasının adının Tükəzban və bir qaladan olduğu 

anlaşılmışdır. Fəqət anası Tükəzban olan zatın kim olduğu heç cür anlaşılmamış, təbii 

olaraq, vəfat tarixini yazan zat da bilinməmişdir. Katibin öz ifadəsi eynən aşağıya dərc 

edilmişdir. “İrtihalı-nuru-aynım Siracəddin əz dari-fəna be dari-bəqa mahi-səfər

yövmü-Bazar, saat 6, sənə 1292” [Gözümün nuru Siracəddinin fani dünyadan baqi 

aləmə köçməsi, səfər ayı, bazar günü, saat 6, il 1292 (1875, mart-aprel)]. 



Yüklə 7,73 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   181




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə